دلیلش هم کاملا مشخص بود؛ ترافیک سنگین تهران کاملا قفل می‌شد و در چنین وانفسایی آنکه در خیابان و خودروی خود مانده بود، راهی جز حرص خوردن نداشت تا پس از تاخیر چند ساعته به مقصد خود برسد. در چند سال اخیر اما این موضوع شکل دیگری به‌خود گرفته است. الان وقتی که دل آسمان می‌گیرد و بارش باران و حتی برف آغاز می‌شود، شهروندان دیگر ناراحت نمی‌شوند. آنها می‌دانند که ستادهای برف‌روبی در گوشه و کنار شهر مستقر هستند و مدیریت شهری امکانات گسترده‌ای برای جلوگیری از انسداد معابر در نظر گرفته است. در این میان، منطقه 2 شهرداری تهران در شمال غربی شهر، گستره‌ای شمالی - جنوبی است که با وجود داشتن شرایط خاص، از حساسیت ویژه‌ای هنگام بارش برخوردار است. در این گزارش، نفر اول مدیریت شهری منطقه 2، مهندس اسدالله فاضل به توصیف امکانات و اقداماتی پرداخته که برای برف‌روبی در این منطقه در نظر گرفته شده است.
گستره استراتژیک
منطقه 2 پهنای بلندی است که از شمال به جنوب امتداد داشته و حدود 64 کیلومتر مربع وسعت دارد. در کنار این وسعت و ویژگی خاص باید به این نکته نیز توجه کرد که 37درصد معابر بزرگراهی تهران در این منطقه قرار دارد. موقعیت شمالی جنوبی، گستردگی و داشتن بزرگراه‌های متعدد موجب شده است که نگاه به برف‌روبی در این منطقه بسیار ویژه باشد. از همین رو تقریبا از نیمه آذرماه هر سال کار ستاد برف‌روبی آغاز می‌شود تا با فراهم کردن مقدمات، کار اصلی آغاز شود. البته متناسب با گزارش‌ها و تغییرات آب و هوایی برنامه‌های در نظر گرفته شده نیز گسترده‌تر می‌شود که در واقع اوج آماده‌سازی امکانات و تجهیزات برای آغاز فصل زمستان است.
20 سایت برف‌روبی برای یک منطقه
منطقه2 شهرداری تهران دارای 9 ناحیه است. با توجه به گستردگی این منطقه، ستاد برف‌روبی برای هر ناحیه 2 سایت ویژه در نظر گرفته است که این سایت‌ها تمام معابر، خیابان‌ها و حتی بزرگراه‌ها را تحت پوشش دارند. البته غیر از این سایت‌ها که تمام منطقه را کنترل می‌کنند، به‌دلیل حساسیت‌های موجود در کنترل ترافیک بزرگراه‌ها، 2سایت ویژه بزرگراهی نیز در نظر گرفته شده‌اند. بزرگراه‌های شمالی - جنوبی چمران، شیخ فضل‌الله و یادگار امام و نیز بزرگراه‌های شرقی - غربی همت، حکیم و نیایش در این منطقه قرار گرفته‌اند که از شریان‌های اصلی و مهم تهران هستند.
همه آماده هستند
فعالیت ستادهای برف‌روبی نیاز به نیروی انسانی و امکانت ویژه دارد. در حال حاضر نیز 370نفر نیروی انسانی، ویژه سایت‌های برف‌روبی در منطقه2 فعالیت می‌کنند. غیر از این 150 نفر هم از نیروهای معاونت خدمات شهری در اختیار این ستاد هستند و در هنگام بارش و اوج کار به دیگر همکاران خود کمک می‌کنند. به این نکته هم توجه کنید که غیر از نیروهای یادشده همه 7معاونت شهرداری منطقه در آماده باش هستند تا درصورت نیاز، کاری انجام دهند. در این میان شهردار منطقه نیز مدیریت و نظارت بر کارها را بر عهده دارد.تجهیزات مکانیکی ویژه‌ای هم در این منطقه تدارک دیده شده است. 27 دستگاه گریدر، 40دستگاه خاور، 30 دستگاه کامیون تیغه‌دار، 7دستگاه شن‌پاش مخصوص و 3دستگاه شن‌پاش سبک نیز از امکانات ماشینی ستاد برف‌روبی در شمال غرب تهران است.
نظر شهروندان
فعالیت ستاد برف‌روبی در منطقه2 به 3بخش قبل از بارش، حین بارش و پس از بارش تقسیم می‌شود. هنگامی هم که بارشی پیش‌بینی می‌شود، نیروهای این ستاد از حدود 10 ساعت قبل آماده هستند.
البته این ستاد با نصب بنرهای آموزشی در معابر تلاش کرده است تا شهروندان را از وجود شن مخصوص در ایستگاه‌ها و نشانی سایت‌های برف‌روبی آگاه کند. غیر از این موارد، مدیریت شهری در منطقه2 تلاش کرده با اولویت معابر اصلی و بزرگراهی، ایستگاه‌های اتوبوس، مساجد، مدارس و تکایا، کیسه‌های شن مخصوص را در اختیار این مراکز قرار دهد.
تمامی این اقدامات و کارنامه کاری این ستاد در بارش‌های پیشین موجب شده است تا بیش از 100 پیام تشکر از سوی شهروندان این منطقه در سامانه 1888 ثبت شود. اما تداوم همکاری مدیریت شهری و شهروندان نیاز به یک بسترسازی و مشارکت بیشتر دارد.
شهروندان با دقت بخوانند
آبگرفتگی معابر یک دلیل بسیار مهم دارد و آن هم وجود زباله‌ها و ضایعاتی است که با کمک شهروندان می‌توان آنها را وارد چرخه بازیافت کرد. همین زباله‌ها که اغلب آنها را نیز ظروف یکبارمصرف تشکیل می‌دهند، سرمایه عظیمی هستند که با کمک شهروندان می‌توان آنها را دوباره بازیافت کرد ضمن اینکه هزینه صرف شده برای جمع‌آوری این زباله‌ها از انهار بسیار بالاست. چرا نباید این هزینه را برای توسعه فضای سبز به کار برد؟ اگر شهروندان زباله‌های خشک را در مخازن زباله بریزند، چند نفع عمده عاید شهر و شهروندان می‌شود؛ اول اینکه نظافت شهر رعایت شده است، دوم اینکه می‌توان این زباله‌ها را به چرخه بازیافت فرستاد و در نهایت اینکه هزینه جمع‌آوری این زباله‌ها را می‌توان برای توسعه فضای سبز و امکانات و تجهیزات شهری به کار برد. شهرداری منطقه 2 نیز برای این موضوع تمهیداتی اندیشیده و قراراست از سال آینده مخازن آبی‌رنگ پسماند خشک در اماکنی که بیشترین آبگرفتگی را داشته‌اند، نصب شوند.
نگاه شهردار
برف، شهروند درجه یک و ۲ نمی‌شناسد
شب بود. حدود ساعت ۱۱به خانه آمدم، خسته و همچنان نگران. تا ساعت ۱۰شب در جلسات فوریت دار برای برف بودم. از بعدازظهر برف سنگین شروع شده بود و همچنان می‌بارید. تمام شب با بچه‌های شهرداری در تماس بودم که مبادا راه‌ها بسته شود و صبح ترافیک سنگین مردم را کلافه کند. صبح بعد از نماز، از مسجد برای بازدید خیابان‌ها رفتم. اول منطقه۲ که برف سنگین‌تر بود و بعد هم یک، ۴ و.... بعد از دیدن خیابان‌ها از نزدیک خیالم راحت شد و خستگی‌ام کمی فروکش کرد. تا شب پیگیر بقیه کارها شدم. شب باز هم هنگام بازگشت به خانه وضعیت خیابان‌ها را زیر نظر داشتم. بعضی از خیابان‌های اصلی به پیمانکاران سپرده شده بود که کوچه‌ها را برف‌روبی کنند تا پیاده و سواره‌ها راحت‌تر تردد کنند. کوچه‌ها را که نگاه کردم برای جلوگیری از سر خوردگی، برف‌ها جمع و میان کوچه شن پاشی شده بود. به خانه که رسیدم خیلی تعجب کردم، در کوچه هیچ برفی نبود! یادم آمد وقتی که می‌رفتم کوچه پر از برف بود. در خانه خبردار شدم که اکیپ برف‌روبی این منطقه آمده‌اند و برف‌ها را جمع کرده‌اند، بار کرده‌اند، برده‌اند! از این کار خستگی در تنم ماند. فردای آن روز، بعد از پیدا کردن پیمانکار، ۱۰میلیون تومان جریمه‌اش کردم تا بداند کوچه شهروندان مثل کوچه شهردار باید در نخستین ساعات صبح برفی، به بهترین شکل تمیز شده باشد. برف، شهروند درجه یک و ۲ نمی‌شناسد، شهر و شهرداری هم شهروند درجه یک و ۲ نمی‌شناسد.
محمدباقر قالیباف- شهردار تهران
شریان‌های تأثیر‌گذار شهر
بزرگراه‌ها از معابر اصلی منطقه2 هستند. از همین رو پاکسازی بموقع و رسیدگی سریع به این بزرگراه‌ها در هنگام بارش از اولویت‌های مدیریت شهری است. اگر در بزرگراه چمران که تونل توحید در آن قراردارد، مشکلی از بابت عدم‌برف‌روبی ایجاد شود، این مشکل حتی مناطق یک در شمال تهران و 11 و 6 در مرکز شهر را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. مدیریت شهری در این منطقه نگاه ویژه‌ای به شرایط بالادستی تونل توحید دارد تا بارش موجب اختلال حرکت در داخل این تونل نشود.
برف‌روبی در پارک‌ها
ستاد برف‌روبی برای پاکسازی خیابان‌ها و معابر تشکیل شده است اما در منطقه 2ستاد برف‌روبی فضای سبز نیز فعالیت می‌کند. وظیفه اصلی این ستاد تمیزکردن پیاده‌روها و معابر اطراف پارک‌ها و نیز درخت تکانی است تا برف روی شاخه‌های موجب آزار و اذیت شهروندان نشود. این ستاد امکانات خاص خود را دارد و به هیچ وجه از تجهیزات ستاد برف‌روبی معابر استفاده نمی‌کند، ضمن اینکه نیروهای این ستاد نیز فعالیت خود را همزمان با نیروهای ستاد برف‌روبی معابر آغاز می‌کنند.
