اگرچه از همان ابتدای روی کار آمدن دولت اسلامی در عراق تقاضای گروه‌ها و احزاب سیاسی، اخراج فوری ساکنین اردوگاه اشرف بود اما به‌دلیل حضور گسترده آمریکایی‌ها در عراق به‌طور مرتب این تقاضای عمومی مردم عراق به تعویق می‌افتاد. با اعلام خروج نیروهای آمریکایی از عراق دولت عراق پایان سال میلادی جاری را موعد نهایی برای تخلیه کامل اردوگاه اشرف اعلام کرد.
در حال حاضر افزون بر 3 هزار عضو گروهک منافقین در اردوگاه اشرف حضور دارند که تعداد زیادی از آنها با توجه به رأفت دولت جمهوری اسلامی ایران خواهان بازگشت به ایران هستند اما سران گروهک منافقین با شکنجه اینگونه افراد مانع از بازگشت آنها به کشورشان شده‌اند. از طرف دیگر، سازمان ملل متحد و کشورهای غربی به‌شدت در تکاپوی یافتن مکانی مناسب برای سکونت اعضای گروهک منافقین ساکن در اردوگاه اشرف هستند به‌طوری که دبیرکل سازمان ملل متحد از کشورهای مختلف جهان خواسته است این افراد را مورد پذیرش قرار دهند.
واقعیت این است که گروهک منافقین در طول سال‌های گذشته در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار گرفته و به‌طور طبیعی نباید کشورهای مدعی حقوق بشر از آن حمایتی به عمل آورند اما با توجه به اینکه یکی از اهرم‌های فشار علیه جمهوری اسلامی ایران، این گروهک بوده در طول یکی دو سال گذشته برخی از دولت‌های غربی از جمله اتحادیه اروپا این گروهک را از فهرست تروریستی خود خارج کردند تا بتوانند بسته حمایتی خود را از این گروهک افزایش دهند.
با توجه به مطالبات عمومی احزاب و گروه‌های سیاسی و همچنین دولت و پارلمان عراق به‌نظر می‌رسد دولت عراق در اخراج اعضای این گروهک از اردوگاه اشرف جدی بوده و شرایط موجود به‌گونه‌ای است که ادامه فعالیت این اردوگاه در کشور اسلامی و شیعه عراق با توجه به روابط و مناسبات دو کشور ایران و عراق چندان به سود دولت عراق هم نیست؛ بنابراین اگرچه فشارهای خارجی علیه دولت عراق برای دادن مهلت بیشتر به ساکنان اردوگاه اشرف ادامه دارد اما دولت عراق همچنان خواستار اخراج فوری ساکنان این اردوگاه است.
با توجه به رویکرد دوگانه غرب درخصوص موضوع حقوق بشر، طبیعی است که به‌رغم تمام جنایاتی که اعضای گروهک منافقین علیه افراد بی‌گناه انجام داده، همچنان دولت‌های مدعی حقوق بشر غربی خواهان حمایت از اعضای این گروهک باشند و کاملا مشهود است که عمده این حمایت‌ها در چارچوب فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی ایران است؛ چرا که از نظر دولت‌های غربی منسجم‌ترین تشکیلات مخالف نظام جمهوری اسلامی، گروهک منافقین است و بنابراین تمام تلاش آنها بر این است تا این گروه از موقعیت جغرافیایی فعلی که نزدیک‌ترین مکان به مرزهای ایران است دور نشود؛ بنابراین طبیعی است که دولت‌های غربی بیشترین فشارها را به دولت عراق خواهند آورد تا مدت حضور آنها را در کشور عراق طولانی‌تر کنند.
مجموعه عملکرد سران منافقین در طول 30 سال گذشته به‌گونه‌ای بوده که اکثریت اعضای فعلی مجاهدین خلق به این جمع‌بندی رسیده‌اند که مبارزات انجام شده تا حد زیادی بدون هدف و در قالب حملات کور بوده و تأثیر زیادی بر جمهوری اسلامی ایران نداشته است؛ بنابراین اکثریت آنها از وضعیت موجود ناراضی هستند و به‌نوعی خواهان بازگشت به وطن و خانه خود هستند؛ براین اساس اگر سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی شرایطی را فراهم آورند که اعضای فعلی اردوگاه اشرف بتوانند آزادانه مسیر خود را انتخاب کنند طبیعی است که بسیاری از آنها خواهان بازگشت به کشور هستند و همانگونه که مسئولان نظام جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند، بازگشت داوطلبانه آنها مورد رأفت اسلامی نیز واقع می‌شود.
* استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت معلم تهران
