شنبه ۲۱ فروردین ۱۳۸۹ - ۱۹:۱۹
۰ نفر

‌دوشنبه گذشته، رابرت گیبس سخنگوی کاخ سفید درخصوص سخنان اخیر حامد کرزای رئیس‌جمهوری افغانستان درباره دخالت آمریکا در امور داخلی این کشور، ابراز نگرانی کرد.

حامد کرزای چند روز پیش آمریکا و متحدان غربی‌اش را متهم کرد که تلاش کرده‌اند تا با تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته افغانستان مانع از ریاست‌جمهوری وی برای بار دوم شوند. رابرت گیبس در کنفرانس مطبوعاتی‌اش با خبرنگاران با اشاره به سخنان حامد کرزی گفت: این سخنان کاملا دردسرساز است. ماهیت این اظهارات که از سوی بسیاری بررسی شده است، به‌طرز آشکاری نادرست است.

کرزی اما بر سخنانش پافشاری کرده و چندی بعد در گفت‌وگویی با شبکه خبری بی‌بی‌سی، از سخنان خود مبتنی‌بر متهم بودن غرب در تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری در افغانستان دفاع کرد. وی گفت: «هر چه که درخصوص انتخابات گفتم، درست بود. دیگر تکرار نمی‌کنم، اما همه‌اش درست بود».

درگیری لفظی کرزی با دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا که طی 4 روز گذشته 2 بار رخ داده است، تنها کار کرزی نبوده و تنها از سوی او صورت نگرفته‌است. کرزی در جلسات دیگری نیز اعتراض خود را به سیاست‌های آمریکا در افغانستان اعلام کرده است.

در نشستی که پشت درهای بسته میان گروهی از نمایندگان مجلس افغانستان و حامد کرزی انجام شد، کرزی تهدید کرد که اگر همچنان از سوی غرب تحت فشار قرار بگیرد تا اصلاحات را به اجرا بگذارد، ممکن است مسیری را در پیش بگیرد که طالبان در پیش گرفته است. فاروغ مارنای، نماینده قسمت شمال شرقی استان ننگرهار در گفت‌وگویی با خبرگزاری آسوشیتدپرس‌گفت: کرزی گفت که اگر من تحت فشار خارجی قرار بگیرم، ممکن است به طالبان ملحق شوم.

مارنای همچنین به نقل از کرزی گفت که درصورت ادامه فشارهای خارجی، بازتعریفی از سوی دولت افغانستان درخصوص طالبان صورت خواهد گرفت و این جنبش شبه‌نظامی به‌عنوان یک جنبش مقاومت که با اشغالگران خارجی می‌جنگد به رسمیت شناخته خواهد شد. از سوی دیگر اما سخنگوی حامد کرزی به‌طور رسمی نقل قول‌های مربوط به حامد کرزی را مبنی بر پیوستن او به طالبان تکذیب کرده است.

اینکه کرزی این سخنان را بر زبان آورده باشد ‌ یا خیر، بیش از این حقیقت اهمیت ندارد که روابط میان دولت حامد کرزی و واشنگتن به‌صورت جدی دچار تنش شده است. البته هنوز معلوم نیست که آیا ایالات متحده آمریکا قصد داشته باشد حمایت خود را  از کرزی بردارد یا خیر؛ چنان‌که رابرت گیبس سخنگوی کاخ سفید دوشنبه گذشته اعلام کرد که دیدار دوازدهم ماه می بین کرزی و باراک اوباما همچنان به قوت خود باقی است.

اما یک روز بعد کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد، ممکن است این دیدار لغو شود. بیانیه کاخ سفید همزمان شد با گفت‌وگوی پیتر گالبریت، نماینده سابق سازمان ملل در افغانستان با شبکه خبری سی‌بی‌اس آمریکا. گالبریت که از سوی کرزی به‌طور مستقیم به تقلب گسترده در انتخابات متهم شده‌بود، در این گفت‌وگو کرزی را دچار مشکلات روانی اعلام کرد و گفت که او ممکن است اعتیاد داشته‌باشد.

به‌رغم اینکه روابط کرزی با واشنگتن بسیار دچار تنش شده است اما واقعیت این است که کرزی به آسانی برکنار شدنی نیست. در اکتبر سال‌2001، پس از آنکه نیروهای طالبان عبد‌الحق، گزینه نخست آمریکا برای ریاست‌جمهوری افغانستان را ترور کردند، حامد کرزی طبق توافق با آمریکا به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد.

از آن زمان تاکنون کرزی موفق شده است که روابط خوبی با برخی از جنگ‌سالاران و گروه‌های شبه‌نظامی برقرار کند و همین ارتباطات بود که تا حدودی افغانستان را دچار ثبات نسبی کرد. اگرچه ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای غربی به‌مدت 8‌سال است که از فساد اداری و مالی در دولت کرزی انتقاد می‌کنند اما این کشورها به هیچ عنوان دوست ندارند که از دست کرزی خلاص شوند؛

آن هم به یک دلیل ساده؛ پیدا کردن جانشین برای حامد کرزی بسیار سخت است. کرزی طی 8‌سال گذشته به‌گونه‌ای عمل کرده است که می‌توان گفت همه منافذ را بسته و جانشینی بعد از خود باقی نگذاشته است. به دیگر سخن به جز کرزی کسی در افغانستان وجود ندارد که بتواند با طالبان به‌صورت مؤثری مذاکره کند.

در این شرایط مشخص نیست که واشنگتن بخواهد و یا بتواند رهبری را در افغانستان برکنار کند که طی مدت 8 سال گذشته زمام امور را در دست داشته است. از سوی دیگر کرزی برخی امتیازات  ویژه را در اختیار دارد که از او چهره‌ای مردمی و ضد‌آمریکایی در چشم مردم افغانستان می‌سازد.

در نهایت سؤال مهمی که در روابط افغانستان و آمریکا وجود دارد این است که تنش میان کابل و واشنگتن تا کجا پیش خواهد رفت و تا چه اندازه عمیق است؟ برای پاسخ به این سؤال باید دریافت که تنش‌ها میان واشنگتن و کابل، تا چه اندازه ممکن است به ایجاد شکاف ساختاری میان 2 کشور بینجامد؟ 

واقعیت این است که کرزی به همان اندازه که رئیس‌جمهور افغانستان است، یک واقعیت سیاسی در عرصه سیاسی افغانستان نیز هست و به‌تازگی دوره 5‌ساله دوم ریاست‌جمهوری‌اش را آغاز کرده است. از سوی دیگر اگر تنش‌های آمریکا و افغانستان را کنار بگذاریم باید به این واقعیت اذعان کرد که کرزی یک بازیگر غیرقابل انکار در سال آینده افغانستان است؛ سالی که برای افغانستان بسیار سرنوشت ساز خواهد بود.

کد خبر 104775

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار آسیا و اقیانوسیه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز