در بسیاری از شهرهای ایران بهدلیل عرض کمخیابانها و افزایش بیش از حد اتومبیل و از سوی دیگر رعایت نکردن درست قوانین راهنمایی و رانندگی، گره ترافیک شدیدتر میشود. اگر نتوان راهکارهایی منطقی و در عین حال مداوم برای حل ترافیک در شهرستانها پیدا کرد، چه بسا در شهرهای کوچک خیابانها قفل میشوند و عملا شریان زندگی مردم با مشکلات عدیدهای روبهرو میشود. البته این مشکل در شهرهای مسافرپذیر به مراتب بیش از شهرهای دیگر نمود دارد. شهری مانند بندرعباس که به نوعی از گلوگاههای مبادلاتی کشور است، مدتهاست که با این مشکل روبهروست. این گزارش موضوع ترافیک در این شهر را بررسی کرده است.
شهر بندرعباس بهعنوان مرکز استان هرمزگان، به طول 30 کیلومتر در امتداد نوار ساحلی گسترده شده و با رشد و توسعه شهر در 2 ضلع غرب و شرق ادامه یافته است.
این شهر بهدلیل وجود مراکز تجاری و صنعتی و برخورداری از بنادر و پالایشگاهها و مدنظر قرار گرفتن به عنوان شاهراه اقتصادی کشور و موقعیت استراتژیک آن، هر ساله پذیرای تعداد زیادی از صاحبان مشاغل، صنایع و مهاجرانی است که به این شهر سرازیر میشوند و به تبع، تعداد خودروهای وارد شده به معابر و میدانها نیز چندین برابر میشود؛ بدون اینکه به ظرفیت معابر و میدانها اضافه شود.
از طرفی، ساخت مجتمعهای تجاری بدون پارکینگ یا با پارکینگهای کمظرفیت در بافت مرکزی شهر سبب شده است حاشیه برخی از خیابانهای منتهی به مرکز شهر بهدلیل توقف خودروها، عملا به پارکینگ تبدیل شوند که این وضع باعث بروز ترافیک سنگین در بافت مرکزی بندرعباس شده است.
یکی از راهکارهایی که چندی است برای باز شدن گرههای ترافیکی بافت مرکزی شهر ارائه شده، طرح یکطرفه کردن خیابانهای این قسمت از شهر است که براساس اعلام شورای ترافیک مقرر شده بود این طرح از ابتدای اسفند ماه سال 1388 اجرایی شود که به نیمه دوم اسفند ماه و سپس به سال 89موکول شد که در این میان، شهرداری اجرا نشدن این طرح را بر عهده شورای ترافیک و شورای ترافیک هم بر عهده شهرداری میگذارد و این در حالی است که هم شهرداری ، هم شورای ترافیک آمادگی خود را برای اجرای این طرح اعلام
کرده بودند.
معاون امور حملونقل و ترافیک شهرداری بندرعباس تنها راهکار رفع مشکل ترافیک بافت مرکزی شهر را یکطرفه کردن خیابانهای این محدوده میداند. بهروز اکرمی میگوید: «در شهرهای زیر 500 هزار نفر جمعیت باید طرح جامع حملونقل و ترافیک اجرا شود که این طرح برای بندرعباس از 5/1 سال پیش در حال تدوین است. »
با اجرای این طرح و رفع کاستیهای آن، دستکم بهمدت 5 سال مشکل ترافیک سنگین بافت مرکزی شهر بندرعباس برطرف میشود اما چنانچه این طرح اجرا نشود، مشکلات ترافیکی در بافت مرکزی شهر روز به روز بیشتر میشود.
اکرمی با بیان اینکه شهرداری بندرعباس در اجرای این طرح مشارکت فعال دارد، اضافه میکند: «شهرداری بیش از 2 میلیارد ریال برای نصب تابلوهای راهنمایی و رانندگی، اصلاح 35 مورد مهندسی معبر و تقاطع و نصب بنرهای اطلاعرسانی در نقاط مختلف شهر هزینه کرده است.»
او معتقد است که 3 ورودی شهر بندرعباس باید دارای تقاطع غیرهمسطح باشند.
وی میافزاید:« برای اجرای تقاطع غیرهمسطح در شهرهای مختلف کشور از اعتبارات استانی و ملی استفاده میشود و مردم هرمزگان هم حق دارند از این بودجه استفاده کنند.» اکرمی یادآور میشود: «در اصفهان 10 کیلومتر تقاطع غیرهمسطح با استفاده از اعتبارات ملی و استانی ساخته شده است.»
وی با طرح این پرسش که سهم مردم هرمزگان از صنایع غرب و از اعتبارات ملی و استانی چیست، میافزاید: «2 سال است با وزارت کشور مکاتبه داریم که شهر بندرعباس بهعنوان یک شهر طولی، کمربندی ندارد اما در این باره اقدامی صورت نگرفته است.» وی درباره طرح جامع شهر بندرعباس اعلام میکند که از طرح جامع شهر بندرعباس تاکنون 40درصد آن اجرا شده که آن هم در حد ساختمانسازی بوده است.
این طرح برای 10 تا 15 سال آینده طراحی شده است و اگر به این صورت پیش برود 60 درصد آن باقی خواهد ماند و معضلات ترافیکی شهر چندبرابر خواهد شد. اکرمی با بیان اینکه شهرداری آمادگی اجرای طرح ترافیک بافت مرکزی شهر را دارد، میگوید: تاخیر در اجرای این طرح تصمیم شورای ترافیک استان بوده است و شهرداری بهتنهایی تصمیمگیرنده نیست. دبیر شورای هماهنگی ترافیک و رئیس گروه حملونقل هرمزگان نیز با بیان اینکه ترافیک بندرعباس یکی از دغدغههای شهروندان بندرعباسی شده است، معتقد است که به ترافیک این شهر باید بهصورت محوری نگاه کرد.
رسول دهقانی وجود جزایر، مجموعههای تجاری و تفریحی در هسته مرکزی شهر، بافت قدیمی و مهاجرت را از عوامل ترافیک میداند. وی میافزاید: «در شورای ترافیک استان برای حل مشکل ترافیک برنامهریزی در 3مقطع کوتاهمدت، میانمدت و دراز مدت طراحی شده و قرار بود از تیرماه اجرا شود که بهعلت حفاریهای متعدد در سطح شهر به تاخیر افتاد، اما با رفع شدن این موانع آمادگی انجام این طرح را داریم.»
استاندار هرمزگان نیز با بیان اینکه «میخواهیم در انجام این طرح آزمون و خطا نداشته باشیم»، یادآور میشود:« این مصوبه مربوط به یکسال و نیم گذشته است که براساس آن برخی از خیابانهای پرترافیک بندرعباس یکطرفه میشود.»«حسین هاشمی تختی اضافه میکند: برخی در شورای ترافیک عقیده داشتند که اجرای این طرح منطقی نیست که در اینباره قرار بر بازنگری و رفع نواقص شد. »
وی با بیان اینکه همه آمادگی دارند که این طرح را اجرا کنند، اظهار میکند: در اجرای این طرح شک داریم زیرا میخواهیم کاری که انجام میشود برای مردم مشکلی ایجاد نکند. اگر قرار باشد اجرای این طرح برای مردم مشکلساز شود، این مصوبه پسگرفته میشود.
استاندار هرمزگان تاکید میکند: تمامی دیدگاههای کارشناسی در نظر گرفته میشود تا در اجرای کار با مشکل مواجه نشویم. بهنظر او اجرای این طرح میتواند مشکل ترافیکی شهر بندرعباس را برطرف کند.