نخستین مرحله از این سفر که طولانیترین بخش از این سفر 10 روزه هم به حساب میآید، دیدار از هند بود. اوباما سفر به هند را با دیدار از بمبئی آغاز کرد؛ شهری که نماد قدرت تجاری و صنعتی هند است و سال گذشته هدف حمله خونین شبهنظامیان نزدیک به طالبان قرار گرفت.
رئیسجمهور آمریکا در بمبئی با اشاره به این حمله و ضمن ادای احترام به قربانیان آن از فرصت استفاده کرد تا در نخستین روز از سفر به هند نقطه مشترکی میان آمریکا و هند را مورد تاکید قرار دهد. او تروریسم را چالش مشترک آمریکا و هند خواند و ضمن طعنه به پاکستان که در این مسیر کمکاری کردهاست، از هند خواست که به همسایهاش در این زمینه کمک کند. در 2روز بعد هم او بارها رابطه میان واشنگتن و دهلی را رابطهای ویژه و خاص خواند و حتی در روز آخر سفر این رابطه را رابطهای تعیینکننده و سرنوشتساز در قرن حاضر خواند. او در پارلمان هند قول داد که برای دادن کرسی دائم در شورای امنیت به هند تلاش کند.
رئیسجمهور آمریکا دست دور گردن نخستوزیر سالمند هند لبخندزنان عکس خبری انداخت و با خوشرویی به سؤالات دانشجویان هندی پاسخ داد. همه اینها تلاش برای به رخکشیدن یک رابطه بینقص میان آمریکا و یک ابرقدرت آسیایی است.
در گزارشها و تحلیلهایی که درباره اهمیت این سفر برای آمریکا نوشته میشود، به قراردادهای میلیاردی تسلیحاتی و ایجاد شغل برای بیکاران آمریکایی در نتیجه همکاری با دهلی اشاره شدهاست. اما این سفر از جهتی دیگر هم اهمیت دارد. آمریکا امیدوار است از این سفر علاوه بر بهرهبرداری اقتصادی، امتیاز سیاسی هم بگیرد و دستکم برای 2 کشور آسیایی خط و نشان بکشد.
واشنگتن در سالهای اخیر تلاش کرده با وجود همه مشکلات و دردسرهایی که با چین دارد، آداب دیپلماتیک را در مقابل پکن کاملا رعایت کند و از راههای غیرمستقیم برای تغییر سیاستهای این کشور فشار وارد کند. یکی از این راهها تاکنون نزدیک شدن به تایوان یا تبت بودهاست.
نزدیک شدن به هند و تقویت جایگاه این ابرقدرت آسیایی در مقابل رقیب خود یعنی چین، ابزار دیگری است که واشنگتن از آن استفاده میکند. اوباما در سفر 10روزه آسیایی خود توقفی در چین نخواهد داشت و به جای آن به سراغ کشورهایی میرود که مهرههای واشنگتن در آسیا هستند. در حال حاضر بیاعتمادی و بدگمانی شدیدی بر روابط آمریکا و چین سایه انداختهاست.
مشکلات اقتصادی و بهویژه سیاستهای پولی و مالی پکن در زمینه پایین نگهداشتن ارزش یوان، مهمترین بخش از این تیرگی روابط است. اعطای جایزه صلح نوبل به یک مخالف سرشناس چینی که با پیام اوباما مبنی بر درخواست آزادی این مخالف چینی همراه شد، به این تیرگی دامن زدهاست.
آمریکا همچنین نسبت به افزایش هزینههای نظامی چین هر سال واکنش نشان داده و ابراز نگرانی میکند. چین اما همه اینها را دخالت در امور داخلی خود میداند و بهشدت هم در اینباره به آمریکا انتقاد کردهاست. هدف دیگر اوباما از سفر به هند نوعی اخطار و هشدار به پاکستان است. او چند بار در سخنان 3 روز اخیرش در هند آشکار و پنهان از پاکستان گلایه کرد و هند را برای یاری اسلامآباد تشویق کرد.
سفر اوباما به هند را میتوان اوج رقابت و یارگیری آمریکا و چین در آسیا دانست. همزمان با این سفر، چین اعلام کرد که سال آینده ساخت پنجمین رآکتور هستهای پاکستان را آغاز میکند. پکن و اسلامآباد همچنین در ماههای اخیر روابط سیاسی و اقتصادی خود را تقویت کردهاند.
یک مقام وزارت خارجه چین ماه گذشته در مصاحبهای گفت که پاکستان برای چین مانند رژیم صهیونیستی برای آمریکاست. این رقابت در حوزههای مختلف از مدتها قبل شروع شدهاست. قراردادهای نظامی آمریکا با هند و همکاری هستهای چین با پاکستان، حضور در افغانستان که حالا قرار است هند هم وارد این حوزه شود و البته همکاریهای تجاری و اقتصادی میان این کشورها در یکسال اخیر نشاندهنده این رقابت و یارگیری بودهاست.