به گزارش همشهری، روز گذشته وزیر امور اقتصادی و دارایی وعده داد که بورس نفت ایران بهزودی راهاندازی میشود اما بررسی روند وعدههای مسئولان دولتی نشان میدهد در طول 5 سال گذشته وعدههای زیادی برای راهاندازی بورس نفت داده شده اما هر بار بنا بهدلیلی ناکام مانده است. در چنین شرایطی با وجود آنکه در بهمن ماه سال گذشته رئیسجمهور روز 12 فروردینماه را برای راهاندازی بورس نفت تعیین کرده بود اما از ابتدای سال تاکنون، این برنامه 2بار به تعویق افتاده است. محمود احمدینژاد در روزهای پایانی سال گذشته در یکی از نشستهای اعضای هیات دولت، وزارت نفت را بهدلیل تعلل در راهاندازی بورس نفت و همکاری نکردن با کارگروه راهاندازی بورس نفت مورد توبیخ قرار داده بود.
سابقه ماجرا
طرح بورس نفت ایران برای نخستین بار در برنامه 5 ساله توسعه سوم (1378-1383) مطرح و بررسی و مطالعات آن از سال 1383 آغاز شد. در خرداد ماه 1383، محمدجواد عاصمی پور، مجری طرح بورس نفت ایران برای بازدید از بورس بینالمللی نفت لندن به انگلستان سفر کرد و با برخی از معامله گران بورس لندن به مذاکره پرداخت. متعاقبا، گزارش توجیهی طرح راهاندازی بورس نفت ایران در 500 صفحه تقدیم وزیر اقتصاد شد تا برای راهاندازی بورس نفت ایران از طریق شورای بورس اقدام به کسب مجوز قانونی کند. طرح بورس نفت، گاز و پتروشیمی ایران در 20 تیرماه 1384 توسط شورای بورس، براساس ماده 15 قانون برنامه سوم توسعه و ماده 95 قانون برنامه چهارم به تصویب رسید. شورای بورس مجوز قانونی بورس نفت، گاز و پتروشیمی را صادر و مقرر کرد: وزارت نفت اقدامات لازم را برای راهاندازی و اجرای این بورس به انجام برساند. اما از آن زمان تاکنون مقدمات تشکیل بورس نفت و عرضه نفت خام در این بورس فراهم نشده است درحالی که طی این مدت وزرای نفت، اقتصاد و مجریان راهاندازی این بورس بارها از تشکیل بورس نفت خبر داده بودند ضمن اینکه در برخی موارد برای راهاندازی بورس نفت ابراز ناامیدی کرده بودند.
ناهماهنگی وزارتخانهها
پس از آغاز معاملات پتروشیمی در بهمن ماه 86 در بورس کالا که بهعنوان فاز اول راهاندازی بورس نفت شناخته میشود قرار شد تا وزارتخانههای اقتصاد، نفت و امور خارجه و همچنین مدیرکل بانک مرکزی، اقدامات جدیتری را با تشکیل یک کمیته مشترک برای راهاندازی بورس نفت انجام دهند. اما ناهماهنگی این وزارتخانهها و اختلافات موجود برای راهاندازی بورس نفت همه را برای اجرای این طرح ناامید کرده بود. این در شرایطی بود که وزیر وقت نفت حتی در جلسات این کمیته حاضر نمیشد و این کمیته علنا هیچ نشست مفیدی برای راهاندازی این بورس انجام نداد.
در چنین شرایطی مشخص نبود متولی اصلی راهاندازی بورس نفت کیست؛ بهطوری که علی صالح آبادی در آن زمان در یک اظهارنظر عجیب اعلام کرد: اینکه این بورس بهطور عملیاتی ایجاد و راهاندازی شود، کار سازمان بورس نیست. رئیس و سخنگوی سازمان بورس اوراق بهادار از برگزاری جلسه مشترک با رئیسجمهوری درباره بورس نفت گفت: راهاندازی بورس جزء وظایف سازمان بورس نیست همانطور که راهاندازی کارگزاری هم جزء وظایف سازمان نیست و اگر کسی میخواهد شرکت سهامی عام ایجاد کند به سازمان مراجعه میکند و سازمان رسیدگی میکند و در حوزه بورس نفت هم همین مسئله است.
خبرهای جدید از راهاندازی بورس نفت
پس از گذشت همه این ماجراها رئیسجمهور در اقدامی جدید وزرای خود را مکلف کرد بورس نفت را تا 12 فروردین ماه راهاندازی کنند. بهنظر میرسید این بار بورس نفت ایران واقعا راهاندازی شود اما تا اینجای کار برنامه افتتاح بورس نفت در جزیره کیش در سال جدید برای 2 بار به تعویق افتاده است.اما در تازهترین رویداد، روز گذشته بار دیگر سید شمسالدین حسینی وزیر اقتصاد از راهاندازی بورس نفت در آینده نزدیک خبر داد. به گزارش ایرنا، سخنگوی اقتصادی دولت از راهاندازی مرحله پایانی بورس نفت خبر داد و گفت: برای راهاندازی فاز نهایی، نرمافزار جدیدی در بورس تهیه شده و هیات پذیرش نیز آمادگیهای لازم را اعلام کرده است.
حسینی با بیان اینکه، برای ایجاد بورس بینالمللی باید امکان معامله با ارزهای مختلف را فراهم کرد، افزود: باید بازاریابیهای مناسب را در این خصوص انجام داد تا عرضهکنندگان، بستر حضور در این بورس را داشته باشند.به این ترتیب با این اظهارات مشخص نیست آیا طلسم بورس نفت ایران بالاخره پس از 12 سال شکسته خواهد شد یا بار دیگر این وعدهها نافرجام خواهد ماند.
جدول راهاندازی بورس نفت