همشهری آنلاین: یک کارشناس برجسته سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیک می‌گوید باید استفاده از داروهای روانگردان که برای مقاصد پزشکی تولید شده‌اند،‌ به عنوان ابزار نظامی جلوگیری کرد.

به گزارش خبرگزاری رویترز مالکولم داندو، دانشمند انگلیسی،‌ 19 آگوست (28 مرداد)‌ در مقاله‌ای در جورنال نیچر (Nature) نوشت به نظر می‌رسد پژوهشگران غیرنظامی در بسیاری کشورها عمدتا از خطرات بالقوه استفاده نظامی از این داروها اطلاعی ندارند و خواستار اقدام سریع برای انعقاد یک پیمان کنترل تسلیحاتی برای جلوگیری از استفاده نظامی از این داروها شد.

داندو با اشاره به جنگ بوسنی در میانه دهه 1990 و جنگ‌های فعلی در عراق و افغانستان نوشت‌: "در طول بیست سال گذشته، شیوه‌های جنگی جدید از برخوردهای سربازان در مقیاس بزرگ به جنگ‌های شهری نامنظم تغییر یافته است."

داندو می‌گوید مواد شیمیایی و حتی ژن‌درمانی که در آزمایشگاه‌های علوم زیستی غیرنظامی تولید شده‌اند، "به طور خاص برای این نوع شیوه جنگ مناسب هستند، بنابراین جای تعجب نیست که افرادی در نیروهای نظامی به فکر استفاده از آنها بیفتند."

داندو که استاد امنیت بین‌الملل در دانشگاه برادفورد در انگلیس است،‌ یکی از کارشناسانی است که با کنفرانس‌های کنترل تسلیحات سازمان ملل همکاری می‌کند و در اجلاسی از کارشناسان در هفته آینده در ژنو در مورد پیمان تسلیحات بیولوژیک در سال 1972 نیز شرکت دارد.

 اما او در این مقاله می‌گوید توجه باید اصلاح کنوانسیون جهانی کنترل تسلیحات شیمیایی سال 1993(CWC)معطوف شود.

او می‌نویسد: " CWC را به فوریت باید تغییر داد تا اطمینان حاصل شود که علوم زیستی جدید برای مقاصد نظامی به کار نروند." بیشترین تاکید او پرداختن این پیمان به مواد شیمیایی غیرکشنده‌ای است که استفاده‌های پلیسی و نظامی دارند.

در حال حاضر CWC که از سال 1997 به اجرا درآمد و 188 کشور جهان آن را امضا کرده‌اند،‌ همه مواد سلاح‌های شیمیایی را ممنوع اعلام می‌کند اما موادی را که برای کنترل شورش‌ها و اعمال قانون بوسیله پلیس به کار می‌روند،‌ را در جزء این ممنوعیت قرار نمی‌دهد.

داندو می‌گوید این عدم ممنوعیت به پوششی برای استفاده از مواد در مواردی گسترده‌تر از کنترل جرائم شهری بوسیله پلیس بدل شود.

او به عنوان مثال به استفاده از فنانتیل، یک داروی ضددرد قوی، در ترکیب با داروهای نامشخص دیگر بوسیله نیروهای ضدشورش روسیه در سال 2002 برای غلبه بر نظامیان چچنی که یک تئاتر در مسکو را به تصرف درآورده بودند،‌ اشاره می‌کند.

اما استفاده از این ترکیب دارویی به مرگ 120 گروگان هم انجامید و فرماندهان روسی که با ماسک‌های حفاظتی وارد تئاتر شده بودند، گروگان‌‌گیرهای فلج‌شده را کشتند.

به گفته داندو از جمله داروهای روانگردان دیگری بالقوه امکان سوء‌استفاده از آنها وجود دارد، هورمون اکسی‌توسین است. این هورمون که اصطلاحا به آن ماده "عشق و تعلق" می‌گویند،‌ اعتماد را در فرد القا می‌کند و بنابراین امکان وجود دارد که از آن برای دستکاری در عواطف افراد به مقاصد نظامی استفاده کرد.

گرچه برخی از پشتیبانان استفاده از داروهای فلج‌کننده روانی به عنوان سلاح می‌گویند که استفاده از آنها می‌تواند ار مرگ و میرها در جنگ‌ها جلوگیری کند، داندو می‌گوید شواهد تاریخی مانند مورد محاصره تئاتر مسکو خلاف این امر را ثابت می‌کند.

داندو گفت او از فقدان اطلاع دانشمندان علوم زیستی که در 13 کشور جهان در این باره مورد پرسش قرار گرفته بودند، دچار تعجب شده است. به گفته او آنها این مسئله اصلا جدی به حساب نمی‌آوردند.

داندو در مورد اصلاح CCW که قرار است در سال 2013 مورد بازبینی قرار گیرد،‌ خوش‌بین نیست، به گفته او باید فرایند دیپلماتیک پیچیده‌ای صورت گیرد و معلوم نیست که دولت‌ها اهمیت مشکل را قبول داشته باشند.

کد خبر 88266

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز