این در حالی است که سرانه کتابخوانی در کشور ما بسیار پایین است تا آنجا که بنا بر اعلام برخی مسئولان تنها سه‌درصد ایرانی‌ها عضو کتابخانه‌های عمومی هستند. شاید وجود این آمار که مطالعه در جامعه را با خطر کاهش جدی مواجه کرده است مدیریت شهری را مجاب کرده تا اجرای پروژه باغ کتاب را به‌دست بگیرند و برای نخستین‌بار شاهد ساخت بزرگ‌ترین مجموعه فرهنگی حول محور کتاب در ایران و جهان باشیم که به مرکزی بین‌المللی برای تبادل کتاب و محصولات فرهنگی در این حوزه تبدیل شده و یکی ازنقاط برجسته فعالیت‌های فرهنگی محسوب می‌شود. باغ کتاب تهران، پروژه‌ای است که توسط شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهر تهران در اراضی عباس آباد و در نزدیکی کتابخانه ملی ایران در زمینی به مساحت 100هزار مترمربع و با زیربنایی بیش از 54هزار مترمربع مراحل ساخت را پشت سر می‌گذارد. پیش‌بینی شده که سرانه مطالعه در میان مراجعه‌کنندگان به نمایشگاه کتاب 70دقیقه خواهد بود درحالی‌که این سرانه در شهر تهران 18دقیقه است. همچنین یک نسخه از کتاب‌هایی که توسط هر ناشری در دنیا منتشر می‌شود، در باغ‌کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.
علی اصغر مونسان مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهر تهران، در مورد ویژگی‌های باغ کتاب می‌گوید: باغ کتاب تهران بزرگ‌ترین مجموعه فرهنگی حول محور کتاب در ایران و یکی از بزرگ‌ترین‌ها در جهان است. با توجه به محدودیت کتابفروشی‌ها در نگهداری و عرضه کتاب، مردم می‌توانند با مراجعه به این مجموعه به بسیاری از منابع مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. به گفته وی همجواری باغ کتاب با مجموعه‌های فرهنگی و تفریحی واقع در تپه‌های عباس‌آباد می‌تواند محیطی آرام و مفرح برای خانواده‌ها ایجاد کند. مدیران اجرایی این پروژه معتقدند که باغ کتاب تهران جایگزین کتابفروشی‌های سطح شهر نخواهد شد، بلکه این طرح بنا دارد دسترسی شهروندان به کتابفروشی‌ها را آسان کند تا لازم نباشد هر شهروند برای تهیه کتاب مورد نیازخود تنها به مرکز شهر مراجعه کند. به باور آنها، این پروژه پس از بهره‌برداری می‌تواند نقش مهمی در تقویت صنعت نشر و اقتصاد این حوزه داشته باشد. فاز نخست این پروژه از امروز همزمان با برپایی نمایشگاه یاد یار مهربان به بهره‌برداری می‌رسد.
بهره‌برداری کامل از این طرح نیز در اردیبهشت‌ماه سال 92صورت می‌گیرد. این مجموعه به چندین بخش مختلف برای رده‌های سنی متفاوت تقسیم بندی می‌شود. همچنین به‌وجود‌آوردن فضایی که کودکان به واسطه بازی و حضور در این مجموعه تفریحی- فرهنگی با موضوع کتاب و کتابخوانی درگیر شوند از اهدافی است که مسئولان پروژه دنبال می‌کنند تا خانواده‌ها این امکان را داشته باشند در کنار فرزندان‌شان فرصت بیشتری برای ارتباط‌گیری با کتاب‌ها پیدا کنند. در این مکان کتاب‌ها به‌صورت تخصصی عرضه خواهد شد و در هر غرفه، یک متخصص مشاور حضور خواهد داشت تا مراجعان را برای دسترسی آسان به منابع تخصصی راهنمایی کند. علاوه بر این قرار است برنامه‌ای طراحی شود که علاقه‌مندان از طریق فضای مجازی، کتاب‌های مورد علاقه خود را انتخاب کنند و سفارش دهند. با توجه به اینکه امروز رشته‌ای در علم روانشناسی به نام کتاب‌درمانی رایج شده، باغ کتاب تصمیم دارد با ایجاد کلینیکی در این زمینه و با استفاده از مشاوران مجرب روانشناسی، به علاقه‌مندان راهنمایی ارائه دهد. در بخش دیگری از فضای باغ کتاب یک فضای مجازی در حال ساخت است که از طریق آن فروشندگان و کتابخانه‌های علاقه‌مند می‌توانند آثارشان را به ثبت برسانند. امکان دیگری که باغ کتاب در اختیار شهروندان قرار می‌دهد این است که با راه‌اندازی پیک بادپا در این مجموعه، کتاب خریداری شده را به در منازل خریداران برساند. همچنین در باغ کتاب، سالن‌های نمایش، کافه کتاب، فروش منابع غیرکتابی و بازی‌های رایانه‌ای و آموزشی، برپایی کارگاه‌های ساخت انیمیشن، ساخت بازی‌ها و کشف استعدادهای برتر و معرفی این استعدادها به مراکز خاص طراحی شده است.
