برندة توپ طلای 2006 چه کسی خواهد بود؟ برای شناختن این بازیکن خوشبخت باید تا دوشنبه شب صبر کنید.
اما برای حدس زدن نام او لازم نیست فهرست پنجاه نفرة نامزدها را زیر و رو کنید، چرا که از حدود یک ماه پیش نام تنها چهار بازیکن به عنوان شانس‌های اصلی کسب این عنوان پرافتخار در محافل فوتبال اروپا شنیده میشود: تیری آنری، جی‌جی بوفون، فابیو کاناوارو و رونالدینیو.
برای بررسی شایستگی آنها قبل از هر چیز باید حوادث سال 2006 را مرور کنیم. اما نباید فراموش کرد که در انتخاب بهترین بازیکن سال اروپا، فاکتورهای دیگری نیز در نظر گرفته می‌شوند.
طبق قوانین یازده‌گانة نشریة «فرانس فوتبال» که از سال 1956 عنوان توپ طلا را به بهترین بازیکن سال اروپا اعطا میکند، علاوه بر عملکرد فردی و گروهی (عناوین) در سال گذشته، توانایی فنی و اخلاقی، سابقه و همچنین شخصیت نامزدها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.
البته سال‌هایی که درخشش یک بازیکن بسیار چشمگیر باشد یا بتواند تیمش را به قهرمانی تورنمنتی معتبر برساند، هیأت ژوری (متشکل از یک خبرنگار تخصصی از هر کدام از کشورهای عضو یوفا) در انتخاب خود تردید نمیکند.
مثلا رونالدینیو در سال 2005 با درخشش خود همه را تحت تأثیر قرار داد و با اختلاف زیادی نسبت به سایرین برندة توپ طلا شد.
ولی در سال 2004 که چند بازیکن عملکرد تقریبا هم‌سطحی داشتند، شوچنکو به لطف سابقة قبلی و درخشش چندین ساله‌اش فاتح این عنوان شد. توپ طلا را از این نظر می‌توان به جوایز اسکاری تشبیه کرد که به یک بازیگر یا کارگردان به دلیل مجموع تلاش‌های قبلی‌اش اعطا میشود.
در چنین حالتی طبیعی است که اولویت با بازیکنی است که با وجود شایستگی‌اش در گذشته نتوانسته برندة توپ طلا شود. شاید این تنها انتقادی است که به انتخاب برندة توپ طلا وارد است، چرا که قبل از هر چیز با عنوان بهترین بازیکن سال اروپا شناخته میشود.
پس امسال همه برای قضاوت به جام جهانی 2006 رجوع می‌کنند و حضور یازده فرانسوی و هفت ایتالیایی در فهرست پنجاه نفری اولیه هم این مسأله را تأیید میکند.
به بررسی مدعیان برگردیم، تیری آنری، کاپیتان تیم جوان آرسنال بود که با حذف بزرگانی چون رئال مادرید، یوونتوس و همچنین ویارئال به فینال لیگ قهرمانان رسید. درخشش اصلی او در ورزشگاه سانتیاگو برنابئو بود که با فراری تماشایی گل پیروزی تیمش مقابل رئال مادرید را به ثمر رساند، هر چند آرسنال، فینال را در مسابقه‌ای دراماتیک به بارسلونا باخت تا همچنان در حسرت قهرمانی اروپا باشد.
آنری در جام‌جهانی هم از بازیکنان سرنوشت‌ساز فرانسه بود و گل زیبای او مقابل برزیل به حذف مدافع عنوان قهرمانی جهان انجامید. اگر فرانسه می‌توانست با شکست ایتالیا قهرمان جهان شود، حالا کسی در انتخاب آنری تردیدی نداشت، اما حضور در دو فینال بزرگ امسال هم شانس زیادی برای فتح توپ طلای 2006 به او نمی‌دهد.
مهاجم آرسنال در سه سال اخیر همواره از شانس‌های کسب این عنوان بوده، ولی دستش از آن کوتاه مانده است. پس به عقیدة فرانسویان و برخی از کارشناسان، امسال می‌توانست سال آنری باشد، هر چند در هفته‌های اخیر در گلزنی ناکام بوده است.
شاید هم آنری به سرنوشت کری گرانت دچار شود که هرگز نتوانسته برندة جایزة اسکار شود. آخرین فرانسوی که توانست بـــرندة توپ طـلا شـــود، زین‌‌الدین‌زیدان در سال 1998 بود.
پس از قهرمانی ایتالیا در جام جهانی 2006، نام ستارگان این کشور برای فتح توپ طلا مطرح شد. در ساختار تدافعی لیپی، جی‌جی بوفون و فابیو کاناوارو بی‌نظیر بودند و نقش آنها در قهرمانی ایتالیا انکارنشدنی است.
بوفون بی‌تردید بهترین دروازه‌بان جام بود. بهترین نمایش او مقابل استرالیا بود که در نیمه دوم بارها مانع شکست ایتالیای ده نفره شد.
در بازی فینال هم با این که بوفون نقشی در مهار پنالتی‌ها نداشت، ولی در جریان بازی توانست چند موقعیت خطرناک فرانسه از جمله ضربة سر زیدان را بی‌نتیجه بگذارد.
حتی روزنامة تورینی «توتو اسپورت» یک ماه پیش از خبرهای پشت پرده‌ای نوشت که دروازه‌بان یوونتوس را برندة توپ طلا می‌دانست. با توجه به انتقال کاناوارو به رئال مادرید و جوی که علیه این بازیکن در میان هواداران یووه به وجود آمده، این روزنامة نزدیک به یوونتوس ترجیح داد که در این رقابت از بوفون حمایت کند.
لئویاشین، دروازه‌بان افسانه‌ای شوروی تنها دروازه‌بان تاریخ است که در سال1963 توانست فاتح توپ طلا شود.
فابیو کاناوارو،کاپیتان تیم ملی ایتالیا و یاور مارچلولیپی برای سامان دادن به بازیکنان بحران زدة این تیم بود. پس از رسوایی بزرگ فوتبال ایتالیا که بیشتر باشگاه‌های بزرگ این کشور را گرفتار کرد،کمتر کسی تصور درخشش این تیم را در جام جهانی داشت.
ولی کاناوارو به عنوان با تجربه‌ترین بازیکن تیم اجازه نداد این مشکلات بر عملکرد تیم تأثیر بگذارد. اوج درخشش او در دو مسابقة پایانی مقابل آلمان و فرانسه بود که توانست مهاجمین زهرداری مانند کلوزه، آنری و ریبری را مهار کند. روزنامة اسپانیایی مارکا که روزنامة هواداران رئال مادرید است، در هفته‌های اخیر از کاناوارو به عنوان شایسته‌ترین فرد برای کسب توپ طلا نام برده.
این روزنامه حتی هفتة گذشته خبر از انتخابات قطعی فابیوکاناوارو داد و گفت که عکاس و خبرنگار فرانس فوتبال در پیامی تلفنی به مدافع ایتالیایی خبر داده‌اند که به زودی برای تهیه گزارشی به مادرید می‌آیند. ولی باید دید شایعة مارکا تا چه حد جدی است.
ماتیاس سامر آلمانی در سال1996، آخرین مدافعی است که برندة توپ طلا شد. رونالدینیو در سال2005 توانست همة عناوین انفرادی از جمله توپ طلا و بهترین بازیکن جهان را از آن خود کند.
او در سال2006 هم آغاز خوبی داشت و با بارسلونا قهرمان لالیگا و لیگ قهرمانان شد. اما جام جهانی2006 برای مهاجم برزیلی یک کابوس بود. او حتی یک شوت هم به دروازة حریفان نزد و منتقدان برزیلی او را بدترین بازیکن تیمشان نامیدند.
او در فصل جدید لالیگا و لیگ قهرمانان هم شروع خوبی نداشت تا شانس کمتری نسبت به سه بازیکن قبلی برای فتح توپ طلا داشته باشد. اما هرچه باشد رونالدینیو، رونالدینیو است.
البته دو بازیکن دیگر هم می‌توانستند در این جمع باشند که با بدشانسی فرصت فتح توپ طلا را از دست دادند. ساموئل اتوئو که با بارسلونا آقای گل و قهرمان لالیگا و لیگ قهرمانان شد، ولی با حذف غیر منتظرة کامرون، فرصت درخشش در جام جهانی را از دست داد.
همچنین مصدومیت شدید او در ابتدای فصل موجب شد تا شانس او به صفر برسد. کاکا هم در جام جهانی بهترین بازیکن برزیل بود و در میلان هم بازی‌های به یاد ماندنی انجام داد.
ولی ناکامی این دو تیم در سال گذشته، انتظار این هافبک برزیلی برای کسب توپ طلا را به تأخیر می‌اندازد.
جی‌جی بوفون: «این پاداشی برای تلاش‌های من خواهد بود. حتی اگر توپ طلا از نظر کارشناسی، معتبرترین جایزه نباشد، مهم‌ترین تقدیر زمانی است که بازیکنان دست به انتخاب می‌زنند.»
ساموئل اتوئو (پیش از مصدومیت): «بیشتر از همه از آنری، ایتالیایی‌ها و همبازیانم در بارسلونا می‌‌ترسم. بوفون هم رقیب قدرتمندی است. به نظر من عنوان برترین دروازه‌بان لیگ قهرمانان به جای ینس لمن باید به او داده می‌شد.»
دیدیه دروگبا: «اگر اتوئو مصدوم نمی‌شد، به او رأی می‌دادم. رونالدینیو را همه می‌شناسند. تیری آنری هم هست.»
دیدیه دشان: «بوفون شایستة این عنوان است، ولی فکر نمی‌کنم که آن را به دست آورد. چرا که فقط جام جهانی را در نظر نمی‌گیرند و لیگ قهرمانان هم مطرح است.
به عقیدة من به دشواری می‌توان از نام بازیکنان بارسلونا برای کسب این عنوان گذشت، به‌خصوص رونالدینیو یا اتوئو. شاید هم تیری آنری برندة توپ طلا شود. بوفون یک دروازه‌بان است و به ندرت از دروازه‌بان‌ها قدردانی میشود، ولی من با تمام وجود از او حمایت می‌کنم.»
لوئیز فیلیپ اسکولاری: سرمربی تیم ملی پرتغال، کاکا، تیری آنری و جان تری را شایستة گرفتن پنجاه و یکمین توپ طلا می‌داند. جالب این که او نامی از هم‌وطنش، رونالدینیو نمی‌برد.
میشل پلاتینی (برندة توپ طلا در سال‌های 85، 84 و 83): هافبک سابق یوونتوس هم از جی‌جی بوفون به عنوان شایسته‌ترین، نام می‌برد.
فابیو کاناوارو: «من دو توپ طلا می‌دادم، یکی به خودم یکی به بوفون. بین من و او احترام و دوستی فوق‌العاده‌ای برقرار است. به هر حال امیدوارم که توپ طلا به یک ایتالیایی برسد، چون نکتة مثبتی برای فوتبال ما است. بابت آنچه امسال اتفاق افتاده کاملا راضی‌ام. من سالی پر از موفقیت و افتخار را پشت سر گذاشتم و توپ طلا برای من رؤیایی خواهد بود که به حقیقت می‌پیوندد.»
ریمون دومنک: «انتخاب من بی‌تردید تیری آنری است. او در فینال لیگ قهرمانان و جام جهانی حاضر بوده و در هر دو تورنمنت سرنوشت‌ساز بوده است. نمی‌دانم چگونه ممکن است توپ طلا به او نرسد. اگر توپ طلا را به او ندهند، به عقیدة من بی‌عدالتی بزرگی خواهد بود.»
یوری جورکائف: «این‌ها سه بازیکن منتخب من هستند، بدون این که بخواهم آنها را به ترتیب نام ببرم: رونالدینیو، اتوئو و آنری. ولی اگر بخواهم یک نفر را ترجیح بدهم، اتوئو است.»
کارلو آنجلوتی: «در حال حاضر کاکا بهترین بازیکن جهان است. او کارهای خارق‌العاده را به آسان‌ترین شکل انجام می‌دهد.»
آنری: در حسرت توپ طلا نیستم
- آیا توپ طلا برای تو یک هدف به شمار می‌رود؟
قبلا به آن فکر کرده‌ام، ولی حالا دیگر نه. این برایم یک اولویت نیست. من برای کسب افتخارات انفرادی وارد فوتبال نشدم.
اگر به چنین عناوینی برسم که چه بهتر، ولی باید ببینیم چه میشود. من حسرت آن را نمی‌کشم. قبلا هم گفته‌ام. اگر آن را ببرم برای سیستم آموزشی فرانسه، فوتبال فرانسه و ریشه‌های آنتیلی‌ام خوشحال خواهم شد و برای پدرم که برایش خبر فوق‌العاده‌ای خواهد بود.
اگر فاتح آن شوم با پدرم به مراسم خواهم رفت. ولی توپ طلا بدون تلاش تیم به دست نمی‌آید. اگر روزی فاتح آن شوم و بخواهم آن را به هواداران نشان بدهم، از همبازیانم می‌خواهم که آن را با من بالای سر ببرند، چرا که بدون تیم، بازیکن به هیچ جایی نمی‌رسد.
- رقیبان تو چه کسانی هستند؟
خبرنگاران... این یک واقعیت است، چون آنها رأی می‌دهند. اخیرا گل من در مسکو مردود اعلام شد و به علاوه به خاطر هند، کارت زرد گرفتم در حالی که توپ به دست من نخورده بود. طبیعی بود که در پایان بازی عصبی باشم. حال اگر در پایان این بازی با خبرنگاران سرد برخورد کرده باشم و یکی از آنها قرار باشد برای توپ طلا رأی دهد، این صحنه را فراموش نمیکند و کار من تمام است!
- در مورد موضع‌گیری پلاتینی و دشان چه فکر می‌کنی، آیا بوفون را انتخاب می‌کنند؟
من آنها را می‌فهمم. ولی اگر چند سال بعد ریبری یا بن‌زما در چنین رقابتی قرار داشته باشند، من از آنها حمایت خواهم کرد. شاید از بازیکنان دیگری هم نام ببرم، ولی آنها حتما در میان منتخبین من خواهند بود. چون قبل از هر چیز یک فرانسوی هستم.
رونالدینیو: دکو، اتوئو ، آنری و من
عملکرد خودت در سال گذشته را چگونه ارزیابی می‌کنی.
در مجموع فکر می‌کنم که سال خوبی بود. اگر هر سال با دو عنوان قهرمانی مهم مانند آنچه امسال با بارسلونا فتح کردیم (لالیگا و لیگ قهرمانان) تمام شود، در پایان دوران بازیگری‌ام خوشحال‌ترین بازیکن خواهم بود. به همین خاطر است که فوتبال بازی می‌کنم، قهرمانی و ثبت شدن نامم در تاریخ.
- به زودی فاتح توپ طلای 2006 اعلام خواهد شد، آیا به آن فکر می‌کنی؟
نه.
- آیا برایت مهم است که برای دومین سال متوالی برندة توپ طلا شوی؟
البته. خیلی دوست دارم به پاریس برگردم و جشن بگیرم. حالا اگر امسال نشد، شاید سال بعد.
- رقیبان اصلی تو چه کسانی هستند؟
بازیکنان زیادی شانس بردن توپ طلا را دارند. اگر می‌توانستید نام تنها دو یا سه نفر را ببرید خیلی خوب می‌شد!
- چه نام‌هایی به ذهنت می‌آیند؟
دکو، تیری آنری... بازیکنان زیادی وجود دارند. می‌توانم نام ده‌ها نفر را بیاورم که قهرمان لیگ‌های کشورشان شده‌اند و بازیکنان بزرگی هستند.
- آیا ساموئل اتوئو هم در فهرست تو قرار می‌گیرد؟
مثل بقیه. او هم بازیکن بزرگی است. انتخاب واقعا دشوار است. آنری در دو فینال، از جمله جام جهانی بازی کرده است. من دو عنوان قهرمانی دارم. دکو، بهترین هافبک جهان است.
اتوئو هم بهترین گلزن است. همة ما شانس داریم. رقابت بسیار فشرده خواهد بود. شخصا فکر می‌کنم که وظیفه‌ام را انجام داده‌ام و از کار خودم راضی‌ام. باید ببینیم این کافی خواهد بود یا نه.
برندگان قبلی توپ طلا