خلاصه با هر زحمتی که بود پدرش را به قسمت انتهایی بیمارستان رساند تا آزمایشهایی را که دکتر تجویز کرده بود، انجام دهد. به متصدی پذیرش آزمایشگاه توضیح داد که این آزمایشها اورژانسی است و باید پاسخش را سریع به دکتر نشان دهد، اما متصدی آزمایشگاه بعد از دیدن دستور پزشک به او گفت که همه این آزمایشها در این بیمارستان قابل انجام نیست و باید به یکی از آزمایشگاههای شهر مراجعه کند. نگاهی به ساعتش انداخت. ساعت 1:30 بامداد را نشان میداد. درمانده بود که در این نیمه شب چه کاری میتواند بکند!نارساییهای تجهیزات تشخیصی و امکانات درمانی در استان خوزستان گرفتاری یک یا چند بیمار مبتلا به امراض خاص نیست؛ درد بیشتر مراجعهکنندگان به بیمارستانهای دولتی است، زیرا همیشه مشکلی سر راه مراجعهکنندگان وجود دارد.معصومه کشتکار که برای درمان به بیمارستان گلستان اهواز مراجعه کرده است، در اینباره میگوید: «بهدلیل احساس درد در پهلوی راست به بیمارستان مراجعه کردم، بعد از کلی معطلی در قسمت اورژانس، تشخیص آپاندیس دادند و برایم سونوگرافی نوشتند، اما وقتی به بخش سونوگرافی بیمارستان مراجعه کردم با این بهانه که سونوگرافی را باید متخصص زن انجام دهد و فعلا در بیمارستان متخصص زن نداریم از انجام آن سر باز زدند».
وی میافزاید: «التماسهایم برای انجام سونوگرافی بینتیجه ماند و من ماندم که با این درد و نبود امکانات و متخصص چه کنم؟ بعد از کلی دوندگی و مراجعه به مراکز گوناگون از روی ناچاری به یکی از بیمارستانهای خصوصی مراجعه و با پرداخت هزینهای گزاف سونوگرافی کردم». این شهروند اهوازی اضافه میکند: «وقتی نتیجه سونوگرافی را به بیمارستانی که تشخیص آپاندیس داده بودند بردم آنجا گفتند که درد پهلویم عفونت آپاندیس را نشان میدهد اما در سونوگرافی علائم آپاندیس مشاهده نمیشود و باید منتظر پزشک متخصص که فردا ویزیت میکند بمانم. من که همچنان درد میکشیدم به مطب یکی از پزشکان متخصص در مرکز شهر مراجعه کردم که در آنجا متوجه شدم درد من اصلا آپاندیس نیست، بلکه عفونت ادراری است».
وی خطاب به مسئولان شبکه بهداشت و درمان استان میگوید: «آیا بیتوجهی به بیماران و نداشتن امکانات برای بیمارانی با علائم و میزان دردی مشابه من یا حتی بدتر فاجعهبار نیست؟ آیا کسانی که به بیمارستانهای دولتی مراجعه میکنند انسان نیستند که مورد بیتوجهی قرار میگیرند؟ من هم مثل خیلیها هر ماه بیمه پرداخت میکنم و حق دارم که از امکانات لازم برای درمان بهرهمند شوم».
بیماران صبور باشند
دکتر حبیب صفرینیا، معاون درمان بیمارستان گلستان اهواز، در پاسخ به مشکل پیش آمده برای این خانم، در گفتوگو با همشهری میگوید: «بنده در تعجب هستم که این خانم به جای سرگردانی در شهر چرا به واحد نظارت و رسیدگی به شکایات بیماران که در بیمارستان مستقر و آماده رسیدگی به شکایات مراجعهکنندگان است، مراجعه نکرد».صفرینیا ادامه میدهد: «البته بعضی از بیماران فرصت کافی برای تشخیص و درمان بیماری خویش را به پزشک معالج نمیدهند و با توجه به دردی که تحمل میکنند، توقع دارند که روند درمان در مورد آنان بسیار سریعتر از آنچه امکانپذیر است، طی شود. این انتظار گاهی به خروج بیمار از بیمارستان با اعلام رضایت خود بیمار منتهی میشود، درصورتی که اگر بیمار به جای خروج از بیمارستان و ادامه درمان در یک مرکز درمانی دیگر که گاهی با پرداخت هزینههای گزاف همراه است، صبوری به خرج بدهد، درمان او در همان بیمارستان با توجه به حضور استادان برجسته پزشکی استان بهتر انجام میشود».
به گفته معاون درمان بیمارستان گلستان اهواز، پروسه درمان بیمار از زمان ورود به بیمارستان و پذیرش شروع میشود و تا زمان بهبودی و خروج از بیمارستان مراحل گوناگونی را دربرمیگیرد که طی این روند همکاری گام به گام بیمار با کادر پزشکی و بیمارستان میتواند در تشخیص صحیح بیماری، درمان، بهبود و بازگشت سلامت بیمار بسیار مؤثر باشد.وی ادامه میدهد: «در بیمارستان گلستان به محض پذیرش، بیمار به وسیله متخصص «طب اورژانس» معاینه، سپس بر اساس تشخیص اولیه به متخصص مربوط ارجاع میشود. با توجه به اینکه رشته تحصیلی طب اورژانسی رشته جدیدی به شمار میرود و درنتیجه تعداد فارغالتحصیلان این رشته اندک هستند، در بسیاری از مراکز اورژانس بیمارستانهای آموزشی، متخصص طباورژانس وجود ندارد، اما اکنون در بخش اورژانس بیمارستان گلستان و در 3شیفت متخصص طب اورژانس فعال است که با این روش سرعت و دقت رسیدگی به بیماران افزایش مییابد».
به گفته صفرینیا، رسیدگی سریع و دقیق به وضع بیمار، تشخیص زودتر بیماری و جلوگیری از معطل شدن بیماران در زمان ورود به اورژانس از مزایای مهم استفاده از متخصص طباورژانس است.
نوبتدهی، فقط تلفنی
البته مشکل بیمارانی که به مراکز درمانی دولتی در اهواز مراجعه میکنند صرفا به نبود برخی امکانات یا کندی روند درمان محدود نمیشود، بیمارانی که بنا به ضرورتی همچون نبود متخصص یا تجهیزات پزشکی برای ادامه درمان از دیگر شهرهای استان به مراکز درمانی اهواز مراجعه میکنند نیز با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم میکنند.سعید بابادی که برای درمان مادرش به بیمارستان امیرالمؤمنین(ع) مراجعه کرده است با گلایه بیان میکند: «شیوهای که در این بیمارستان برای نوبت گیری در نظر گرفتهاند بسیار اسفناک است، دیشب از اندیکا [شهرستانی واقع در شمال شرقی خوزستان] به اهواز و این بیمارستان رسیدم تا بتوانم جزو نفرات اولی باشم که نوبت میگیرم، اما اینجا به من میگویند که نوبتها تا یک ماه آیندهپر شده است و جای خالی نداریم. وقتی میپرسم چطور چنین چیزی امکان دارد؟ جواب سربالا میدهند. از مسئول درمانگاه نیز علت را جویا شدم، او میگوید که در این بیمارستان نوبتدهی بر اساس تلفن است؛ یعنی من باید با شمارههای اعلامشده تماس میگرفتم، در حالی که من ساکن اهواز نیستم و از این رویه اطلاع نداشتم. بنابراین ناچارم مادرم را به مراکز درمانی خصوصی ببرم و با صرف هزینه زیاد درمان کنم». وی اضافه میکند: «پس این دفترچه بیمه کی باید به داد من برسد؟ وقتی عملا کارایی لازم را ندارد و نمیتواند به من خدمات بدهد به چه درد من میخورد؟ چه کسی باید جوابگوی من و امثال من باشد؟»
کمبود متخصص داریم
دکتر ساسان موگهی، رئیس بیمارستان امیرالمؤمنین(ع) در پی تماس تلفنی همشهری با وی درباره نحوه نوبتدهی در این بیمارستان میگوید: «در گذشته که نوبتها به صورت روزانه ارائه میشد بیمار مجبور بود شب قبل یا صبح خیلی زود به بیمارستان مراجعه کند و پشت گیشه نوبتدهی منتظر بماند تا در زمان تعیین شده نوبت خود را دریافت کند. در این روش نوبتدهی علاوه بر مدت انتظار زیاد، گاهی بین بیماران سوءتفاهمهایی پیش میآمد که بعد از بررسی این مشکلات، دستاندرکاران بیمارستان، سامانه نوبتدهی تلفنی را برای رفاه بیشتر بیماران راهاندازی کردهاند. اکنون بیمار از منزل خویش و از طریق تلفن با شمارههای مخصوص نوبتدهی بیمارستان تماس و وقت مراجعه میگیرد».
موگهی در پاسخ به این سؤال که چرا نوبتها تا چند هفته پر شده است، تأکید میکند:« در بیشتر بیمارستانها از جمله بیمارستان امیرالمؤمنین(ع) با کمبود متخصص روبهرو هستیم اما تمهیداتی در نظر گرفته شده است که با تقویت درمانگاه و استخدام متخصصان مورد نیاز، نوبتدهی را به روز کنیم. تاکنون گامهایی در این زمینه برداشته شده است، برای نمونه در بخش ا ورولوژی و اطفال از لحاظ دارا بودن پزشکان متخصص به استاندارد رسیدهایم و اکنون نوبتها روزانه داده میشود، حتی گاهی در درمانگاه پزشک در مطب منتظر بیمار میماند».
دکتر موگهی در پاسخ به این سؤال که اگر بیماری نیاز به تشخیص سریع پزشک متخصص داشت، چه میشود، میگوید: «اگر بیماری بدون نوبت به بیمارستان مراجعه کند، به وسیله پزشکان عمومی که در تمام طول شبانه روز در بیمارستان حضور دارند، معاینه میشود و بعد از تشخیص اولیه اگر به صورت سرپایی امکان درمان وجود داشته باشد، کارها انجام میشود، اما اگر بیمار به تشخیص پزشک عمومی نیاز به معاینات بالینی بیشتری داشته باشد بیمار با نامه پزشک عمومی مستقر در بیمارستان و خارج از نوبت به وسیله پزشک متخصص معاینه میشود.
بستری شدن در راهرو
نبود فضای کافی یکی از معضلات بیمارستانهای اهواز است که موجب نارضایتی مراجعهکنندگان میشود.عبدالعلی صالحی که برای درمان همسرش به بیمارستان امام خمینی(ره) مراجعه کرده است درباره وضع این بیمارستان میگوید: «همسرم در حال عبور از عرض خیابان با اتومبیل تصادف کرد و به این بیمارستان منتقل شد، اما بخش اورژانس به علت اینکه تخت خالی ندارد، او را روی برانکارد و در راهرو پذیرش کرد».
وی میافزاید: «یعنی اگر بیمار همراه نداشته باشد کسی مسئولیت پیگیری امور درمانی بیمار را به عهده نمیگیرد؟ زمانی که به بیمارستان رسیدم خودم با برانکارد همسرم را به رادیولوژی و دیگر قسمتها بردم و آوردم». صالحی اضافه میکند: «اگر به این وضع اعتراض کنید، فوری تهدید میکنند که شما را تحویل نیروی انتظامی میدهیم، پس من که به نحوه درمان اعتراض دارم باید به چه کسی مراجعه کنم؟ رفتم دفتر رئیس بیمارستان مرا به واحد نظارت فرستادند، آنجا هم کسی حضور نداشت و دست از پا درازتر برگشتم.
حالا هم میخواهم همسرم را با رضایت خودم مرخص کنم تا درمان را در بیمارستان دیگری پیگیری کنم. برای گفتوگو با مسئولان بیمارستان امام خمینی(ره) درباره مشکل این مراجعهکننده، به دفتر رئیس بیمارستان رفتیم اما وی آن زمان در محل کارش حضور نداشت و صرفا توانستیم چند شماره تلفن برای برقراری ارتباط در روزهای آینده به دست بیاوریم. طی 4روز بعد نیز با 3شماره تلفن 2227410 و 2227534 و 2228247 بارها تماس گرفته شد اما هیچ کس جوابگو نبود.