پس از تصمیم غیرمنتظره گی‌یرمو دل‌تورو مبنی‌بر انصراف از کارگردانی فیلم دوقسمتی هابیت (که باعث تعجب و شگفتی همگانی شد)، باز هم پرونده این پروژه سینمایی در یک دست‌انداز تازه افتاد و یک گام به عدم‌تولید نزدیک‌تر شد. در شرایطی که این پرسش مطرح است که چه کسی مسئولیت کارگردانی این فیلم دو قسمتی را برعهده می‌گیرد؟ این پرسش نیز ذهن بسیاری را اشغال کرده که چرا این پروژه گرانقیمت سینمایی نمی‌تواند با
طی کردن مسیر طبیعی خود، بالاخره به مرحله تولید برسد؟ قبل از این، بحث مشکلات و اختلافات شرکت مستقل فیلمسازی نیولاین و کمپانی مترو گلدوین مه‌یر، ورشکستگی کمپانی مترو و عدم همکاری پیتر جکسن با این پروژه دو قسمتی مطرح بود و حالا انصراف دل تورو بار تازه‌ای را به این مشکلات که هر یک به تنهایی توانایی نابودکردن یک پروژه را دارند، اضافه‌کرده است.
پیتر جکسن، سازنده تریلوژی «ارباب حلقه‌ها» که در اصل قرار بود کارگردان اوریژینال پروژه «هابیت» یک و 2 باشد، می‌گوید هنوز هم با این پروژه همکاری دارد و به عنوان مدیر تولید در کنار عوامل ساخت آن است. او می‌گوید همین روزها دیداری با نمایندگان نیولاین و متروگلدوین مه‌یر خواهد داشت تا درباره انتخاب فیلمساز تازه‌ای برای کارگردانی فیلم بحث و صحبت کنند. این تبادل‌نظر حتما باید نتیجه مشخصی هم دربر داشته باشد تا تکلیف پروژه پا در هوای هابیت را مشخص کند. این در حالی است که این تهیه‌کننده و فیلمساز در مصاحبه‌ای با یک روزنامه گفته که کاملا از احتمال کارگردانی این پروژه عقب‌نشینی نکرده است. این فیلمساز در جایی گفته: «اگر من مجبور باشم به کمک پروژه‌ای بیایم که در حال زمین خوردن و نابودی است، حتما در این‌باره فکر خواهم کرد و از همکاری با آن طفره نخواهم رفت».
این در حالی است که تحلیل‌گران سینمایی می‌گویند احتمال کارگردانی هابیتها توسط جکسن کمی دور از ذهن است، زیرا وی قرارداد کارگردانی و نگارش فیلمنامه 2 کار مستقل سینمایی را امضا کرده است. به صورت طبیعی، وی اول باید این قراردادها را به انجام برساند و بعد به سراغ کار روی پروژه‌های دیگر برود. در همین ارتباط است که او چنین ادامه می‌دهد: «بعید می‌دانم دیگر کمپانی‌های فیلمسازی به من اجازه بدهند قراردادهای کاری با آنها را معطل بگذارم و به سراغ پروژه دیگری بروم».
جکسن هم‌اکنون به عنوان تهیه‌کننده مشترک در حال همکاری با استیون اسپیلبرگ و کاتلین کندی روی فیلم سینمایی زنده «ماجراجویی‌های تن‌تن: راز یونیکورن» است. این فیلم که نسخه دوباره‌سازی قصه کتاب مصور تن‌تن و مجموعه کارتونی کلاسیک آن است، توسط کمپانی‌های پارامونت، دریم ورکز و سونی به صورت مشترک تهیه می‌شود و قرار است اواخر سال آینده میلادی روی پرده سینماها برود. با آنکه کارگردان این فیلم خود اسپیلبرگ است، ولی تهیه‌کنندگان آن قصد دارند امر کارگردانی قسمت دوم آن را به جکسن بسپارند. این در حالی است که جکسن که علاقه خاصی به هابیتها دارد و گفته اصلا قصد ندارد تولید این فیلم 2 قسمتی را به تأخیر بیندازد و آنها طبق قرار قبلی در دسامبر سال‌های 2012 و 2013 اکران عمومی خواهند شد.
اگر قرار باشد هابیت یک و 2 دقیقا در همین ایام روی پرده سینماها بروند، کار تولید و فیلمبرداری آنها باید حتما اواخر سال جاری میلادی شروع شود. در شرایطی که جکسن و همکارانش فیلمسازی را برای کارگردانی فیلم‌ها پیدا نکرده‌اند، وی تصمیم دل‌تورو برای کناره‌گیری از این پروژه را مورد احترام دانست و از وی تقدیر کرد. به گفته جکسن: «دل‌تورو همراهی خیلی خوبی با این پروژه کرد و وقت زیادی برای آن گذاشت. این مسئله باعث شد تا وی نتواند کار در فیلم‌های دیگر را قبول کند و فرصت‌های کاری خیلی خوبی را از دست داد. شاید گی‌یرمو نمی‌توانست چند سال از وقت خود را در کشوری دور مثل نیوزیلند بماند و در آنجا زندگی کند. قرارداد او برای 2سال بود، ولی شاید مجبور می‌شد زمان بیشتری را در نیوزیلند بماند».
کار نگارش فیلمنامه هر 2 قسمت اول و دوم هابیت در حال پایان است و دل‌تورو که یکی از نویسندگان آن است گفته که به همکاری خود با جکسن، فران والش و فیلیپا بونیز دیگر فیلمنامه‌نویسان فیلم ادامه خواهد داد. دل تورو در این ارتباط می‌گوید: «با تأخیری که در تولید این فیلم به وجود آمد، من با یکی از سخت‌ترین تصمیم‌گیری‌های زندگی‌ام روبه‌رو شدم. در طول 2سال گذشته من با کاراکترهای کهن و باستانی قصه کتاب جی.آر.آر تالکین و لوکیشن‌های قدیمی آن زندگی کردم و نفس کشیدم. به همین دلیل، قطع همکاری‌ام با آن ضربه و لطمه روحی شدیدی به من می‌زند و به شدت افسوس می‌خورم که نمی‌توانم در سطح کارگردانی با آن همکاری داشته باشم».
اما انصراف دل‌تورو از کارگردانی هابیتها، اولین مشکلی نیست که گریبانگیر این پروژه تاریخی و ماجراجویانه شده است. بحث به دورانی قبل از این برمی‌گردد. شرکت نیولاین چند سال قبل در امتیاز برگردان سینمایی قصه کتاب تالکین با کمپانی متروگلدوین مه‌یر شریک شد. این کمپانی در سال1969 امتیاز تولید نسخه سینمایی قصه این کتاب را خریداری کرد.
در طول این سال‌ها کمپانی مترو هیچ وقت به سراغ تولید نسخه سینمایی هابیتها نرفت و 2 دلیل را برای این کار اعلام کرد؛ اولین دلیل این بود که هنر جلوه‌های ویژه آنقدر پیشرفت نکرده بود که بتوان صحنه‌های رؤیایی و فانتزی قصه کتاب تالکین را روی پرده سینما خلق کرد و به آنها جان بخشید. دلیل دوم هم هزینه بالای تولید این فیلم‌ها بود. کمپانی مترو امیدوار بود مشارکت مالی شرکت نیولاین کمک کند تا مشکل هزینه‌های بالای تولید فیلم حل شود.
از سوی دیگر، پیشرفت هنر جلوه‌های ویژه و ورود کامپیوتر به دنیای سینما، مشکل مربوط به خلق صحنه‌های باشکوه فانتزی قصه تالکین را حل کرد. اما نیولاین و متروگلدوین مه‌یر به راحتی چراغ سبز تولید فیلم را – که باید در لوکیشن‌های کشور نیوزیلند فیلمبرداری می‌شد- صادر نکردند.
در شرایطی که تهیه‌کنندگان خود را آماده تولید فیلم می‌کردند، ناگهان بحران اقتصادی و موضوع بدهی‌های کمپانی متروگلدوین مه‌یر خودش را بر این پروژه تحمیل کرد اما مشکل مالی کمپانی متروگلدوین مه‌یر به اختلاف مالی پیتر جکسن و شرکت نیولاین گره خورد. جکسن که در طول 9سال گذشته مجموعه 3قسمتی و اسکاری «ارباب حلقه‌ها» را برای نیولاین کارگردانی کرده، در شرایطی گفت هابیتها را برای این شرکت نمی‌سازد، که خودش پیشنهاد کارگردانی آن را به مسئولان نیولاین داده بود. اما کارگردان اصلی هابیت یک و 2 زمانی که شرکت نیولاین حاضر به پرداخت درصد سود جکسن از بابت فروش کلان ارباب حلقه‌ها نشد، اعلام کرد به عنوان کارگردان با پروژه هابیت همکاری نخواهد کرد.
این فیلمساز حتی علیه شرکت نیولاین به دادگاه هم شکایت کرد. پرونده حقوقی این اختلاف پس از مدتی بسته شده، ولی بسته‌شدن پرونده به معنی بازگشت جکسن به کار به عنوان کارگردان نبود. او در طول جریان دادگاه، قرارداد همکاری با چند پروژه مهم سینمایی را امضا کرد که کارگردانی آنها فرصتی برای وی باقی نمی‌گذارد تا به عنوان کارگردان، در پشت دوربین هابیت یک و 2 قرار گیرد. یکی از منتقدان سینمایی می‌گوید با انصراف جکسن از کارگردانی پروژه‌ای که علاقه زیادی به آن داشت، این پروژه دچار نحسی شده و دیگر نمی‌توان برای آن کارگردانی پیدا کرد!
فیلم 2 قسمتی هابیت ماجراجویی‌های کاراکتر بیلبو با گینز را تعریف می‌کند؛ او همان کسی است که در تریلوژی کتاب و فیلم ارباب حلقه‌ها موفق به دریافت حلقه‌ای شد که محور اصلی قصه و ماجراهای آن بوده. قصه کتاب دو 2جلدی هابیت قبل از رخدادهای قصه ارباب حلقه‌ها اتفاق می‌افتد و چند سال قبل از انتشار این کتاب 3جلدی منتشر شد.
در حقیقت، ارباب حلقه‌ها دنباله‌ای بر قصه هابیت است. تعدادی از کاراکترهای ارباب حلقه‌ها در قصه هابیت حضور دارند. اما برعکس کتاب‌های تالکین- که اول هابیت منتشر شد و بعد ارباب حلقه‌ها- نسخه سینمایی ارباب حلقه‌ها زودتر از هابیت ساخته شد. از قرار معلوم، تهیه‌کنندگان فیلم اصرار و علاقه‌ای برای تولید هابیت یک و 2 نداشتند، ولی موفقیت بالای مالی و انتقادی ارباب حلقه‌ها آنها را تشویق و ترغیب کرد که نسخه سینمایی هابیتها را تولید کنند. به این ترتیب، این فیلم‌ها پیش درآمدی بر قصه مجموعه 3 قسمتی ارباب حلقه‌ها خواهند بود و نه دنباله‌ای بر ماجراهای قسمت سوم.
دل تورو با ستایش از پیتر جکسن و دیگر عوامل پروژه هابیت می‌گوید: «آنها حالا دوستان صمیمی من هستند و هنگام کار با آنها متوجه شدم که بهترین‌های صنعت سینمای معاصر هستند. این همکاری زندگی حرفه‌ام را کاملا تغییر داد و نگاهم به سینما و فیلمسازی را عوض کرد. با آنکه دیگر نمی‌توانم به عنوان کارگردان با این پروژه همکاری کنم، ولی برای آن بهترین‌ها را آرزو می‌کنم و بی‌صبرانه منتظر نمایش عمومی هابیتها هستم. مطمئن باشید که من یکی از اولین تماشاگران این فیلم خواهم بود».
این فیلمساز که در سرزمین مادری‌اش «استخوان شیطان»را کارگردانی کرده و «لابیرفت پان» او نامزد دریافت چندین جایزه اسکار شد، قبل از این فیلم فانتزی 2قسمتی «پسر جهنمی» را کارگردانی کرده است. موفقیت او در خلق یک دنیای فراواقعی و فانتزی باعث شد تا برای کارگردانی هابیت یک و2 دعوت به کار شود. تهیه‌کنندگان این پروژه بر این باور بودند که وی بهترین فیلمسازی است که می‌تواند حق مطلب را در مورد قصه خیالی تالکین روی پرده سینما ادا کند.
وی آوریل سال2008 دعوت به همکاری با این فیلم‌ها شد و در طول این مدت، ضمن همکاری در نگارش فیلمنامه با مسئولان جلوه‌های ویژه همکاری نزدیکی داشت تا کاراکترهای قصه به صورت تصویری خلق شوند. با انصراف دل‌تورو از کارگردانی هابیت یک و2 هنوز معلوم نیست وی کار روی چه فیلمی را شروع خواهد کرد.
در خبرها آمده است که وی قصد دارد نسخه دوباره‌سازی شده قصه‌های کلاسیک و دلهره‌آور «فرانکشتاین» و «دکتر جکیل و مسترهاید» را کارگردانی کند. اقتباس سینمایی قصه کتاب دن سیمونز به نام «درود» هم از دیگر کارهای احتمالی اوست. ولی سؤالی که قبل از هر چیز برای اهل فن مطرح است، این است که هابیتها بالاخره توسط چه کسی کارگردانی خواهند شد؟
ورایتی
