با وجود این باید توجه داشت که حذف صفرها از پول ملی به شرطی میتواند مؤثر باشد که همزمان با آن سیاستهای ضدتورمی نیز اتخاذ شود. گرچه از بعد روانشناسی آثار مثبتی را میتواند بهدنبال داشته باشد. افرادی که تا پیش از این میلیاردر بودهاند میلیونر میشوند. بنابراین نوستالژی را ایجاد میکند که مردم را به یاد خاطرات گذشته خود از پرداخت پول کمتر برای خرید کالا میاندازد اما برای اینکه چنین اقدامی آثار مثبت اقتصادی را با خود به همراه داشته باشد باید حتما در کنار این اقدام سیاستهای جانبی مؤثری مانند سیاستهای ضدتورمی و کنترل نقدینگی نیز وجود داشته باشد تا حذف چند صفر از پول ملی بتواند در راستای اهداف سیاستهای پولی کشور مورد استفاده قرار گیرد.
همیشه این بحث وجود دارد که زمان مناسب برای انجام اینگونه اقدامات اقتصادی چه زمانی است؟ اکنون با توجه به اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها و اصلاح قیمتها بهنظر میرسد حذف 3 صفر از پول ملی هنگامی مناسب خواهد بود که در قالب یک بسته سیاستی بهعنوان یکی ابزارهای ساماندهی نظام پولی و بانکی کشور مورد استفاده قرار گیرد. اگر دولت در مجموعه سیاستی که برای اصلاح نظام پولی و بانکی کشور اتخاذ کرده (آنچه که اکنون در قالب طرح تحول اقتصادی دنبال شده و تحول در نظام بانکی، مالیاتی و... پس از اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها را دنبال میکند) جایگاهی برای حذف صفر از پول ملی نیز اندیشیده شده باشد، میتواند اقدام مناسبی برای کمک به انجام اصلاحات اقتصادی محسوب شود.
اما درصورتی که برای حذف 3 صفر از پول ملی در بسته سیاستی اصلاح نظام پولی و بانکی کشور جایگاه مناسبی درنظر گرفته نشود بهنظر میرسد اولویت انجام کار با سایر اصلاحات بوده و پس از آن باید حذف صفر از پول ملی مد نظر قرار گیرد. باید جایگاه این طرح در بسته تحول اقتصادی دیده شده و در زمان مناسبی که اجرای آن از اثربخشی لازم برخوردار است، حذف 3 صفر از پول ملی نیز اجرایی شود چرا که چنین اقدامی برخی هزینهها مانند چاپ اسکناسهای جدید، تصحیح اقلام در دفاتر حسابی شرکتها، نظام مالیاتی و... را بهدنبال دارد.
با وجود این معایب و هزینهها باید به منافع اجرای این طرح نیز توجه کرد. بهنظر میرسد حذف 3 صفر از پول ملی تا حدودی سیستم حسابداری را روانتر و آسانتر میکند بهنحوی که بهطور مثال یک تحویلدار بانک با اسکناسهای درشتتری سر و کار داشته و ضرورتی برای جابهجایی حجم کنونی اسکناس در نظام بانکی وجود نخواهد داشت.
باید پس از تحلیل هزینه و فایده مزایا و معایب اجرای این طرح بررسی و درصورتی که مزایای حذف 3 صفر از پول ملی بر معایب و هزینههای آن پیشی گرفت این طرح به اجرا در آید. بهتر است زمان اجرای طرح حذف 3 صفر از پول ملی به هنگامی منتقل شود که بیشترین اثربخشی را در اقتصاد کشور داشته باشد. چرا که اگر اجرای این طرح در زمان مناسب و بهصورت یک بسته با سایر سیاستهای اصلاح نظام پولی و بانکی کشور دیده نشود از میزان اثر بخشی آن کاسته خواهد شد. با این شرایط بهنظر میرسد بهترین کار آن است که حذف 3 صفر از پول ملی بهعنوان یک ابزار مطرح بوده و مطالعات لازم در زمینه اجرای آن صورت گیرد اما اجرایی شدن آن در زمان مناسب و همگام با بسته سیاستی کارآمد صورت گیرد.
*اقتصاددان