مهمترین دلیلی که باعث شد تا مسئولان والیبال درست به فکر ترمیم و بازنگری کادرفنی تیمهای ملی بیفتند، نتایج این تیمها در رویدادهای مختلف قارهای (قهرمانی آسیا و بازیهای آسیایی گوانجو و همچنین المپیک نوجوانان در سنگاپور) بود. نتایج
به دست آمده از سوی هرکدام از تیمها در مسابقات گوناگون برآورنده انتظارات مسئولان والیبال نبوده و آنان انتظار نتایج بهتری از سوی تیمهای یادشده داشتند.
نخستین دغدغه
نخستین دغدغه مسئولان والیبال در نخستین گام، انتخاب کادرفنی تیم نوجوانان است؛ تیمی که تاچند ماه دیگر باید در آرژانتین بهعنوان نماینده اول آسیا از عنوان نایب قهرمانی خود درمسابقات جهانی 2009 در ایتالیا دفاع کند، ضمن آنکه ایران در سالیان اخیر از سال 2001 به این سو همواره یکی از مدعیان قهرمانی بوده است. فدراسیون والیبال سال گذشته پس از انتقال ستکوویچ به تیم جوانان در پی چندماه رایزنی سرانجام ناصر شهنازی را جانشین سرمربی صرب کرد که در کارنامهاش نایب قهرمانی با نوجوانان ایران در آسیا و مقام سومی جهان در مسابقات 2003 تایلند به چشم میخورد.
تا قبل از بازیهای المپیک نوجوانان در سنگاپور همه چیز به دلخواه فدراسیون و شهنازی پیش میرفت و این تیم در تهران توانسته بود قهرمان آسیا شود. تا اینکه نوبت به حضور در رقابتهای سنگاپور رسید و تیم ایران مقابل آرژانتین و کوبا شکست خورد و درنهایت با یک برد در جای پنجم ایستاد. این ناکامی با توجه به موقعیت خوب والیبال ایران در رده نوجوانان جهان، چندان به مذاق مسئولان والیبال و منتقدین خوش نیامد و بلافاصله از هنگام بازگشت تیم به ایران شایعات زیادی در مورد تغییرات اساسی در کادرفنی این تیم قوت گرفت و مسئولان والیبال نیز به کرات در گفتوگو با رسانهها با حرفهای چند پهلوی خود به این موضوع بیشتر دامن زدند.
در حال حاضر با توجه به مشکلات بیشتری که تیم نوجوانان به نسبت دو تیم دیگر در راه تکرار موفقیتهای پیشین دارد و درگیری شهنازی با لیگ برتر به نظرمیرسد اراده فدراسیون براین است که حتما تغییراتی در کادرفنی تیم نوجوانان بهوجود آورد. دراین میان برخیها هم اعتقاد دارند که شاید درمیان گزینههای کمشمار موجود و با توجه به دشواری کار، باز هم کادرفنی سابق ابقا شوند که این تنها درحد یک گمانه است.
یکی از مربیان قدیمی والیبال درمورد تغییرات در کادرفنی تیم نوجوانان پیشنهاد جالبی دارد ومعتقد است فدراسیون یا باید بهدنبال جذب مربی صاحبنام خارجی برای تیم نوجوانان برآید یا اینکه مسئولیت این تیم را دوباره به «ستکوویچ» واگذارکند که به اعتقاد فدراسیون در ساختن بازیکن تجربیات ارزندهای دارد و دراین رده هم تاکنون نتایج خوبی گرفته است. البته بزرگترین مشکل کنونی تیم نوجوانان در مقطع فعلی کمبود توامان زمان و بازیکن است و هرمربیای که قبول مسئولیت کند نیمی از بازیکنانی که چند ماه پیش با این تیم قهرمان آسیا شدند را برای آرژانتین در اختیار نخواهد داشت و باید تیمی جدید را برای رویداد مهمی چون مسابقات قهرمانی جهان آماده کند؛ ریسکی بزرگ که کمتر مربیای به این آسانیها راضی میشود آن را بپذیرد. درمیان گزینههای سرمربیگری نوجوانان به جز کادر قبلی، عباس برقی و محمد وکیلی بیشترین بخت را دارند. ست کوویچ هم که تا سال گذشته اوقات بیکاریاش در ایران را همواره با یک تیم باشگاهی میگذراند بعید بهنظر میرسد که با بالا رفتن سنش حاضرشود کار راحتتر با جوانان را با کار دشوار و طاقت فرسا با نوجوانان در ابتدای راه یادگیری عوض کند.
تردید درتوانایی ست کوویچ
انتخاب دوم والیبال کمی راحتتراز انتخاب اول خواهد بود چرا که کمتر مربیای پیدا میشود که این فرصت خوب را از دست بدهد. دلیلش هم آن است که تیم جوانان تیم با آتیهای است و آرزوی هر مربیای است که با چنین بازیکنانی کارکند. بهخصوص اینکه بازیکنان فعلی در ترکیب تیم جوانان همگی در ترکیب اصلی تیمهای حاضر در لیگ برتر ایران به میدان میروند و همین موضوع کمک خواهد کرد تا مربیان در اردوی آمادهسازی رقابتهای جهانی با دغدغههای کمتری مواجه باشند. فراموش نکنیم که تیم فعلی جوانان ایران با پشتوانه نایبقهرمانی نوجوانان جهان و نایبقهرمانی آسیا یکی از مدعیان مسابقات جهانی سال آینده جوانان در برزیل خواهدبود. آنچه باعث تردید در ادامه همکاری ستکوویچ با تیم جوانان میشود و شاید هم باعث شود او همکاری چندسالهاش با والیبال ایران خاتمه دهد به ناکامی او درفینال چندماه پیش مسابقات جوانان آسیا درتایلند برمیگردد.
این ناکامی باعث از بین رفتن حاشیه امنیت همیشگی پیرامون این مربی صرب شد و تاحدود زیادی کارآمدی او را که بهرغم بداخلاقیها یش زبانزد بود، کمرنگ ساخت. تیم ایران درمسابقات اخیر قهرمانی جوانان آسیا همانند مسابقات نوجوانان جهان درایتالیا درحالی بازی نهایی را به ژاپن واگذارکرد که سابقه پیروزی آسانی در دورمقدماتی مقابل این تیم را داشت.
در تایلند ست کوویچ با مرتکب شدن همان اشتباهات روز فینال با صربستان درمسابقات نوجوانان جهان، قهرمانی دیگری را ازتیم ایران گرفت. ژاپن حریف روز پایانی تیم جوانان ایران اصلا در قواره حریف تمرینی تیم ایران نیز نبود چه رسد به اینکه بتواند تیم ایران را مغلوب کند. حداقل فاصله قدی دوتیم در دفاع و حمله 10 سانتیمتربود!
و پیروزی ژاپن مقابل ایران ازسوی کنفدراسیون آسیا یک شگفتی بزرگ قلمدادشد.با چنین پیش زمینههایی در مورد کارنامه ست کوویچ انتخاب کادرفنی تیم جوانان هم همانند تیم نوجوانان در هالهای از ابهام قرارمیگیرد مگر آنکه فدراسیون با نگاه اغماض به ناکامی دوم او بخواهد همچنان همکاریاش را با سرمربی صرب ادامه دهد. باید منتظربود و دید با جمع بندیهای صورت گرفته ازسوی فدراسیون والیبال کدام مربی سکاندار تیم جوانان ایران در ریودوژانیرو خواهد بود. احتمال ضعیفی هم حکایت از بازگشت دوباره مصطفی کارخانه به تیم ملی دارد. او نیز همانند برقی و وکیلی هماکنون فعالیت باشگاهی ندارد و از نظر داشتن وقت با مشکلی روبهرو نیست. از بهروزعطایی سرمربی کنونی کاله مازندران هم که در3 سال اخیر درکنارتیم ملی بزرگسالان به تجارب با ارزشی دست یافته بهعنوان یکی از گزینههای دیگر یاد میشود.
وسواس در انتخاب آخر
آخرین انتخاب با وسواس و دقت بیشتری توأم خواهدبود و شاید هم بیشترین وقت را بهخود اختصاص دهد. تیم ملی والیبال ایران بهرغم همه امیدواریای که به کسب مدال طلای آن در بازیهای آسیایی گوانجو میرفت در نهایت موفق به محقق کردن آرزوها نشد و همانند سالهای 1958 توکیو و2002 بوسان در آخرین گام از رسیدن به مدال طلا بازماند و به مدال نقره بسنده کرد. در این دوره از بازیهای آسیایی وبا وجود حضور پررنگ قطبهای سنتی والیبال آسیا در صحنه، تیم ایران از بیشترین بخت برای کسب عنوان قهرمانی برخورداربود.
درطول تاریخ هیچگاه والیبال ایران به اندازه بازیهای آسیایی گوانجو با چنین قرعه مساعد و حریفان آسانی روبهرو نشده و تا به این اندازه به مدال طلا نزدیک نبوده است. تیمی که همه و حتی حریفان مدال طلا را پیشاپیش برایش کنارگذاشته بودند، در فینال آنچنان انتقادآمیز و پر اشتباه به ژاپن باخت که هم بازیکنان و هم کادرفنی تا چند روزدر شوک آن بودند. مشابه همین شکست نیز یک سال پیش درمانیل و در دیدارنهایی جام ملتهای آسیا اتفاق افتاده بود، اما اینبار برای هیچکس پذیرفته و قابل هضم نبود که تیم ایران با توجه به شکست دادن ژاپن، یک ماه پیش از آن در مسابقات جهانی ایتالیا و آشنایی کامل مربیان با حریف برای بار چندم در سالهای اخیر قافیه را ببازند.
چند نتیجه دور از انتظار در سالهای اخیر آن هم درست در شرایط حساس مثل باخت برابر مصر باعث شده تا رئیس فدراسیون والیبال برای نخستین بار پس از بازگشت از گوانجو با اعلام اینکه از نتیجه بهدست آمده راضی نیست سربسته عنوان کند: «بهدنبال تقویت کادرفنی تیم ملی بزرگسالان خواهیم بود». داورزنی در همان گفتوگوی کوتاه از آمدن و جذب یک مشاور بینالمللی خبر داد ولی شواهد و قراین از دوباره کلیدخوردن پروژه بهکارگیری یک سرمربی سرشناس خارجی دیگر دراندازههای «گاییچ» حکایت دارد.