مجتمعهایی که با اینکه هر روز غولپیکرتر از قبل شدهاند ولی متراژ واحدهایشان پایینتر آمده است؛ یعنی تجمع تعداد زیادی خانواده با نظرها، عادتها و باورهای مختلف کنار هم. اما آیا با همین واقعیت، خانوادهها باید بهخودشان بقبولانند که سختیهای موجود آپارتمان و مجتمعشان را تحمل کنند و دَم بر نیاورند یا به واقع سلامتی خودشان را در نظر بگیرند و دنبال راهحلهای منطقی بگردنند تا بتوانند همه آسوده زندگی کنند؟ به هر حال واقعیت جامعه این است که بر تعداد اجارهنشینها افزوده شده است.
اما از یک سو خود خانوادههایی که اقدام به اجاره یک واحد آپارتمانی میکنند و از سوی دیگر مالکین –چه مالک واحد استیجاری و چه سایر مالکین- مشکلاتی دارند که میتواند حتی در مدت زمان کوتاهی بر سلامت خانواده تأثیرات نامطلوب بگذارد. در این راستا توجه به نکاتی هرچند کوچک که در این مطلب آمدهاست میتواند برای داشتن محیطی مسالمتآمیز در کنار سایر همسایهها در آپارتمان موثر باشد.
همسایگی بهعنوان یکی از روابط کلیدی و مهم در تعاملات اجتماعی مطرح است. اما در منطق اجتماعی جوامع نوین امروزی، ارتباطات کمرنگ شدهاست، چنانکه جامعهشناسان از چنین منطقی تعبیر به «منطق موزاییکی» میکنند زیرا آدمها و جامعه کوچک خانوادهها بدون ارتباطی در کنار هم قرار گرفتهاند. از یک طرف افراد خانواده اول از همه درصدد رفع نیازهای مادی خود هستند و از طرف دیگر آنها میتوانند نیازهایشان را توسط گروههای متخصص کار، برآورده کنند پس نه تنها نیازی به یک تعامل پویا با همسایه خود نمیبینند بلکه ارتباط بیشتر از یک سلاموعلیک را، مشکلزا تصور میکنند.
حال اگر مسئلهای بهطور خواسته یا ناخواسته در آپارتمان بهوجود آید، ساکنین باید چه کار بکنند؟ آیا همه توقع دارند که مدیریت ساختمان باید مسئله را حل کند یا اینکه یک مشورت کوچک با سایر ساکنین ساختمان هم میتواند مؤثر واقع شود؟ اگر یکی از ساکنین مزاحمتی ایجاد کرد چه کاری بهتر است که انجام دهیم؟ حالا که ارتباطی بین همسایهها وجود ندارد پس میتوانیم هر طور که بخواهیم در رابطه با کار او رفتار کنیم و سریعا آخرین راهها را در نظر بگیریم؟ مثلا با رفتار تندی وی را از کارش منع کنیم یا اینکه به پلیس زنگ بزنیم!
درست است که در پارهای موارد، قانون مدنی میتواند حامی ساکنین آپارتمانها باشد ولی به هر حال اجرای قوانین هم مدارک و شواهد خاص خودش را میطلبد؛ پس بهتر است که همه ساکنین قبل از وقوع مشکلی بایدها و نبایدهایی را مورد توجه قرار دهند؛ باید و نبایدهایی که قوانین نانوشتهای به نام «فرهنگ آپارتماننشینی» ایجاد میکنند. شاید در خیلی از مجتمعهای مسکونی با انتصاب یکی از اهالی ساختمان بهعنوان مدیر، مقداری از این فرهنگها مشخص شوند اما در خیلی از موارد مدیر و اهالی ساختمان با بیاطلاعی از قوانین مناسب آپارتماننشینی (یا به بیاطلاعی زدن خود)، حق قانونی تعدادی از مشترکین را رعایت نکرده و این به نوبهخود باعث بیفرهنگی در آپارتمان میشود. بنابراین مهم آن است که اولا خیلی خوب از قوانین و مقررات آپارتمان مطلع باشیم و ثانیا هم مقررات را رعایت کنیم و هم بدانیم که چگونه باید در مقابل بیقانونی بایستیم.
در صورت اجرا نشدن قانونی از قوانین آپارتمان توسط یکی از همسایگان، نخستین قدم یک تذکر دوستانه به اوست. در این مورد بهتر است که این کار به بزرگتر خانواده مثل پدر واگذار شود و دیگر اعضای خانواده خیلی عجولانه اقدامی نکنند. برای تذکر شفاهی حتما دلایلی که باعث آزار شما میشود را نیز توضیح دهید. مثلا اگر سر و صداهای شبانه همسایه مانع خواب مناسب سر شب شما میشود، بهطور منطقی برای او توضیح دهید که چون صبحها مجبور هستید زود به سر کار بروید، پس نیاز دارید تا شبها زودتر و در آرامش کامل بخوابید.
به عبارت دیگر فقط ایراد کار همسایه خود را بازگو نکنید. برای اینکه هم نتیجه مثبت عایدتان شود و هم به نوعی حس همدلی را بیشتر کنید، از همسایهتان بخواهید تا اگر شما نیز بهنحوی برای او مزاحمت ایجاد میکنید، حتما موضوع را به شما بگوید. گفتوگوهای دوستانه میتواند بسیار مؤثر باشد زیرا هم در رفع مشکل گرهگشا خواهد بود و هم باب یک رابطه مناسب دوطرفه که در مواقع لازم به کمکتان بیاید، باز میشود.
همسایه ناجور
درصورتی که همسایهای موجب آزار و اذیت شما میشود و از طرفی به تذکر شما توجهی نشان نداده است یا اینکه کلا فردی غیرمنطقی و بیادب جلوه میکند، موضوع را با سایر همسایهها مطرح کنید و علاوه بر جویا شدن نظرات آنها، بخواهید تا همراهیتان کنند. اگر بعد از چندین بار تذکر دادن شفاهی تغییر چندانی در رفتار همسایه مورد نظر حاصل نشد، با تنظیم نامهای از طرف همه همسایگان، به او تذکر بدهید که اگر باز هم مزاحمت ایجاد کند با او طور دیگری برخورد خواهید کرد و اگر نهایتا تمام راههای گفتوگوی دوستانه و مسالمتآمیز به بنبست رسید، زمانی که فرد برایتان مزاحمت ایجاد میکند، به پلیس زنگ بزنید.
زمانی برای تضمین آرامش و امنیت
مدیریت لاقید یک مکان پر رفتوآمد، هرج و مرج را در پی دارد و بهدلیل اینکه کنترل امور برای همه سخت میشود، افراد نسبت به محیط زندگی خود بیتفاوت عمل میکنند. بیتفاوتی افراد در محیطهای زندگی جمعی سبب میشود، آپارتمان برای زندگی آن دسته از افرادی که بهدنبال محیطهای درهمریخته هستند نظیر معتادان، سارقان یا افراد دارای مشکلات اخلاقی مساعد میشود، زیرا این افراد با خیال راحت و بدون مزاحمت میتوانند در این مکانها زندگی کنند و با انجام راحت کارهای غیرقانونی خود، شرایط را برای دیگر خانوادهها ناایمن کنند.
طبق تحقیقات روانشناسان زندگی در جای پر تنش نه تنها آرامش را از انسان سلب میکند بلکه تأثیرات نامطلوبی بر مغز دارد و کارایی ذهن انسان را کاهش میدهد زیرا فکر درگیر مبارزه با مشکلات جدید شده و با گذر زمان دچار خستگی و فرسودگی میشود. بنابراین قبل از آنکه آپارتمان محل سکونت خود را انتخاب کنید - حتی اگر مجبور شدید در هر محله ناخواستهای سکونت کنید- لااقل شرایط داخل آپارتمان را بررسی کرده و از چند ساکن مجتمع، چگونگی اوضاع و مدیریت را جویا شوید.
مدیریت قاطع
درصورتی که تعداد مالکان آپارتمان از 3نفر بیشتر باشد مجمع عمومی مالکان تشکیل شده و باید مدیری برای مجتمع انتخاب شود. سعی کنید مدیر از اعضای ساختمان بوده ولی در عین حال کسی را انتخاب کنید که سابقه مدیریتی را در کارش داشته باشد. در خیلی از موارد افراد سعی میکنند حتی اگر شده مدیر را یک فرد نالایق انتخاب کنند ولی به هر صورت خودشان از زیر بار آن فرار کرده و مسئولیتی قبول نکنند. پیشنهاد میکنیم که اگر فکر میکنید میتوانید با جدیت کار کنید و روابط عمومی خوبی هم دارید، نترسید و به خاطر آرامش خانواده خودتان هم که شده این مسئولیت را به جان بخرید ولی یادتان باشد که با قاطعیت تمام عمل کنید.
آپارتمان با قانون و مقررات
محیطهای پاکیزه و تمیز و با مقررات بر رشد شخصیتی کودکان و نوجوانان مؤثر است و آموزش خوبی برای آنها خواهد بود. در محیطهای نازیبا و پرتنش، کودکان و نوجوانان علاوه بر بدبین شدن نسبت به جامعه، یاد میگیرند چگونه از مسئولیتها فرار کنند و بنابراین شخصیت آنها بهگونهای تربیت میشود که هیچگاه در زندگی و محیطهای شغلی به موفقیتهای قابل توجه دست نیافته و در کارهای گروهی شکست میخورند.
وقتی مهمانان به یک مجتمع مسکونیای مراجعه کنند که بسیار تمیز و منظم بوده و دارای قوانین و مقررات مکتوب است، تحتتأثیر قرار گرفته و سعی میکنند که خود را با شرایط آنجا مطابقت دهند و برعکس وقتی در محیطهای درهم ریخته و کثیف وارد میشوند علاوه بر نگاه تحقیرآمیز به ساکنین، تقیدی به رعایت نظم و انضباط و مقررات از خود نشان نمیدهند و لذا این موضوع خود به یک مشکل مهم برای ساکنین تبدیل شده که گهگاه منجر به نزاع و درگیری با مهمانان میشود که در نهایت رابطه ساکنین را به هم ریخته و سبب دشمنی و عداوت و کینهجویی در بین آنان میشود.