گفت: فاطمهس دختر رسول خدا، محمدص و حضرت خدیجه س است.
-
حضرت خدیجه س چه‌طور خانمی بود؟
خدیجه س از بستگان پیامبرص بود. جد پنجم هر دو «قصى بن کلاب» است. «خویلد»، پدر حضرت خدیجه، بزرگ طائفه خود بود. پسر عموى خدیجه، «ورقه بن نوفل» از آدم‌های باسواد عرب آن روزگار بود. از کتاب‌هاى ادیان پیشین اطلاع داشت و چنان‌که نوشته‌اند از افراد معدودی بود که بت‌ها را نمی‌پرستیدند.
خدیجه س پیش از ظهور اسلام از زنان برجسته قریش به‌شمار مىرفت . او پیش از پیامبرص دو بار ازدواج کرده بود و فرزندانی داشت که خواهر و برادر مادرى حضرت فاطمه س به‌شمار می‌رفتند. خدیجه س با اموالى که داشت به بازرگانى می‌پرداخت. وقتی حضرت محمدص بزرگ شد، ابوطالب، عموی پیامبر، به برادرزاده خود پیشنهاد داد که برای خدیجه س کار کند و به تجارت شام برود. پس از این سفر تجارتى بود که خدیجه س با محمدص ازدواج کرد.
-
حضرت خدیجه س به پیامبری حضرت محمدص چه واکنشی نشان داد؟
خدیجه س نخستین زنى بود که به پیغمبر ایمان آورد. هنگامى که پیغمبر خداص دعوت خود را آشکار کرد و ثروتمندان مکه رودرروى او ایستادند و به آزار وی و پیروانش برخاستند، پیامبر خداص دو حامی داشت: یکی عمویش ابوطالب‌ع که برادرزاده خود را از گزند این دشمنان سرسختحفظ مىکرد؛ دیگری همسرش خدیجه س که هم اموال خود را برای خرج کردن در راه خدا گذاشت و هم به پیامبر آرامش و دلگرمى مىبخشید. براى همین خوى انسانى و خصلت مسلمانى، رسول خدا ص همیشه به یاد او بود.
-
حضرت فاطمه س کی به دنیا آمد؟
روز و بلکه سال تولد آن حضرت به‌درستى روشن نیست. یعنى تاریخ نویسان درباره آن هم‌داستان نیستند. روشن کردن زادروز و یا سال‌مرگ شخصیتهاى بزرگ، هر چند از نظر تاریخى با ارزش و قابل بحث است، اما از نظر تحلیل شخصیتها چندان مهم به‌نظر نمىرسد. آنچه از زندگى آدم‌های بزرگ و تأثیرگذار براى نسلهاى بعد اهمیت دارد این است که بدانند آنان چگونه تربیت شده‌اند؟چگونه زیسته‌اند؟چه کار کردهاند؟ و ... در آن دورهها ضبط وقایع و نوشتن آن چندان معمول نبود. گاهى رویدادهاى مهم یا حادثههایى که تازگى داشت، برای مدتی مبدأ تاریخ مىشد؛ تولد و مرگ افراد را هم با در نظر گرفتن زمان رخ‌دادن آن وقایع حساب مىکردند. مثلاً سالى که فلان سیل آمد، سال خرابى فلان شهر، سال گرانى، سال وبا و از این قبیل. معلوم است کسانی که آن حادثه را دیده‌اند تا سالیانى چند، تاریخ آن را به‌خاطر دارند و تاریخ حوادث فرعی‌تر را بر پایه آن به خاطر مىسپارند؛ اما پس از گذشت مدتى طولانی، خود آن حادثه نیز در شمار مجهولات قرار می‌گیرد.
-
حادثه‌ای هست که بگوید چه زمانی حضرت فاطمه زهراس به دنیا آمده است؟
می‌گویند حضرت زهراس در سالى که قریش خانه کعبه را مىساخت، متولد شده است.
-
مگر خانه کعبه را قبل‌تر‌ها، زمان حضرت ابراهیم‌ع نساخته بودند؟
چرا، منظور تجدید بناى خانه کعبه است که در تاریخ نقل آن آمده است. آن سال سیل خانه کعبه را ویران کرد و قوم قریش از نو آن را بنا کرد.
-
رابطه فاطمه س با پدرش چه‌طور بود؟
فاطمهس پدرش را خیلی دوست داشت و به تعبیر خود پیامبرص، مثل یک مادر بود برای آن حضرت. می‌گویند در روز احد وقتی فاطمه س شنید پدرش از ناحیه چهره زخمی شده، پیش او رفت، دست در گردنش انداخت و گریست و بعد آن خون را شست. او حتی وقتی کودک بود، مثل یک آدم‌بزرگ وارد صحنه‌های سخت زندگی مثل جنگ می‌شد و به کمک دیگران می‌شتافت. این اخلاق تا آخر عمر در او ثابت بود.
-
آیا پیامبرص به غیر از فاطمه س فرزند دیگری هم داشت؟
بله، ظاهراً سه دختر دیگر و دو پسر از حضرت خدیجه‌س و ابراهیم را هم از یکی از زنانش به نام ماریه داشت. فرزندان حضرت خدیجه عبارت بودند از: زینب، رقیه، ام کلثوم، فاطمه س ، قاسم و عبدالله. قاسم در سن دو سالگى پیش از بعثت و عبد الله هم در مکه پیش از هجرت از دنیا رفت. دخترها بزرگ شدند، ازدواج کردند و در مهاجرت به مدینه شرکت داشتند؛ ولی به‌جز فاطمه س، همه در زمان حیات پیامبر از دنیا رفتند.
-
حضرت فاطمهس چه‌قدر در سختی‌ها و مشکلات پیامبرص و مسلمانان شریک بود؟
تقریباً از همان اوایل در سختی‌ها یار و همراه پیامبر خداص بود. هم شکنجه‌ها و آزارهای مشرکان قریش را می‌دید و سعی می‌کرد که در آن صحنه‌ها پیامبرص را کمک کند و هم خودش در ماجرای محاصره مسلمانان در سال هفتم بعثت حضور داشت. آن سال مشرکان پیمان بستند که پیامبر خداص و یارانش را در محاصره اقتصادی قرار دهند که پیامبرص، بنی‌هاشم و بقیه مسلمانان مجبور شدند به درّه‌ای به نام شعب ابی‌طالب پناهنده شوند. حضرت زهراس، سه سال از بهترین سال‌های کودکی‌اش را همراه دیگر مسلمانان در چنین شرایط سخت و جانکاهی گذراند.
-
با این حساب، ظاهراً حضرت فاطمهس همیشه و در همه جا کنار پدر بوده است.
دوران سخت و جانکاه مکّه، سیزده سال بود که به طور عمومی برای تمامی مسلمانان دردآور و طاقت‌فرسا بود و برای خانواده پیامبرص به طور خاص؛ چراکه تحمل اذیّت و آزار رساندن به پیامبری که سراسر رحمت و نور بود، آن‌قدر هم آسان نبود. فاطمهس تمام این سال‌ها شاهد آزار و مزاحمت‌ها بود. البته شاهد نزول آیات الهی بر پدر گرامی‌اش هم بود؛ آیاتی که راه سعادت را به روی مردم باز می‌کرد. او شاهد جان‌فشانی‌های پدرش در راه
پر خطر دعوت و تبلیغ بود. همه اینها تلاش و صبر آن حضرت را در مقابل ناملایمتی‌ها چند برابر کرد. او پاداش استقامت و ثبات در راه دین را می‌دانست و به همین خاطر در کنار پدرش استوار ایستاد و همین باعث می‌شد که عشق و محبت پیامبرص به فاطمهس چند برابر شود. فاطمهس با خود عهد کرد که تا آخرین لحظه حیات از پدرش محافظت و پشتیبانی کند و از او و راه او جدا نشود؛ فاطمه س با کمترین فاصله بعد از پدر از دنیا رفت و به پدر بزرگوارش پیوست.
