جای خالی موسیقی محلی و مقامی

و  بنا به دلایلی نامعلوم، شاید برای تبدیل شدن به بخشی از جشنواره موسیقی فجر، این جشنواره بعد از برگزاری 6 دوره دیگر برگزار نشد.

برگزار نشدن این جشنواره، خلأ بزرگی را در موسیقی به‌وجود آورد و جای خالی جشنواره مستقل موسیقی محلی بیش از پیش به چشم آمد.

پس از این دوره، موسیقی محلی و مقامی در جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر نه به‌عنوان یک بخش اصلی، بلکه در بخش جانبی در جشنواره موسیقی اجرا شد. برنامه شب‌های موسیقی ایران که به موسیقی محلی ایران می‌پرداخت با تمام استقبال خوب مخاطب در همان دوره اول به پایان رسید.

جشنواره آواهای باستانی با حضور چند گروه موسیقی محلی سعی در اشاعه موسیقی محلی دارد. باید امیدوار بود که باحمایت نهادهای دولتی، برگزاری این جشنوارها ادامه یابد تا پشتوانه‌ای برای رشد موسیقی محلی باشد.

استاد حسن اسکندری از عاشیق‌های معروف آذربایجان شرقی که در جشنواره آواهای باستانی شرکت می‌کند از اوضاع موسیقی محلی دل خوشی ندارد و معتقد است موسیقی محلی نه تنها در آذربایجان بلکه در کل ایران شرایط خوبی ندارد.

او  می‌گوید: ماهیت موسیقی اصیل ما کم کم به سوی نابودی می‌رود و مهم‌ترین علت این فاجعه بی‌توجهی دولت است. اگر دولت حمایت همه‌جانبه ‌خود را از هنرمندان انجام می‌داد در این‌صورت می‌توانستیم به آینده موسیقی ایرانی و به‌ویژه موسیقی فولکلوریک امیدوار باشیم.

فرج علیپور هم دل خوشی از اوضاع موسیقی محلی ندارد. او به روند اجرای موسیقی در این چند سال اخیر نسبت به سال‌های گذشته اشاره می‌کند که در هر ماه 3 اجرا داشته‌اند و امروز هر 5 یا 6 ماه شاید یک اجرا داشته باشند.

این نوازنده کمانچه نبودن قانون کپی رایت و عدم‌حمایت دولتی در زمینه دادن سالن کنسرت و ارائه مجوزهای موسیقی را مانع 7 ساله‌ای می‌داند که باعث شده او اثری به بازار موسیقی ارائه ندهد.

امرارمعاش از طریق موسیقی

به‌نظر می‌رسد که موسیقی برای اهالی موسیقی محلی تنها محل در‌آمد نیست و پرداختن به کارهای دیگر از اصول زندگی آنان شده است. این نکته‌ای است که عاشیق اسکندری به آن اشاره می‌کند.

علیپور استاد موسیقی لرستان هم این روزها شرایط خوبی ندارد. به گفته خودش، حدود 6 ماه است که به‌دلیل درگیر بودن با مشکلات معیشتی دست به ساز نزده است. او می‌گوید: در این لحظه من در یکی از بیابان‌های اطراف هستم و در حال انجام کار مواد غذایی وکارهای متفرقه هستم!

محمد بیگی، سرپرست هنری گروه موسیقی هزار دستان، عدم‌تامین مالی هنرمندان و فعالیت هنرمندان در کارهای حاشیه‌ای را باعث کاهش اصالت هنرهای بومی هنرمندان خطه خراسان می‌داند.

چه باید کرد

قصه موسیقی محلی، با پایانی تلخ رقم خواهد خورد، مگر اینکه مسئولان دست به کاری بزنند. اسکندری معتقد است تشویق و حمایت معنوی از هنرمندان، عامل مهمی در تقویت و رشد موسیقی است.

به گفته این هنرمند، صدا و سیما می‌تواند نقش مهمی در پررنگ کردن موسیقی محلی و موسیقی اصیل ایرانی داشته باشد. علیپور آگاهی دادن به نسل جوان را مهم می‌داند. بیگی نقش تبلیغات و رسانه‌های گروهی را مهم می‌داند. به اعتقاد او این موارد در اشاعه فرهنگ و موسیقی سنتی نقش مهمی دارد.

اطلاع رسانی و درک از موسیقی

سعید ترابیان، دبیر نخستین جشنواره آواهای باستانی هم نگران وضعیت موسیقی محلی است. وی درباره وضعیت موسیقی محلی ایران می‌گوید: جامعه ما هنوز درک درستی از موسیقی سنتی و ملی خود ندارد و ما در این عرصه بسیار عقب هستیم و موسیقی سنتی و محلی ما نیز پیشرفت چندانی نداشته است.

مهم‌ترین دلایل پیشرفت نکردن هنر موسیقی محلی در کشور ما به ریشه فرهنگی برمی‌گردد. مردم ما نیازهای موسیقی خود را نمی‌شناسند؛ چرا که اطلاع‌رسانی درستی در این زمینه انجام نشده است.

هرچند در این زمینه زحمات زیادی کشیده شده است، اما با توجه به قدمت موسیقی و هنرمندان ملی ما این توقع وجود دارد که در این عرصه جلوتر از دیگران باشیم.