روز گذشته سری دوم فیلمهای بخش مسابقه سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر 29 با اعلام نام 5 فیلم جدید ایرانی مشخص شد: 1359 (سامان سالور)، خیابانهای آرام (کمال تبریزی)، پایاننامه (حامد کلاهداری)، جرم (مسعود کیمیایی) و یه حبه قند (سیدرضا میرکریمی). پیشتر نیز اسامی 11 فیلم آسمان محبوب، راه آبی ابریشم، 33 روز، جدایی نادر از سیمین، گزارش یک جشن، عملیات سکوت، خاک و آتش، آلزایمر، آقایوسف، ورود آقایان ممنوع و گلچهره بهعنوان سری اول فیلمهای بخش مسابقه اعلام شده بود و با فیلمهای اعلام شده جدید، جمع این فیلمها به 16 فیلم رسیده است.
این درحالی است که فیلمهای برخی از کارگردانان صاحب نام از بخش مسابقه خارج شده و قرار است در بخش نوعی نگاه که در این دوره از جشنواره سروکلهاش پیدا شده به نمایش گذاشته شوند.عمده اعتراضها نیز از همین جا شروع شد. تهمینه میلانی که فیلم آخرش «یکی از ما دو نفر» به بخش نوعینگاه جشنواره فیلم فجر رفته به ایسنا گفت: من اصلا متقاضی حضور در جشنواره نبودم و نمیدانم چرا اسم فیلمم در میان آن آثار اعلام شده، قرار دارد.
محمد نیکبین، همسر میلانی و تهیهکننده یکی از ما دو نفر هم به مهر جواب مشابهی داده و گفته است: فکر میکنم در مورد حضور این فیلم در جشنواره بیست و نهم و در بخشی که شما میگویید، اشتباهی صورت گرفته است. فرم شرکت در جشنواره فیلم فجر باید توسط عوامل آنکه کارگردان و تهیهکننده هستند، پر شود و تا جایی که من اطلاع دارم ما هیچ فرمی پرنکردهایم. این در حالی است که چند روز پیش، میلانی در گفتوگو با ستاد خبری جشنواره فیلم فجر گفته بود یکی از ما دو نفر آماده نمایش شده و کپی 35 میلیمتری آن بهزودی آماده خواهد شد و به دبیرخانه جشنواره فیلم فجر ارائه میشود.
معترض دیگر، عبدالرضا کاهانی است که ساخته آخرش «اسب حیوان نجیبی است» برای بخش نوعی نگاه انتخاب شده و حالا او در نامهای خطاب به مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی برای حضور فیلمش در جشنواره 3 شرط گذاشته است.در این نامه که کاهانی نسخهای از آنرا هم در اختیار ایسنا گذاشته، خطاب به سید علیرضا سجادپور آمده ، آمده است: یادتان هست 2 هفته پیش گفتید اسب حیوان نجیبی است را سریع برسان چون جزء فیلمهایی است که تنور جشنواره را گرم میکند!؟ و من در جواب گفتم مگر فیلم من بخاری است!؟ حتما یادتان رفته. شما اساسا آنچه را به نفعتان نیست یادتان میرود.
برای همین از این پس حرفهایم را مکتوب و از طریق رسانهها مطرح میکنم. حالا فیلم من دست شماست و آن را انتخاب کردهاید! تردید هم ندارم به گرمای جشنوارهتان خواهد افزود. اما من هم مثل شما نیاز به بخاری دارم و قرار نیست خانه من سرد باشد، خانه شما گرم! قرار نیست بعضیها نقش تنور را بازی کنند و بعضی دیگر که موظف به ساخت فیلمهای سفارشی و خنثی هستند، نان داغ تنور را بخورند! پس برای اینکه بازی دوطرفه باشد ذکر 3 نکته را ضروری میدانم:
1- با توجه به اینکه فیلمنامه کامل را مطالعه کردهاید و ما برای تک تک فریمهای فیلم متحمل هزینه شدهایم، حذف یک کدام از آن فریمها هم برایم ممکن نیست. 2- جواب نهاد معترض شده به فیلم را وظیفه جنابعالی میدانم، زیرا برای ساخت فیلم از شما مجوز گرفتهام و شما قانونا متعهد هستید سوء تفاهم بهوجود آمده را برطرفسازید. من همین که باید جوابگوی وزارت ارشاد باشم برایم کافی است. 3- قرار نیست همیشه شما ببرید. یک چیزی هم به ما بدهید و آن میتواند پروانه نمایش داخلی و خارجی فیلم باشد.
از سوی دیگر، ایسنا خبر داد که محمد علی طالبی، فیلم سینمایی «باد و مه» را از جشنواره فیلم فجر خارج کرد.این کارگردان که برای حضور این فیلم در 2 بخش مسابقه سینمای ایران و بینالملل جشنواره بیست و نهم، فرم پرکرده بود به ایسنا گفت: بهرغم اینکه به جشنواره همیشه علاقهمند بودهام اما امسال ترجیح میدهم در این فستیوال حضور نداشته باشم. وی در توضیح بیشتر درباره بیرون کشیدن فیلمش از جشنواره اظهار کرد: متأسفانه بهدلیل عملکرد غیرحرفهای هیات انتخاب جشنواره طی روزهای گذشته، دیگر علاقهای به نمایش فیلمم را در هیچکدام از بخشهای این فستیوال ندارم.
پاسخ سجادپور
سیدعلیرضا سجادپور درباره اعتراضهای انجام شده برخی از فیلمسازان نسبت به اضافه شدن بخش «نوعی نگاه» در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر به پایگاه اطلاعرسانی هیأت اسلامی هنرمندان گفت: این ستون به ابتکار ستاد جشنواره و رئیس محترم ستاد آقای مسعودشاهی انجام شده و توضیحات این موضوع را البته باید از ایشان و تیم همراه وی بپرسید اما با توجه به بازتابهایی که این بخش داشته، بنده بهعنوان یکی از اعضای ستاد سیاستگذاری جشنواره لازم میدانم دراین مورد توضیحاتی را اعلام کنم.
وی اظهار داشت: ما باید جشنواره و رئیس جشنواره را برای ایجاد بخش نوعی نگاه تقدیر و تحسین کنیم که با گشودن آن شجاعانه تصمیمات جشنواره را به معرض نقد میگذارد چرا که جشنواره معمولا تنها بخشی از فیلمها را برای مسابقه انتخاب میکند اما امسال نیز که تعداد فیلمها از عدد شگفتانگیز 90 فراتر رفته و فقط حدود 20 فیلم در بخش مسابقه امکان دیده شدن دارند، راحتترین و بیدردسرترین کار برای جشنواره این بود که بقیه فیلمها را به کناری بگذارد اما جشنواره با شجاعت، مبادرت به گشودن ستون «نوعی نگاه» کرد تا برخی از فیلمهای انتخاب نشده را در این بخش بهصورت گسترده به نمایش بگذارد. این نمایش محدود نیست بلکه گسترده است و بلیتفروشی خواهد شد و مردم و دستاندرکاران نیز به همان اندازه بخش مسابقه، این آثار را خواهند دید.
سجادپور گفت: من گاهی اوقات احساس میکنم آن کسانی که کنار میکشند، نمیخواهند در معرض مقایسه قراربگیرند وگرنه اگر کسی به عدمحضورش دربخش مسابقه معترض است باید از این فرصت ایجاد شده استفاده کند. بهنظر من این بخش بهدلیل بازتابها و خبرسازیهایی که داشته، بخش پربینندهای خواهد شد. بعضی افراد ممکن است فقط مشتری این بخش شوند و فقط همین فیلمها را ببینند. من بهعنوان فردی از اهالی سینمای ایران و از اعضای سیاستگذاری جشنواره، تاسیس این ستون را به فال نیک میگیرم و به مدیر جشنواره تبریک میگویم و اظهار شگفتی میکنم از عده خاصی که اعلام کردهاند که این بخش نباشد.