اسپیریچ که یک صرب بود با استعفای خود کشور را به شدیدترین بحران سیاسی‌اش پس از توافق میان کرودات‌های بوسنی، مسلمانان و صرب‌ها رساند.
توافق صلح اتیون که منجر به پایان جنگ در اواخر دهه 1990 شد، موجب ایجاد دو دولت نیمه خودمختار در بوسنی‌هرزگووین شد که شامل جمهوری سرپسکا برای صرب‌ها و فدراسیون کرودات مسلمان بود و در راس آنها یک دولت مرکزی و پارلمان مرکزی به علاوه 3 عضو شورای جمهوری بود.
این توافق به جنگ 1995 – 1992 بوسنی پایان داد و موجب ایجاد یک ساختار سیاسی پیچیده با حضور 3 گروه قوی در این کشور شد. در پارلمان دولت مرکزی نیاز به توافق آرا وجود دارد اما اکنون نماینده ارشد جامعه بین‌الملل در بوسنی به نام میروسلاولایکاک طرح تازه‌ای را معرفی کرده است.
استعفای اسپیریچ پس از آن رخ داد که لایکاک اقدامات تازه‌ای را برای بهبود شرایط در پارلمان و دولت مرکزی به منظور مهیا کردن مقدمات پیوستن بوسنی هرزگووین به اتحادیه اروپا آغاز کرد. تا قبل از آن فعالیت‌های پارلمان دولت به دلیل عدم حضور اکثریت اعضا با موانع زیادی مواجه بود.
اما اسپیریچ نسبت به شرایط فعلی اعتراض کرد و گفت: 12 سال است که خارجی‌ها این کشور را اداره می‌کنند و این خوب نیست. من استعفا می‌دهم این تنها گزینه منطقی است. 12 سال پس از پیمان داتیون، بوسنی هرزگووین هنوز یک کشور مستقل نیست.
صرب‌های بوسنی از اقدام اخیر لایکاک هراسان شده‌اند چرا که ممکن است در سازمان‌های مرکزی آرای کمتری را نسبت به مسلمانان بوسنی که اکثریت را در کشور دارند، به دست آورند.
لایکاک استعفای اسپیریچ را یک اقدام احساسی و غیر مسئولانه خواند. موضع روسیه در قبال اقدامات لایکاک نیز شرایط را پیچیده‌تر کرده است، شورای اجرای صلح (PIC) که بر شرایط بوسنی پس از جنگ نظارت دارد از لایکاک حمایت کرده است ولی روسیه چندان روی خوشی به او نشان نداده است.
الکساندربوکان هارچنکو نماینده روسیه در PIC در این زمینه گفت که این سازمان قصد دارد با این اقدامات بحران را در بوسنی شدیدتر کند و اقدامات لایکاک برخلاف شرایطی است که در دایتون برای این کشور پیش‌بینی شده بود.
هارچنکو در بیانیه‌ای که توسط سفارت روسیه در سارایوو منتشر شد، خاطر نشان کرد که همچنان به مذاکرات در گروه 3 نفره تصمیم‌گیری پیرامون موقعیت کوزوو در کنار ولنگانگ ایشنیگر آلمان و فرانک وایزز آمریکایی ادامه می‌دهد.
اما استعفای اسپیریچ چیزی نیست که با انتخابات جدید حل شود و برای قانون اساسی بوسنی و هرزگووین دولت فعلی به کار خود ادامه خواهد داد هر چند که در عمل کار چندانی از دستش برنخواهد آمد.
اکثر مردم بوسنی براین باور هستند که با وجود اینکه لایکاک به رسانه‌های داخلی اعلام کرده که عملکرد دولت به خطر نیفتاده ولی دولت بوسنی در عمل کارایی نخواهد داشت. لایکاک تاکید کرده بود که دولت همچنان به فعالیت خود به عنوان دولت حامی مردم ادامه می‌دهد.
یوو و باکیچ تحلیلگر مسائل سیاسی در بلگراد در این زمینه گفت: این بدترین بحران کشور از سال 1995 است و همسایه‌ها کمکی به ما نکرده‌اند. ویسلاو کاستانیکا نخست‌وزیر صربستان لایکاک را متهم کرده است که بخشی از توطئه علیه صرب‌ها را برای اجرای استقلال کوزوو و از بین بردن جمهوری سربسکا هدایت می‌کند.
موضع بگلراد در آن زمینه موجب اختلاف‌نظر صربستان، انگلستان، آلمان، ایتالیا و فرانسه شده است. هر چند جزئیات اختلافات هنوز مشخص نشده است اما یکی از دیپلمات‌ها اشاره کرده که به بلگراد تذکر داده شده است که اقدامات برای کوزوو همچنان تحت قطعنامه‌های شورای امنیت تعیین می‌شود و این دو موضوع کاملا متفاوت است.
www.ips.com
5 نوامبر
