از طرف دیگر، می‌شود گفت که یک اثر هنری وقتی مخاطبان را از طیف‌های مختلف جذب می‌کند که حرف از دغدغه‌ای مشترک بزند. انیمیشن «وال‌ای»- که تبدیل شدن زمین به کوهی از زباله را به تصویر می‌کشد- برخاسته از دغدغه زیست محیطی تیم سازنده‌اش است و مقبولیت‌‌اش بین مخاطبان، حتی مخاطب ایرانی، خبر از دغدغه‌ای مشترک بین ساکنان کره زمین می‌دهد.
پر بیراه نیست اگر گفته شود که میزان تولید زباله در دنیا سر به فلک کشیده و مدیریت صحیح آن به صورتی که کمترین آسیب را به محیط زیست بزند، تبدیل به مسئله عمده‌ای برای مدیران شهری شده است.
جداسازی زباله‌ها در محل تولید، نخستین و معمول‌ترین کاری است که تمام شهرداری‌های کشورهای مختلف به آن روی آورده‌اند و سعی در تشویق شهروندان به انجام آن دارند. جدا از این، هر شهر، برنامه‌های مخصوص به خود را برای کم کردن حجم زباله تولید شده در سال، بازیافت بیشتر و بهتر زباله‌ها و بالابردن سطح آگاهی شهروندان نسبت به این موضوع دارد.
پروژه‌های گوناگون بازیافت
لندن از جمله شهرهایی است که میزان قابل توجهی زباله در آن تولید می‌شود. گفته می‌شود که ساکنان پایتخت انگلیس در سال، 3/4 میلیون تن زباله تولید می‌کنند. اکثر این زباله‌ها دفن یا سوخته می‌شوند اما با این وجود، میزان بازیافت در این شهر رشد داشته است. بر اساس آمار اعلام‌شده، میزان زباله بازیافتی در لندن از 8درصد در سال 2000 به بیش از 25درصد تا امروز رسیده است.
مسئولان شهری لندن برای اینکه شهروندان‌شان را از میزان اهمیت بازیافت آگاه کنند، ارزش اقتصادی زباله‌ها را مورد توجه قرار داده‌اند. گفته می‌شود که بازیافت مقدار مشخصی از کاغذ، قوطی و شیشه، 21پوند در هر یک از مناطق این شهر(لندن، 32منطقه دارد)، هزینه دارد اما هزینه امحای همان مقدار زباله بیش از 53پوند است. از طرف دیگر، گفته می‌شود که ارزش موادی که از امحا محفوظ مانده‌اند، یک میلیارد پوند طی 5سال گذشته بوده است.
با توجه به ارزش اقتصادی بازیافت، مسئولان شهری لندن هدف‌های مشخصی را در این مورد معین کرده‌اند که اگر هر بخشی از این شهر نتواند به آن برسد، جریمه می‌شود. جدا از این موضوع، لندن پروژه‌هایی هم در زمینه بازیافت انجام داده است که در این بین، می‌توان از پروژه «افزایش بازیافت در خوابگاه دانشجویان» نام برد. این پروژه از سال 2004 تا سال 2006 جهت بالابردن آگاهی و تشویق به استفاده دوباره از مواد بین دانشجویان انجام شد. اجرای این پروژه، در حقیقت تمرینی برای مدیریت پایدار زباله و زمینه‌ای برای فراهم کردن زیرساخت‌های ادامه آن بود که 22 بخش لندن، 24دانشگاه و 185 خوابگاه را دربرمی‌گرفت.
صرفه‌جویی در تولید زباله
توکیو از دیگر شهرهایی است که در زمینه مدیریت زباله و بازیافت، بسیار فعال بوده است. پایتخت ژاپن برای داشتن کمترین زباله از یک سو و بازیافت مؤثر از سوی دیگر، 5 قانون اصلی و پروژه‌هایی در این زمینه دارد. همین موارد هم باعث شده که تولید زباله در این شهر از 6/13 میلیون تن در سال 1989 به 4/45 میلیون تن در سال 2002 برسد و با کاهش 35درصدی حدفاصل سال‌های 2004 تا 2010 به 1/6 میلیون تن زباله در سال میلادی جاری برسد.
قانون‌های توکیو در امر بازیافت مرتبط با شهروندان، شهرداری، کارخانه‌ها و صنایع غذایی می‌شود. علاوه بر قانون‌های موجود، پایتخت ژاپن پروژه‌ای دارد که طی آن، بخش خصوصی را وارد بحث زباله و بازیافت آن می‌کند و همچنین عامل تشویقی برای توسعه صنایع دوستدار محیط زیست به حساب می‌آید. در این پروژه، حرف از دستگاه‌های تبخیر که از طریق ذوب پلاسما باعث کاهش زباله می‌شود، کارخانه‌های تولید بیوگاز و همچنین تولید غذای حیوانات از زباله‌های غذاست.
تفکیک زباله‌های غذا، کار سختی است و از طریق کارخانه‌های تولید بیوگاز، می‌توان از زباله غذا، الکتریسیته تولید کرد که این خود، انتشار دی‌اکسید کربن را سالانه تا 5هزار تن کاهش می‌دهد.
به جز موارد گفته شده، بسیاری از شهرداری‌های دنیا، شهروندان‌شان را تشویق می‌کنند تا وسایلی را که استفاده نمی‌کنند به آنها تحویل دهند نه اینکه در سطل زباله بیندازند. به‌طور مثال، شهرداری سیدنی از مردم خواسته است در روزی مشخص، وسایل الکتریکی‌شان که غیر قابل استفاده شده‌اند مانند لپ‌تاپ، موبایل و ضبط صوت را برای بازیافت، تحویل دهند.
از میان پروژه‌های گوناگونی که در بازیافت انجام می‌شود، ونکوور، پروژه‌ای برای بازیافت لامپ‌های برق دارد. این پروژه از اول ژانویه سال 2010 شروع شده است و تا اول ژانویه سال 2012 ادامه دارد و طی آن از شهروندان ونکوور خواسته شده است که لامپ‌های مصرف‌شده‌شان را برای بازیافت به محلی مخصوص تحویل دهند.
آموزش بیشتر، زباله کمتر
ممکن است که شهرداری‌های مختلف دنیا، روش‌های مختلفی برای مدیریت بازیافت و زباله در پیش گیرند اما اکثر شهرداری‌های موفق و پیشرفته بر بالابردن سطح آگاهی شهروندان از طریق آموزش تأکید دارند و آن را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
توجه هفته جهانی بازیافت هم بیشتر بر تغییر رفتار و آموزش متمرکز است. از سال 1996، 8 تا 14نوامبر (18 تا 24آبان) به‌عنوان «هفته جهانی بازیافت» نامگذاری شد تا توجه شهرهای مختلف دنیا روی مسئله بازیافت بیش از گذشته شود و هدف آن، افزایش سود زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی حاصل از برنامه‌های بازیافت گفته شده است.
با این حساب، شهرداری‌های مختلف قسمتی از کار خود را در زمینه بازیافت به آموزش، به‌ویژه آموزش کودکان، اختصاص داده‌اند. به‌طور مثال، لس‌آنجلس از طریق دنیای مجازی، سعی کرده است تا آموزش‌های اولیه مربوط به زباله و بازیافت را به کودکان بدهد. این شهرداری با اختصاص دادن وب سایتی به این امر و استفاده از شکل‌های کارتونی سعی در جلب توجه کودکان به بازیافت دارد.
در این بین، «کمبریج شایر»، استانی در انگلستان، کار متفاوتی برای آموزش به کودکان انجام داده است. سال 1994 بود که این استان تصمیم گرفت برای آگاهی هرچه بیشتر شهروندانش- به‌ویژه کودکان- در مورد مسائل زیست‌محیطی کارهای ویژه‌ای انجام دهد؛ مانند تبدیل یک اتوبوس به کلاسی که در آن هم بحث تئوری می‌شود و هم تمرین عملی می‌کنند.
در این اتوبوس، تعدادی معلم با تجربه‌های بالای 30سال به کودکان یاد می‌دهند با وسایلی که به ظاهر دورانداختنی هستند، چه چیزهایی می‌توان درست کرد و به آنها کمک می‌کنند تا اسباب‌بازی‌هایی مثل هواپیما، آدم‌آهنی، قطار و... درست کنند.
در این کلاس‌ها، آموزه‌های علمی هم داده می‌شود، مانند اینکه چه چیزهایی در یک سطل زباله وجود دارد یا اینکه آفت‌های طبیعی چیست و موضوعاتی مانند جغرافیا و تاریخ هم در آن گنجانده شده است. در این بین، همگام با دغدغه‌های زیست محیطی بزرگسالان، با کودکان در مورد تغییرات آب و هوایی، جنگل‌زدایی، گازهای گلخانه‌ای و مسائل عمومی در مورد بازیافت، صحبت می‌شود.
این اتوبوس‌ها برای آموزش به مدرسه‌ها و نهادهای اجتماعی دیگر مرتبط با کودکان، اجاره داده می‌شوند و طبق گفته تیم مدیریت بازیافت در کمبریج شایر، آموزش از طریق مدارس، بهترین راه برای انتقال اطلاعات در مورد بازیافت و مسائل مربوط به آن به افراد کم سن و سال است و مسئولان این استان امیدوارند که با استفاده از چنین روش‌های تعاملی، باعث شوند تا آمار و ارقام نگران کننده‌ای مانند اینکه مسئولان شهری کمبریج شایر باید سالانه بالغ بر 25میلیون پوند برای جداسازی، بازیافت و امحای زباله‌ها هزینه کنند، کاهش یابد.
