هر روز که می‌گذرد، این ائتلاف زیر فشار بیشتری قرار می‌گیرد و حالا این سؤال مطرح است که آیا خروج سریع و قابل‌قبول از این جنگ هنوز برای آن امکان‌پذیر است؟ در خلال این مدت، ناتو مدعی است از غیرنظامیان لیبیایی در برابر سربازان وفادار به معمر قذافی، دیکتاتور این کشور محافظت می‌کند. ایالات متحده چندی‌پیش تأیید کرد برای حمایت از تلاش‌های بین‌المللی در لیبی، هواپیماهای بدون سرنشین اعزام خواهد کرد که مورد استقبال نیروهای ضدقذافی قرارگرفت. اما از آنجایی که قطعنامه مصوب شورای امنیت سازمان ملل حضور سربازان ناتو را در خاک لیبی ممنوع کرده است، مداخله فقط از طریق هوا صورت گرفته است.
پس هدف این مأموریت چیست؟ آیا محافظت از غیرنظامیان تنها زمانی پایان خواهد یافت که قذافی سقوط کند؟ اوتفرید ناساور، مدیر و بنیانگذار مرکز اطلاعات امنیت فرااطلسی در برلین می‌گوید هنوز این سؤالات پاسخی ندارد. وی در مصاحبه با رادیو آلمان گفت این مأموریتی است که هدف آن هنوز مشخص نیست. اگر موفقیت نظامی سریعی حاصل نشود، این منازعه می‌تواند به یک مداخله طولانی و غیرقابل قبول خارجی تبدیل شود، (مانند افغانستان) یا به منازعه‌ای که معلوم نیست چگونه می‌توان به آن پایان داد، (مثل کوزوو).
موفقیت سریع نظامی مسلما متصور نیست. ناساور می‌گوید ناتو راه‌های برون‌رفت نسبتا اندکی از لیبی دارد، به‌خصوص چون فرانسه، انگلیس و آمریکا مذاکره مستقیم را با رژیم لیبی نفی نکرده‌اند. وی گفت به عبارت دیگر، این صرفا یک بن‌بست نظامی نیست، بلکه سیاسی هم هست که هر دو طرف به سختی می‌توانند از آن خارج شوند. برای ناتو، تداوم این وضع به معنای ضرورت حملات هوایی بیشتر است، حتی اگر این امر هفته‌ها و ماه‌ها طول بکشد. منظور از این حملات نابود کردن سلاح‌های سنگین، انبارهای مهمات و ساختار ارتباطاتی قذافی است، اما این امر بی‌نهایت دشوار است، همان طور که محاصره جاری بندر مصراته نشان می‌دهد. در این شهر شورشیان، به‌شدت خواستار حضور سربازان نیروی زمینی غربی هستند و سربازان و مزدوران حکومت به داخل غیرنظامیان نفوذ کرده و از درون شهر با شورشیان می‌جنگند. در این حال، ناتو از غیرنظامیان می‌خواهد از نواحی درگیری خارج شوند تا حملات هوایی ادامه یابد.
اما مایکل برزوسکا، از مؤسسه تحقیقات صلح و سیاست امنیتی وابسته به دانشگاه هامبورگ معتقد است گسترش دادن ابعاد مداخله نظامی اشتباهی فاحش برای ناتو است. وی می‌گوید: در حال حاضر راه خروج خوبی وجود ندارد. فکر می‌کنم نهایتا این کشور شاید به نیمه‌های غربی و شرقی تقسیم شود و بخش‌هایی خودمختار در مرز تونس شکل بگیرد. در این صورت، ناتو باید ضمانت کند که خشونت گسترده بین دو طرف آغاز نشود. برزوسکا همیشه با مداخله سریع نظامی مخالف بود و همکاری فشرده‌تر با کشورهای عربی را ترجیح می‌داد.
اما وی معتقد است ناتو فعلا چاره‌ای جز ادامه این راه ندارد. وی گفت فکر نمی‌کنم قذافی توقع داشته باشد که ناتو از عملیات خارج شود تا بتواند به پیروزی نظامی برسد. ناتو نمی‌تواند اینگونه بی‌آبرو شود. از میان تمام گزینه‌های بد، شاید قابل دفاع‌ترین راه مداخله کم‌شدت و طولانی‌مدت از سوی ناتو است. اما ناساور هشدار می‌دهد که ادامه این مسیر به‌مدت طولانی متضمن مخاطرات خاص خود است. وی می‌گوید، می‌توان بمباران را به‌مدت طولانی ادامه داد، اما ناتو در حال آسیب دیدن است زیرا منازعات جامعه بین‌الملل بر سر چگونگی انجام این مأموریت اکنون به درون آن کشیده شده است. شهرت دیگر بازیگران هم آسیب دیده است؛ مثلا آوازه سازمان ملل که پایبند مفهوم پذیرفتن مسئولیت برای محافظت از غیرنظامیان شده، اما نتوانسته است به آن جامه عمل بپوشاند.
منبع: صدای آلمان
ترجمه: وحیدرضا نعیمی
