تحقیقات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که سلول‌های بنیادی خون‌ساز موجود در خون بندناف با توجه به توانایی تمایز به سایر سلول‌ها، می‌توانند افق جدیدی در درمان بیماری‌های مختلف شامل انواع سرطان‌ها، بیماری‌های ژنتیک، اختلالات خونی و نقص سیستم ایمنی، صدمات نخاعی، دیابت، بیماری‌های قلبی، پارکینسون، آلزایمر، لوپوس، ایدز و بیماری ام.اس بگشایند.
از آنجا که سلول‌های بنیادی خون بندناف راحت‌تر توسط سیستم ایمنی بیمار قبول می‌شوند، مشکل رد پیوند نیز کمتر ایجاد می‌شود. این در حالی است که سلول‌های موجود در این خون‌دورریز، بسیار پرتوان هستند و با تزریق و جایگزینی آنها در مناطقی که به‌صورت جدی آسیب دیده‌اند، بهبودی کامل حاصل می‌شود. حفظ و نگهداری سلول‌های بنیادی خون بندناف برای استفاده احتمالی در آینده، انتخابی است.
سلول‌های بنیادی ذخیره شده در بانک خون بند ناف که قبلا به‌عنوان یک زباله بیولوژیک و خون‌دورریز، از آن استفاده نمی‌شد درحال حاضراز این زباله، برای درمان انواع بیماری‌های خونی مانند تالاسمی و برخی سرطان‌ها استفاده می‌شود و بسیاری از بیماری‌هایی که در گذشته با پیوند مغز استخوان درمان می‌شد از طریق سلول‌های بنیادی خون بندناف در صورتی که مشخصات بافتی دهنده با بیمار نیازمند مطابقت داشته باشد، قابل درمان است.
در این بانک والدینی که در انتظار تولد نوزاد هستند با مراجعه و تشکیل پرونده می‌توانند محتوای خون بندناف و جفت را نگهداری کنند. روزانه در کل کشور ده‌ها‌هزار نمونه از خون‌های بندناف دور ریخته می‌شود که آینده‌نگری و کاربردی شدن نتایج تحقیقات مرتبط با توانایی‌های سلول‌های بنیادی خون بندناف حکم می‌کند که این نمونه‌های غنی دورریز را در بانک‌های عمومی خون بندناف ذخیره کرد.
دکتر حسن ابوالقاسمی، مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با اعلام این مطلب به همشهری افزود: سازمان، افراد دانشمند و متخصصی در زمینه سلول‌های بنیادی دارد که این افراد می‌توانند دانشجوهای متعددی را در سازمان جذب کنند و همچنین توانسته‌ایم مجوز مؤسسه آموزشی پژوهشی سازمان را دریافت کنیم.
به گفته وی، بیش از ۳۰ نفر دکتر در مؤسسه آموزشی پژوهشی روی پروژه‌های بزرگ سلول‌های بنیادی فعالیت می‌کنند و شبکه خون رسانی به‌منظور تأمین خون کشور تدوین شد و براساس آن گسترش پایگاه‌ها را انجام دادیم و نزدیک به ۱۰۰ماشین مدرن خون‌گیری به شهرهای مختلف کشور فرستاده شده است.
وی افزود: سیستم اتوماسیون پروژه بسیار وسیع است که نقش انسان را کم و در نتیجه میزان خطا را کاهش می‌دهد. این سیستم به‌صورت نرم افزار است و هم‌اکنون این نرم افزار را به‌گونه‌ای گسترش داده‌ایم که بسیار پیشرفته است.
ابوالقاسمی گفت: یکی از بهترین نرم‌افزارها هم‌اکنون در تمامی استان‌ها مستقر شده و دسترسی به اطلاعات گذشته اهدا‌کنندگان را برای پزشک فرداهدا‌کننده مقدور می‌کند. این امر باعث می‌شود سابقه اهدا‌کنندگان در دسترس پزشکان بوده و در انتخاب اهدا‌کنندگان دچار اشتباه نشوند.
دکتر ابوالقاسمی، این اقدام سازمان انتقال خون را موازی‌کاری با مؤسسه رویان ندانست و گفت: جمع‌آوری خون بندناف در مؤسسه رویان به شکل خصوصی آغاز شد و رویان اعلام کرد که هر کسی تمایل دارد خون بندناف خود را برای آینده خود ذخیره کند می‌تواند با پرداخت مبلغی این امر را انجام دهد. این در حالی است که سازمان انتقال‌خون درنظر دارد بانک خون بندناف ملی را ایجاد کند.
دکتر مرتضی ضرابی، مدیرعامل نخستین بانک خون بندناف در پژوهشکده رویان در گفت‌وگو با همشهری گفت: مؤسسه رویان سال‌هاست که به شکل خصوصی اقدام به ذخیره‌سازی خون بندناف نوزادان کرده است، به‌طوری‌که برای ذخیره‌سازی با اعلام رضایت پدر نوزاد با هماهنگی‌ای که از قبل انجام شده تیم ما هنگام زایمان مادر در بیمارستان حضور پیدا می‌کند و عمل نمونه‌گیری بلافاصله پس از تولد نوزاد و مراحل ذخیره‌سازی آن در خود مؤسسه انجام می‌شود.
دکتر ضرابی گفت: همه نمونه‌های خون دارای کدبین‌المللی و شناسنامه بوده و متعلق به‌خود خانواده‌هاست و قابل انتقال به غیرنیست و مالک آن فقط پدر است. وی افزود: در این بانک مطالعات میکروبی و شاخص‌های ژنتیک HLA نیز انجام می‌شود.
بلافاصله بعد از زایمان، بندناف از نوزاد جدا می‌شود و در این زمان توسط یک سوزن خون از بندناف و جفت جمع‌آوری و به کیسه‌های خون منتقل می‌شود. این فرایند غیرتهاجمی و بدون درد است و برخلاف جمع‌آوری مرسوم مغز استخوان که مستلزم بیهوشی عمومی است، معمولاً در عرض 3دقیقه توسط ماما یا پزشک متخصص انجام می‌شود.
نحوه کار این بانک به این صورت است که این خون‌ها به‌صورت جداگانه برای هر شخص منجمد می‌شود تا درصورت نیاز در آینده برای درمان یک‌سری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
بانک خون بندناف رویان هر روز در ساعات اداری پاسخگوی سؤالات والدین در زمینه سلول‌های بنیادی خون بندناف وکاربردهای آن است. والدین می‌توانند با مطالعه بروشورها یا حضور در بانک خون بندناف رویان از فعالیت‌های بانک سلول‌های بنیادی خون بندناف اطلاع حاصل کنند.
تمامی نمونه‌ها در بدو ورود واجد شناسنامه شده و اطلاعات به‌طور محرمانه نگهداری می‌شوند. هر نمونه خون پس از ورود به بانک بندناف رویان واجد یک شناسنامه می‌شود.
