به گزارش همشهری‌آنلاین فصل نخست کتاب حاضر به طرح دیدگاه‌ها و نظریه های فرهنگ و تمدن اختصاص دارد و مولف در آن آراء و عقاید اندیشمندانی نظیر ابن‌خلدون ، اسوالد اشپنگر ، ویکو ، هردر ، هگل ، توین بی و هانتینگتون 
را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
در فصل دوم به تمدن ایرانی اسلامی و مظاهر علمی، فرهنگی، هنری و ... آن که در اندیشمندان و متفکران بزرگی نظیر فردوسی، فارابی، ابن سینا، ابوریحان بیرونی، غزالی خواجه نظام الملک، خواجه نصیر الدین طوسی و ... متجلی گشته است، اشاره شده و در فصل سوم علل افول تمدن ایرانی اسلامی را از سه منظر ذهنی ـ فرهنگی، اقتصادی و مداخله خارجی بررسی شده است.
در فصل چهارم مولف به مرور ایده‌ها و طرح‌های تمدن سازانه‌ای پرداخته که از سوی متفکران، اندیشمندان و حکمرانان ایرانی در دو وجه مذهبی و غیر مذهبی ارائه شده است. در نهایت در فصل آخر بررسی راهکارهای داخلی و خارجی احیای تمدن ایرانی ـ اسلامی مورد توجه قرار گرفته است.
مولف معتقد است در این کتاب طرح مشخصی برای احیای تمدن ایرانی-اسلامی عرضه کرده و زوایای مختلف آن در ابعاد سیاست داخلی و خارجی را به بحث گذاشته شده است
