اگر موقع خرید و هنگام دست کردن در جیب، یک گپ کوتاه با فروشنده هم بزنید، از لحن صحبت و برق چشم‌های او به فروش خوب این سی‌دی‌ها پی‌می‌برید. این روزها تب تند فروش سی‌دی‌های این کارها به شدت بالا گرفته‌است؛ تب تندی که ممکن است حالا حالاها سرد نشود و شاید حضور این سریال‌های ایرانی و خارجی رقیبی جدی برای تلویزیون باشد.
شاهد احمدلو، کارگردان فیلم‌های سینمایی «چند می‌گیری که گریه کنی» و «اگر می‌تونی من را بگیر» حضور آثار تولیدی در شبکه نمایش خانگی را اتفاقی خوشایند می‌داند؛ اتفاقی که باعث ایجاد بستری تازه برای خلق آثار و تجربه‌های جدید در رسانه می‌شود:« در همه جای دنیا این رسانه‌ها وجود دارند و نگاه خاص خودشان را به این مقوله دارند. این اتفاق اگر در کشور ما براساس تعریف درستی صورت بگیرد، قطعا اتفاق خوبی است که می‌تواند بستر ساز اتفاقات جدیدی باشد و رنگ و بوی تازه‌ای به رسانه‌های تصویری بدهد.»
استقبال در پی کیفیت
این روزها استقبال از این سریال‌ها به اندازه‌ای است که برای همه تعجب برانگیز است؛ استقبالی که باید دید ادامه‌دار خواهد بود یا نه.
مهران مهام، تهیه‌کننده سریال‌های «دلنوازان» و «ترانه مادری» معتقد است که اگر کیفیت کارهای تولیدی در شبکه نمایش خانگی بالا برود، استقبال به خوبی روزهای اول ادامه پیدا می‌کند. او استقبال از سریال طنزی که این روزها در شبکه خانگی عرضه شده را به دلیل عدم پخش سریال‌های طنز اعلام می‌کند:« از نوروز امسال تا به امروز هیچ سریال طنزی از تلویزیون پخش نشده‌است، به همین دلیل از مجموعه طنز پخش شده در شبکه نمایش خانگی استقبال خوبی صورت گرفته‌است.
اگر تلویزیون خوراک طنز تولید و نیاز مخاطبان را به فضای شاد و مفرح تامین کند، طبیعتا استقبال تا این حد صورت نمی‌گرفت.»تهیه‌کننده سریال‌های طنز«بزنگاه» و «زن بابا» اعتقاد دارد که اگر کیفیت تولیدی آثار شبکه خانگی بالاتر برود، می‌توان انتظار همین استقبال را داشت و در این صورت فروش این آثار پایین نمی‌آید.اما مهران رسام، تهیه‌کننده آثار «آخرین گناه» و «روز حسرت»، اعتقاد دیگری دارد:«شاید در درازمدت این استقبال جواب ندهد. خصوصا که در آینده تعداد کارها افزایش پیدا می‌کند و مخاطب حق انتخاب خواهد داشت. در این صورت او از بین کارهای متعدد قدرت انتخاب خواهد داشت.»
تهیه‌کننده «آخرین دعوت» فروش آثاری که در شبکه نمایش خانگی عرضه شده‌اند را برای شروع، خوب ارزیابی می‌کند. رسام با توضیح یک معادله ساده معتقد است که فروش آثار به اندازه‌ای است که هزینه ساخت خودش را درمی‌آورد:«سازندگان این کارها معادله‌ای را طراحی کرده‌اند که به نظرم به خوبی جواب می‌دهد و سود خیلی خوبی هم برایشان به‌دنبال خواهد داشت. با یک حساب سرانگشتی ساده می‌توان گفت که 26 هفته پخش برای این سریال در نظر گرفته‌اند که سی‌دی‌ها با قیمت 1500 و 2500 تومان عرضه می‌شود. تیراژ کارها یک یا 2میلیون است با این حساب با یک معادله ساده به نتیجه سود 100درصد یا 200درصد می‌رسید؛ یعنی قطعا از پیش‌بینی خودشان هم بیشتر سود خواهند کرد.»
خط و مرزهای مشخص
مهام ویژگی آثاری را که برای شبکه نمایش خانگی تولید می‌شود، ممیزی کمتر نسبت به تلویزیون می‌داند گرچه او با آزادی مطلق برای تولید این آثار اصلا موافق نیست:« ساخت این آثار باید سازمان دهی شود و معیارها و ضوابطی برای ساخت این آثار تعریف بشود. در همه جای دنیا حتی در سینمای هالیوود هم نظارت وجود دارد. می‌خواهم بگویم که نظارت بر کارهای فرهنگی در تمام دنیا رواج دارد.» تهیه‌کننده سریال «متهم گریخت» ضرورت وجود معیار و ضوابط را به تربیت شرقی ایرانیان و معنی خانواده‌ها می‌داند:«سی‌دی این کارها در همه مراکز معتبر و فروشگاه‌ها به فروش می‌رسد. بچه‌ها با دیدن عکس هنرپیشه مورد علاقه‌شان خانواده‌ها را مجبور به خرید این سی‌دی‌ها می‌کنند.
از طرف دیگر خانواده‌ها در کنار هم پای تلویزیون می‌نشینند. به همین دلیل باید نظارتی روی این‌کارها صورت بگیرد.»احمدلو به تفاوت اهداف و مخاطبان این دو رسانه معتقد است. او با توجه به این موضوع به ضرورت اجرای ضوابط و معیارها برای این رسانه‌ها معتقد است:« تلویزیون به خاطر طیف گسترده مخاطبی که دارد، باید آثاری در شأن مخاطبان خود ارائه بدهد و یک سری از قوانین را رعایت کند.»کارگردان سریال «ماه عسل» خاطر نشان می‌کند:« اما این به این معنی نیست که قوانین متضادی بر این دو رسانه حاکم است. هر دو رسانه باید نیاز مخاطبان خود را تامین کنند و اثری در شأن مخاطب به او ارائه دهند.»رسام معتقد است که هر نکته‌ای را در هرجا نمی‌توان بیان کرد و خط قرمز در همه جا وجود دارد:«البته خط قرمز در کارهای تولیدی شبکه نمایش خانگی بسیار کمتر از رسانه تلویزیون است. اما این به معنی نیست که در کارهای شبکه نمایش خانگی خط قرمزی وجود ندارد.»
زنگ خطری برای تلویزیون
رسام معتقد است که حضور شبکه نمایش خانگی زنگ خطری برای تلویزیون محسوب نمی‌شود:
« تلویزیون برنامه‌ها را بدون هیچ هزینه‌ای در اختیار مخاطب قرار می‌دهد و بیننده خودش را دارد.»
مهام حضور سریال‌های ساخته‌شده در شبکه نمایش خانگی را تهدیدی برای کاهش مخاطبان تلویزیون نمی‌داند:«تجربه‌هایی که در این سال‌ها داشتیم ما را به این باور رسانده که اگر سریال خوبی ساخته بشود، ماهواره هم تعطیل می‌شود و مخاطب پای تلویزیون می‌نشیند.»او گستردگی ماهواره را نسبت به شبکه نمایش خانگی قابل‌مقایسه نمی‌داند:«درصورتی که سریال خوبی از تلویزیون پخش شود، سی‌دی‌های شبکه نمایش خانگی در حکم پر کردن اوقات فراغت خانواده‌ها خواهد بود.»او گواه این ادعا را پخش سریال‌های «نرگس»، «شب دهم»، «شب‌های برره» و... می‌داند که در زمان پخش خودشان، مردم دیدن ماهواره را تعطیل کردند و پای سریال‌های پخش شده از تلویزیون می‌نشستند:«این کارها هرگز جای رسانه تلویزیون را نخواهد گرفت.»
احمدلو به تفاوت تعریف تلویزیون و شبکه نمایش خانگی اشاره دارد و به همین دلیل معتقد است که وجود شبکه نمایش خانگی هرگز باعث کاهش یا افزایش مخاطب نخواهد شد:«تلویزیون و شبکه نمایش خانگی تعریف خاص خودشان را دارند و به همین دلیل سیاست‌ها، تعریف‌ها و اهدافشان باهم متفاوت است. این موارد باعث می‌شود که از نظر مخاطب همپوشانی نداشته‌باشند. اما حضور شبکه نمایش خانگی باعث می‌شود که بسترسازی مناسبی برای تولید آثار قابل در تلویزیون صورت بگیرد.»
مهام، رسانه تلویزیون را به مثابه یک همایش عمومی می‌داند؛ همایشی که مردم در یک روز و در یک ساعت به دیدن یک کار خاص می‌نشینند:«زمانی که تلویزیون سریال مورد علاقه مخاطبان را پخش می‌کند، خیابان‌ها خلوت می‌شود و بعد از پخش سریال از تلویزیون مردم در مورد آن کار با هم حرف می‌زنند، در حالی‌که با دیدن این سی‌دی‌ها هرگز این اتفاق نمی‌افتد و مردم هرگز همزمان به دیدن و تماشای این‌کارها نمی‌نشینند. این نشانه‌ای است برای قدرت تلویزیون که هیچ رسانه دیگری این قدرت را ندارد. از طرف دیگر تلویزیون رسانه‌ای است که برای مخاطبان هیچ هزینه‌ای ندارد؛ درست برخلاف کارهایی که در شبکه نمایش خانگی تولید و پخش می‌شود.»
