تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۴۰۰ - ۱۸:۳۶

همشهری آنلاین- هلن صدیق بنای: اطلاعات غلط و رمز و رازهای بسیار درباره منشاء و نحوه استفاده از علائم "SOS" و CQD "" وجود دارد. علائمی که هنگام حادثه با تماس‌ و درخواست‌های آشفته و پراسترس برای کمک از طرف فرد، کشتی، قطار، هواپیما و یا...استفاده شده و می‌شود

بسیاری بر این باورند که  معنی عبارت "SOS"  مخفف "Save Our Ship"، یعنی "ذخیره کشتی ما" این غلط است. این عبارت به معنی نشانه خطر، کمک، کشتی ما را نجات دهید یا کشتی ما در خطر است.

دانشجویان به خوبی آگاه هستند که استفاده از این علائم  "SOS"  و CQD ""در میان کشتی‌ها و سایروسایل ارتباطی مانند هواپیما، ترن و... که دچار حادثه شده‌اند، بسیار رایج بوده و هست.

این دو علائم، اختصار یک عبارت برای دریافت کمک هستند. نشانه اختصاری، حروف اختصاری، کوته‌نگاشت، سرنام یا سرواژه در واقع کوتاه شدهٔ یک عبارت می‌باشند که به آن مخفف می‌گویند و معمولاً آن‌ها را از حروف اول یک کلمه یا عبارت می‌سازند. مانند؛ "SOS" که مخفف "Save Our Ship"،است.

حال سوال این است، چرا و چگونه این سیگنال‌ها به تصویب رسیدند؟ و چه زمانی می‌بایست از آنها استفاده  کرد؟

اطلاعات موجود تاریخی در این باره می‌گوید؛ نشانه "SOS"  یک نشانه استاندارد بین المللی بی‌سیمی است. در باره بی سیم هم باید گفت؛ اولین بار استفاده عملی از تلگراف بی سیم توسط  گولیلمی مارکونی در اواخر قرن 19 صورت گرفت.

 تا قبل از آن کشتی‌های خارج از محدوده بصری  از علائم و کد مورس برای ارسال و دریافت پیام‌های خود استفاده می‌کردند. کد یا علائم مورس یک راه ارتباطی با استفاده از نشانه‌های خط و نقطه بود. حروفی که با علائم نقطه (علائم کوتاه) و خط (علائم بلند) شناسایی و بازخوانی می‌شد.

در این راه ارتباطی، نشانه‌های گفتاری کوتاه با "dih" و بلند با "dah" نشان داده می‌شد. برای مثال حرف A  با یک نقطه و خط شناسایی می‌شد.

بعد از راه‌اندازی تجهیزات بی سیم، اوایل قرن بیستم در سال 1904، اقیانوس اطلس، کشتی‌های بسیاری را در خود جای داده بود که همه مجهز به ارتباطات بی سیم شده بودند. اپراتورهای این سیستم جدید یعنی بی سیم از کادر کارکنان راه آهن، تلگراف پستی و اپراتورهای قوی سیستم " ‍CQ" انتخاب و پس از آموزش شروع به کار کرده بودند.

" ‍CQ"  سیستم ارتباطی آن زمان کشور انگلستان بود. " ‍CQ"  تلفن‌های ثابت بزرگی بودند که به واسطه یک یا چند اپراتور بین شما و محل و فرد مورد نظر قرار گرفته و  اطلاعات مورد نیاز را ارائه و ارتباط  را برقرار می‌کردند .

علائم   "CQ"در آن زمان مورد پذیرش و استفاده کلیه تلگراف‌خانه‌ها و ایستگاه‌های کابلی سرتاسر جهان بود. ایستگاه‌هایی که با استفاده از این علائم، ارتباطات سرتاسری را برقرار می‌کردند.ارتباطات اپراتوری. کشتی‌ها و ایستگاه‌های ساحلی نیز به "CQ" مجهز بودند و با ورود ارتباط بی سیم این ازتباط قوی‌تر شد.

سال 1904، به دلیل دریافت پیام‌های آشفته، بلند و نامفهوم بسیار از کشتی‌ها یا افراد در خطر، شرکت مارکونی پیشنهاد استفاده ازنشانه " CQD " برای ارسال پیام، خطر، ارائه داد.

این پیشنهاد به دلیل کوتاه و گویا بودن آن در تمام ایستگاه‌ها پذیرفته شد. یعنی وقتی فردی نشانه  "CQD" را مخابره می کند دریافت کننده متوجه خواهد شد، وضعیت فرد یا کشتی اضطراری و در خطر است. حرف "D" ، ازحرف اول Distress گرفته و به آخر نشانه "CQ" به معنی خطر یا وضعیت اضطراری درهمه ایستگاه‌های رادیویی اضافه و معرفی شده است.

سال 1906 در کنفرانس رادیوتلگراف که در برلین پایتخت آلمان برگزار شد. دوباره این نشانه خطر مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در پایان این بحث و بررسی تصمیم به تغییر نشانه خطر از  "CQD"  به نشانه " SOS" گرفته شد.

انتخاب " SOS" به دلیل عدم ارسال اشتباه این نشانه است. چرا که ارسال علائم سه نقطه، سه خط تیره و دوباره سه نقطه برای نشانه " SOS" راحت و بدون اشتباه خواهد بود. در صورتی که در ارسال نشانه "CQD" امکان ارسال و خوانش اشتباه دارد.

تایید و استفاده از نشانه "SOS"  رسما در سال 1908 نهایی و تصویب شد. با وجود این، سالها بعداز آن انگلستان جایی که اولین نشانه خطر یعنی نشانه "CQD"را معرفی کرده بود، هنوز از آن در سرویس‌هایش استفاده می کرد.

درنگ در پذیرش نشانه جدید مشکلاتی برای این کشور بوجود آورد. شاید هم همین درنگ باعث نابودی کامل و مرگ بسیاری از مسافران کشتی تایتانیک شد. این واقع بصورت مستند وجود دارد.

دست نوشته‌های باقی مانده از هارولد براید، دستیار فرستنده رادیویی کشتی تایتانیک نوشته شده است؛ وقتی کاپیتان اسمیت دستور مخابره نشانه خطر و درخواست کمک را داد. آنها برای درخواست کمک اول از نشانه "CQD" استفاده کردند.

او نوشته است؛ کارمند ارشد فرستنده رادیویی جک فیلیپس، شش بار پیام درخواست کمک را با نشانه "CQD" مخابره کرد. بعد به پیشنهاد براید دستیارش، درخواست کمک را با نشانه  "SOS"  چند بار پی در پی مخابره می‌کند.

سند دیگری از بارسلینگ در سال 1935 حاکی از آن است؛ با وجود اینکه نشانه "SOS"  در سال 1908 به تصویب و استفاده بین المللی رسید، با این وجود این نشانه بطور کامل جایگزین نشانه قبلی نشد.

بخصوص در بین سازمان‌ها، سرویس‌ها و اپراتورهای انگلیسی این جایگزینی هرگز اتفاق نیفتاد. نکته جالب این است که مارکونی فردی که اولین پیشنهاد نشانه خطر را داده بود در نیویورک منتظر کشتی تایتانیک بود تا با آن به انگلستان باز گردد.

کشور امریکا نیز اولین بار در اگوست 1909 ازنشانه "SOS"  استفاده کرد. زمانی که اپراتورهای دستگاه بی سیم  تی. دی. هابنر برای اولین این نشانه را از فرستنده خود دریافت کردند، ثبت شده است.

در خواست کمک مربوط به یک کشتی که در نزدیکی شولز دایموند جایی که به "قبرستان اقیانوس‌ها" معرف است، دچار نقص فنی شده بود.

بعد از چند ماه ایستگاه رادیویی اس اس آرپاهو، پیام رادیویی دیگری با نشانه "SOS"  از یک کشتی حادثه زده، دریافت کرد. این دو حادثه و درگیری امریکا با آن باعث شد که ایالات متحده، بصورت رسمی، نشانه "SOS" را برگزیده و جزء استانداردهای بین المللی خود قرار دهد.

در حال حاضر، این نشانه "SOS" یکی از کاربردی‌ترین کلمه کوتاه برای درخواست کمک در همه حوادث به حساب می‌آید.

http://boatsafe.com

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها