ایران در اوایل دهه پنجاه تصمیم به تأسیس چندین نیروگاه، همچنین مرکز تحقیقات هسته‌ای گرفت و مقدمات این کار را فراهم کرد که البته در سال 1357 با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، این اقدامات و حرکت به سوی اهداف تعیین شده در این برنامه متوقف شد. تا اینکه در سال 1373 تأمین برق هسته‌ای و استفاده از این امکانات در رشته‌های علمی به‌طور مجدد مورد توجه دولت قرار گرفت.
لذا در قراردادی که با دولت روسیه منعقد شد، قرار شد که نیروگاه بوشهر که قبلاً توسط اروپایی‌ها طراحی شده بود، با طراحی جدیدی ساخته شود. این نیروگاه در فراز و نشیب مسائل فنی و البته سیاسی، اگر چه قرار بود ظرف مدت 5 تا حداکثر 6 سال تحویل داده شود ولی این مدت حدود 20سال به طول انجامید. سرانجام با پیگیری ایران و تغییرات نسبی در وضعیت سیاسی، دولت روسیه در نهایت قانع شد تا نیروگاه را طبق تعهدات خودش تحویل بدهد.
این امیدواری وجود دارد که متخصصین و مدیران ایرانی هرچه زودتر به مرحله‌ای برسند که بتوانند تمامی مراحل ساخت و بهره‌برداری نیروگاه را به دست بیاورند تا در آینده بتوانیم بدون اتکا به دیگران از این امکان برخوردار شویم، چرا که سوخت‌های فسیلی به دلایل متعدد در آینده با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
این مسئله شاید در حال حاضر چندان برای ما محسوس نباشد ولی باید توجه داشته باشیم که بحث گرانی، آلودگی و کمبود مواد هیدروکربن ایجاب می‌کند که ما در این قضیه با جدیت بیشتری حرکت کنیم. البته دولت‌های بزرگ از کارشکنی و تبلیغات خودشان علیه ایران دست برنمی‌دارند و تصور می‌کنند که به این ترتیب می‌توانند مانع پیشرفت جمهوری اسلامی شوند اما واقعیت قضیه این است که ما می‌توانیم با اتکا به نیروهای داخلی خودمان پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته باشیم، ضمن اینکه آنها برای همیشه نمی‌توانند فشارهای خودشان را ادامه بدهند و با موفقیت نظرهای خودشان را پیش ببرند. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند با تدابیر بسیار سنجیده و برنامه‌ریزی واقع‌بینانه در آینده به این صنعت مهم و اساسی دسترسی پیدا کند.
* معاون سابق وزیر امور خارجه
