وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز مانند همه وزارتخانهها کتاب بزرگی از عملکرد این وزارتخانه منتشر میکند و مانند همه سالهای گذشته از اقدامات انجام شده گزارش میدهد. اما عرصه هنر هیچگاه نمیتواند با تکیه بر این بیلانها رشد کند یا متوقف شود. سخنی که ایرج صفشکن گفت بیشتر به واقعیت نزدیک است.
«هنر و ادبیات هیچگاه متوقف نمیشوند. این حوزه همیشه پویا و زنده است و به بیلان کاری ادارات و سازمانها ربطی ندارد». شاعران اما یکسال فعالیت ادبی را در سال 88 چندان مثبت ارزیابی نمیکنند. آنان معتقدند سال 88 سال خوبی برای ادبیات و بهویژه شعر نبود.
ممیزیهای سلیقهای
محمدرضا عبدالملکیان نیز با اشاره به اینکه اهل قلم با توجه به مجموعه مسائل فرهنگی و اجتماعی میتوانند حدود نوشتههایشان را تعیین کنند، گفت: ممیزیها بیش از آنکه شاعران را در انتخاب موضوع آزاد بگذارد آنها را محدود کردهاست.
شاعر مجموعه «رد پای روشن باران» تصریح کرد: وزارت ارشاد معیاری منطقی برای انتخاب آثار ندارد. بیشتر معیارها سلیقهای و با نگاه منفی است. این نکته جای اما و اگرهای بسیار دارد.
وی از روند انتشار مجموعههای شعر از سوی مولفان آثار انتقاد کرد و افزود: وقتی مولف، ناشر میشود، کتاب خود را به هر صورت که باشد انتشار میدهد و باعث کاهش کیفیت آثار در بازار فرهنگی میشود.
شعر با نشاط وجود ندارد
عبدالجبار کاکایی با اشاره به اینکه وضعیت انتشار کتاب شعر طی 10 سال گذشته با رشد قابلتوجهی همراه بود، گفت: این گستردگی در انتشار، نقطه قوت نبوده بلکه نقطه ضعف بزرگی بود؛ چراکه باعث حضور گسترده آثار بیکیفیت در بازار فرهنگی شدهاست و این مهم میتواند در پایین نگه داشتن شعور فرهنگی جامعه نقش داشته باشد.
شاعر مجموعه «با سکوت حرف میزنم» اظهار داشت: یکی از دلایل این اتفاق این است که مولفین خود تبدیل به ناشر شدهاند.
سال جشنواره دولتی
جلیل صفربیگی سال گذشته را در بخش انتشار کتاب، سال خوبی ندانست.
شاعر مجموعه «عاشقانههای یک زنبور کارگر» معتقد است: شعر در سال گذشته مانند بسیاری از هنرها متاثر از اتفاقات اجتماعی و سیاسی بود که در سال گذشته رخ دادهاست.
از سویی نشریات ادبی نیز در سال گذشته به ندرت منتشر میشدند و اگر هم بودند بیشتر جناحی و طیفی بودند. صفربیگی برگزاری جشنوارههای شعر از جمله جشنواره شعر فجر را بیشتر دولتی دانست.
وی این اتفاق مهم در سال 88 را نقطه ضعف عرصه شعر نامید و گفت: جشنواره شعر فجر در سال88 جشنوارهای دولتی بود و به همین خاطر با استقبال کم روبهرو شد.
داوریها در این جشنواره طیف خاصی را مد نظر قرار داد و بدتر از آن، اینکه بسیاری از داوران این جشنواره و جشنواره کتاب سال شعر سالهاست که دیگر شعر نمیگویند.
صفربیگی وضعیت جشنوارههای مستقل مانند شب شعر عاشورایی را نسبت به جشنواره شعر فجر بسیار بهتر ارزیابی کرد.
جای خالی اشعار خوب
ایرج صف شکن سال 88 را به لحاظ نشر کتابهای شعر ،سال تقریبا خوبی ارزیابی کرد. شاعر مجموعه «قاب برهنه» گفت: انتشار مجموعههای شعر در سال 88 نسبت به سال گذشته بهتر بود، اما از نظر کیفی باید منتظر آثار بهتری باشیم. صفشکن با اشاره به اینکه هنر و ادبیات همچنان راه خود را ادامه میدهند،
اظهار داشت: هنر و ادبیات همواره راه خود را ادامه میدهند و هر روز پویاتر و بهتر نسبت به قبل حرکت میکنند. اما اینکه چه عواملی باعث میشود که این آثار منتشر نشوند جای بحث و نظر دارد.
شاعر مجموعه «صلیب مهیا» افزود: من فکر نمیکنم که محصولات برجسته ادبی خلق نشدهاند، یا اینکه شاعران خاموش بودهاند بلکه شعرهای زیبای بسیاری سروده شده اما عوامل مختلفی در ارائه نشدن آن نقش داشتند.