با علی‌اصغر یوسف‌نژاد، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در این باره گفت‌وگو کرده‌ایم.
- شما اساسا چه دیدگاهی در خصوص ضرورت گسترش سطح کیفی و کمی خدمات پس از فروش دارید؟
در بحث خودرو شاخص‌هایی وجود دارد که با توجه به آن شاخص‌ها می‌توان نسبت به رتبه‌بندی کیفی آن خودرو اقدام کرد. قیمت تمام‌شده، میزان آلایندگی و مصرف سوخت، خدمات پس از فروش و کیفیت و رعایت استانداردها برخی از این شاخص‌ها هستند، بنابراین خدمات پس از فروش یکی از شاخص‌های مهم خودرو محسوب می‌شود که از حقوق مسلم مصرف‌کننده است و به‌نظر می‌رسد که در سال‌های گذشته یکی از موارد سرمایه‌گذاری در بخش خودرو روی خدمات پس از فروش متمرکز شده است. اما این موضوع طبیعتا باید قطعه‌سازی مناسب و معیارهای فنی و همچنین نظرات مشتری را لحاظ کند و شاید هم نیاز به سرمایه‌گذاری بسیار زیادتری در این زمینه وجود داشته باشد. در این باره گسترش نمایندگی‌ها، ارائه خدمات مناسب و مؤثر و همچنین نظارت مناسب برای انجام خدمات پس از فروش با ارزیابی‌های دوره‌ای، مورد انتظار مشتریان است که در جهت رعایت حقوق مصرف‌کننده، این انتظاری بحق و بجاست.
- بنابراین آیا فکر می‌کنید وضعیت خدمات پس از فروش در کشور ما مطلوب است؟
رضایت چندانی از این وضعیت ندارم ولی اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم باید گفت که این شاخص در کشور روند روبه رشدی دارد اما مطابق با استانداردهای بین‌المللی نیست. به‌طور کلی از نظر خدمات پس از فروش در بخش خودرو در منطقه تقریبا متوسط هستیم ولی تا استاندارد یورو4 فاصله داریم. بررسی آماری در کشورهای منطقه نشان می‌دهد که خیلی از کشورهایی که در صنعت خودروسازی صاحب نام هستند دارای کارخانه‌های خودروسازی محدودی هستند. البته نظارت، کنترل و رعایت شاخص‌های خودرو مثل خدمات پس از فروش هم جایگاه ویژه‌ای در این کشورها دارد.
- با توجه به بازار نیمه انحصاری خودرو در کشور فکر می‌کنید تقویت نهادهای نظارتی در این بخش تا چه اندازه بتواند بر روند رو به رشد سطح کیفی خدمات پس از فروش تأثیرگذار باشد؟
به هرحال نظارت باید در جایگاه خودش قرار بگیرد. حتی اگر یک خودروسازی هم در کشور داشته باشیم باید نظارت، جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. البته تنوع محصولات قاعدتا یک بازار رقابتی ایجاد می‌کند ولی الان در خودروسازی ظرفیت‌های تولید برای کاهش قیمت تمام‌شده بسیار مناسب است. از طرفی گسترش بی‌رویه شرکت‌های خودروسازی با ظرفیت پایین هم به اقتصاد ملی ضربه می‌زند. در مجموع به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی به منظور برقراری تعادل در این بازار باید ضمن تقویت نظارت‌ها تعداد محدودی خودروساز در کشور داشته باشیم و از آنها حمایت کنیم.
- در این راستا مجلس چه نقشی ایفا می‌کند؟
کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی مثل کمیسیون صنایع و معادن وظیفه دارند گزارش‌های نوبه‌ای، بررسی‌های میدانی و بررسی گزارش‌های واصله از جانب مشتریان و قواعد تنظیم شده را برای حسن اجرا در سیاست‌های کلی خود مدنظر قرار دهند. در این راستا سال گذشته قانون ارتقای تولید و کیفیت خودرو تصویب شد و گزارش‌هایی از دستگاه‌های اجرایی مثل وزارت صنایع و معادن یا مؤسسه استاندارد به کمیسیون صنایع و معادن مجلس ارائه شد که این مسئله در زمینه ارتقای خدمات پس از فروش بسیار اثربخش بوده و روند مناسب و مؤثری را به نمایش گذاشته است.
