دوربینهای رصدخانه خورشیدی ناسا روز یکشنبه انفجاری را بر روی سطح خورشید به ثبت رساند که طی آن چندین تن پلاسمای خورشیدی متشکل از گازهای باردار مستقیما به سوی زمین پرتاب شدند، رویدادی که به فوران خورشیدی شهرت دارد.
به گزارش خبرگزاری مهر، به دلیل اینکه رسیدن چنین ابرهای متراکم یونیزه شدهای به زمین چندین روز طول میکشد، انتظار میرفت انفجار ذرات باردار شب گذشته یا امروز چهارم آگوست 2010 به زمین برسد که در پی آن احتمال شکلگیری شفقهای رنگارنگ و زیبا نیز وجود دارد.
شفق شمالی زمانی به وجود میآید که ذرات پر انرژی خورشیدی با میدان مغناطیسی زمین درگیر میشوند، این ذرات در راستای خطوطی از میدان مغناطیستی که به قطبها منتهی میشوند، جاری شده و با اتمهای نیتروژن و اکسیژن اتمسفری برخورد میکنند.
این برخورد موجب بالا رفتن میزان انرژی اتمهای اتمسفری شده که این انرژی مازاد به شکل نور آزاد میشوند و پردههای نورانی خیره کنندهای به رنگهای سبز، قرمز و دیگر رنگها به وجود میآورند.
از سویی دیگر انفجارهای خورشیدی مشابه آنچه روز یکشنبه رخ داده است میتواند توفانهای ژئومغناطیسی به وجود آورد که این آتش بازی را به لایههای پایینتری از اتمسفر زمین میکشاند این توفانها در عین حال میتوانند در برخی از شفقهای ساکن ویژگیهای موجی شکلی ایجاد کنند.
با این همه هنوز آغاز یک توفان در خورشید نمیتواند ایجاد شفق بر روی زمین را تضمین کند. بدون وجود تعداد مناسبی از ماهوارههای خورشیدی، دانشمندان قادر نخواهند بود درک درستی از تاثیر انفجارهای بزرگ خورشیدی بر روی زمین به دست آورند.
از این رو به گفته محققان موسسه اختر فیزیک هاروارد- اسمیتسونیان احتمال مشاهده آتش بازی خورشید در پی این توفان 50 درصد است که برای از دست ندادن این 50 درصد نیز باید آسمانی تاریک را یافت تا بتوان با دقت آسمان شمالی را زیر نظر گرفت.
موج بزرگ خورشیدی که مستقیما زمین را هدف گرفته است نشانه ای دیگر از افزایش یافتن فعالیتهای خورشیدی پس از سکوتی غیر عادی و طولانی مدت است. فعالیت خورشید از اوج و فرودی 11 ساله برخوردار است که آخرین دوره فعالیت شدید آن در سال 2001 پایان یافته بود.
از این رو انفجار بزرگ روز یکشنبه خورشید، نشان از بیداری این ستاره عظیم دارد که میتواند برای طرفداران و شیفتگان شفقهای آسمانی خبری خوشحال کننده و برای ماهوارههای ارتباطاتی، فضانوردان و برخی از تکنولوژیهای زمینی خبری ناخوشایند باشد.
طوفانهای پر قدرت خورشیدی سیستمهای ارتباطاتی و مسیر یاب را مختل میکنند، میتوانند شبکه انرژی زمین را غیر فعال کرده و برای فضانوردانی که در فضا اقامت دارند زیان بار باشند.