این هنوز از نتایج سحر است

باتوجه به شرایط نامطلوب گیشه در سال 89 و تعمیق بحران ریزش مخاطب، استارت خوب سینمای ایران در سال 90 را باید به فال نیک گرفت. این روزها همه‌جا صحبت از اخراجی‌ها3 و جدایی نادر از سیمین است، ولی نباید فراموش کرد که 3 فیلم دیگر هم در ایام نوروز به نمایش درآمدند که مجموع فروششان در تهران و شهرستان‌ها به زحمت به رقم400 میلیون تومان رسید.

«سه درجه تب»، «یکی از ما دو نفر» و «زن‌ها شگفت‌انگیزند» درحالی بر پرده آمدند که سالن‌های زیادی را در اختیار ندارند؛ نکته‌ای که مورد اعتراض سازندگان این فیلم‌ها نیز قرار گرفته است. از مجموعه سالن‌های فعال کشور 100 سالن در اختیار اخراجی‌هاست. 40 سالن جدایی نادر از سیمین را اکران کرده‌ و بقیه سالن‌ها نیز در اختیار دیگر فیلم‌ها قرار گرفته است. باتوجه به انتظاری که از کارکرد گیشه فیلم‌های ده‌نمکی و فرهادی می‌رفته طبیعی بوده که سینماداران علاقه‌مند به نمایش این آثار باشند.

درخصوص اخراجی‌ها3 به‌واسطه مضمون کمدی و پیشینه 2 قسمت قبلی این گرایش شدیدتر بوده و نتیجه‌اش هم اختصاص 100 سالن به این فیلم است. از سوی دیگر باید به سازندگان فیلم‌های «زن‌ها شگفت‌انگیزند» و «یکی از ما دو نفر» نیز حق داد که نسبت به اکران محدود فیلم‌هایشان معترض باشند. در این میان به‌نظر می‌رسد ایراد کار به تعداد اندک سالن‌های سینما بازمی‌گردد؛ نقصانی که در چنین شرایطی خودش را نشان می‌دهد. جدای از این، بحث عدالت در اکران هم که یکی از برنامه‌های اعلام شده معاونت سینمایی در سال 90 است را نیز باید جدی‌تر دنبال کرد. البته باید دید تصور و برداشت مدیران سینما از مقوله عدالت در اکران فیلم‌ها چیست و بعد سراغ برنامه‌های احتمالی‌شان رفت.

با توجه به فروش بالای اخراجی‌ها3 و جدایی نادر از سیمین، این فیلم‌ها احتمالا زمانی طولانی بر پرده دوام خواهند یافت که امری طبیعی به نظر می‌رسد؛ منتها نکته اینجاست که در این فاصله یک‌سوم از سال سینمایی به پایان می‌رسد. انبوه فیلم‌های در نوبت اکران را اگر در نظر بگیریم، متوجه می‌شویم که فرصت و امکان مناسبی برای نمایش آثار سینمایی آماده نمایش وجود ندارد. همان‌طور که از 5فیلم اکران نوروزی شرایط تنها برای 2 فیلم مطلوب بود، احتمالا باید انتظار تکرار این اتفاق را در بقیه فصول نیز داشته باشیم.

رونق تولید به عنوان یکی از مهم‌ترین برنامه‌های مدیران سینمایی هنگامی می‌تواند توجیه اقتصادی داشته باشد که رونق اکران را نیز به همراه داشته باشد. منظور از رونق اکران هم نه توفیق گیشه ای چند فیلم انگشت‌شمار که درصد قابل توجهی از محصولات سینمایی است. در شرایط فعلی حتی اگر همه فیلم‌ها هم قابلیت جذب مخاطب گسترده را داشته باشند (که می‌دانیم بسیاری‌شان ندارند) کمبود سالن، چنین اجازه‌ای را نمی‌دهد.

هر چند می‌توان پیش‌بینی کرد که در ادامه اکران یکسال در تخصیص سالن‌های سینما به فیلم‌ها شاهد اتفاق‌های متفاوت از آنچه در اکران نوروزی رخ داد، باشیم؛ منتها نکته اینجاست که ظرفیت سالن‌های سینما با میزان تولیدات بی‌تناسب تر از این حرف‌هاست. سیر صعودی تولید، در مرحله اکران چنانکه باید خودش را نشان نداده و این هنوز از نتایج سحر است.