رهبر معظم انقلاب اسلامی هم صبح پنجشنبه در دیدار فرماندهان و هزاران نفر از اعضای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، با دعوت ملت ایران به حضور پرشور در راهپیمایی سالروز پیروزی انقلاب اسلامی تأکید کردند: این ملت بزرگ، روز 22 بهمن گرمتر، پرشورتر و فعالتر از همیشه، در سراسر میهن عزیز، به میدان میآید و به جهانیان ثابت میکند که همچنان با هوشیاری و قدرت، به راه پرافتخار خود ادامه میدهد.
روایت راهپیمایهای ملت ایران به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب حکایتگر واقعیتهای جالبی است.
حضور باورنکردنی هرساله مردم با وجود برخی مشکلات داخلی و خارجی مانند تورم و افزایش قیمتها و همچنین فشارها و تهدیدهای بینالمللی به حدی بیگانگان را متحیر میسازد که بالاخره جرج بوش امسال دستور داده تحقیق جامعی در زمینه انگیزه شرکتکنندگان در این مراسم صورت بپذیرد.
امری که هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت پس از حضور گسترده مردم در سال 75 از سران غربی بهویژه آمریکا خواسته بود.
جالب است بدانید بنیان نهادن راهپیماییهای هرساله مردم در سالگرد انقلاب براساس دستور یا دعوت یا حتی بخشنامهای نبوده و مردم پس از آنکه در عید فطر57 در تپههای قیطریه حرکتهای اینگونه و تجمعات گسترده را آزمودند و پس از آن در عاشورا و تاسوعای حسینی همان سال به اثرات اینگونه راهپیماییها پیبردند، تصمیم گرفتند پس از پیروزی انقلاب نیز این حرکت تأثیرگذار را ادامه دهند.
مردم در سال 58 با محوریت آیتالله طالقانی این حرکت را آغاز و در سالهای بعد نیز آنرا ادامه دادند. برای اینکه بتوانیم این روند را در سالهای اخیر مورد واکاوی قرار دهیم در این مجال به بررسی شرایط حاکم بر این مراسم در 10 سال اخیر پرداخته شده است.
22 بهمن سال 75 که مصادف با آخرین سال ریاست جمهوری هشتساله اکبر هاشمی رفسنجانی بود در مقایسه با سالهای پیش به نسبت با حضور گسترده مردم مواجه شد.
هاشمی در مراسم این روز حضور گسترده مردم را در راهپیماییها و مراسم انقلابی در سال 75 امری بیسابقه خواند و گفت: دنیا باید نسبت به این حضور مردمی در ایران بیشتر فکر کند زیرا این مسأله بخشی گویا از تاریخ ایران است.
پس از دوم خرداد
22 بهمن 76 درحالی فرارسید که سیدمحمد خاتمی در اولین راهپیمایی 22 بهمن بهعنوان رئیس سازمان کنفرانس اسلامی از وقوع جنگ داخلی در افغانستان بهشدت ابراز نگرانی کرد. وی همچنین حضور بیگانگان و ناوهای آنها در منطقه را عامل تشنج دانست.
اما سال 77 درحالی خاتمی برای بار دوم به جایگاه سخنرانی رفت که چند روز بعد اولین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا بهعنوان اولین تجربه این انتخابات برگزار میشد، لذا او بخش عمدهای از سخنرانیاش را به این موضوع اختصاص داد و این انتخابات را حرکت عظیم در آغاز دهه سوم انقلاب دانست.
پس از راهپیمایی آن سال نیز مقام معظم رهبری در پیامی به گروههای سیاسی که آن روزها بهدلیل فضای سیاسی جامعه فعالیتهای خود را تشدید کرده بودند توصیه فرمودند: کار جناحی و حزبی نباید وحدت ملی را خدشهدار کند و کشمکشهای گروهی را نباید به میان مردم کشید.
باز هم انتخابات
بیستودوم بهمن سال بعد هم از جهاتی با سال 77 تشابه داشت، چراکه در این سال نیز دولت در آستانه دومین تجربه انتخاباتی خود قرار داشت و اینبار تنها 7 روز بعد یعنی جمعه 29 بهمن قرار بود انتخابات مجلس ششم برگزار شود، لذا فضای راهپیمایی در سال 78 بیشتر حال و هوای انتخاباتی داشت.
خاتمی در سخنرانی سالانه خود در جمع راهپیمایان از مردم خواست 29 بهمن 78 را دوم خرداد دیگری کنند.
وی همچنین باتوجه به فضای سیاسی منفی ایجاد شده از گروههای سیاسی خواست از آلوده کردن فضا، نفی و منکوب کردن یکدیگر بپرهیزند. وی همچنین تأکید کرد: دولت در صورت برخورداری از همکاری مجلسی متشکل از اندیشههای توانا میتواند گامهای خود را مطمئن بردارد.
سال 79 راهپیمایی با شکوه خاصی برگزار شد و خاتمی در این مراسم که مصادف با آخرین سال دوره اول ریاست جمهوریاش بود در سخنانی تلاش برای زیر سئوال بردن امام، انقلاب و تهدید پایههای دینی را بزرگترین خطری دانست که جمهوری اسلامی را تهدید میکند.
تشدید فشارهای آمریکا
* اواخر بهمن سال 80 مصادف با اتهاماتی بود که آمریکا در زمینه نقض حقوق بشر و فروش سلاح به تروریستها به ایران زده بود. از اینرو رئیس جمهوری در سخنان جشن انقلاب تأکید کرد: امروز آمریکا نظامی را مورد حمله، فشار و تهدید قرار داده که منادی صلح و گفتوگو در دنیا است.
* مقام معظم رهبری هم در پیامی که پس از مراسم 22 بهمن دادند حضور آگاهانه ملت را یکی از زیباترین جلوههای قدرت لایزال الهی خوانده و فرمودند: رژیم آمریکا که بیشترین موارد نقض حقوق بشر را در طول سالیان متمادی بهراه انداخته اکنون نظام مردمی و مستقل و آزاده ایران را به طرفداری از تروریسم و نقض حقوق بشر متهم میکند.
از دیگر نکات برجسته آن برهه زمانی آغاز مبارزه با مفاسد اقتصادی و طرح پرونده شهرام جزایری بود که همین امر موجب شد خاتمی در سخنان سالانه خود مفاسد اقتصادی را از آفات و خطرات تهدیدکننده انقلاب بداند و تأکید نماید که مبارزه با مفاسد اقتصادی جدی است.
اما سال بعد درحالی جشن انقلاب برگزار میشد که رئیس جمهوری آمریکا سخنان توهینآمیزی را علیه ملت ایران گفته بود و از سوی دیگر ترور سران جنبش آزادیخواه فلسطین شدت گرفته و در ضمن زمزمههای حمله نظامی به عراق آغاز شده بود.
سیدمحمد خاتمی که در جمع کمنظیر مردم در مراسم آن سال سخن میگفت تأکید کرد.
امیدوارم آمریکا که یک بار دیگر بخت خود را با حمایت از رژیم پیشین در مقابله با این ملت آزموده، بار دیگر دچار توهم نشود و نخواهد با حمایتش از واپسماندههای رژیم گذشته و رانده از کشور، بخت خود را بیازماید.
آغاز ربع دوم انقلاب
22 بهمن 82 درحالی فرارسید که ربع قرن از وقوع انقلاب اسلامی میگذشت و برنامههایی به اینمناسب تدارک دیده می شد ؛ اول اسفند ماه تنها چند روز پس از 22 بهمن هم انتخابات مجلس هفتم برگزار میشد، به همین دلیل فضای مراسم آن سال باز هم حول انتخابات مجلس میچرخید.
در بیانیه راهپیمایان آن سال آمده بود: ملت ایران هرگونه کوتاهی در ادای این وظیفه سنگین (برگزاری انتخابات اول اسفند) را خیانتی به مردم و جرمی نابخشودنی میداند.
پارلمان اروپا نیز همان روز در بیانیهای دخالتآمیز انتخابات ایران را غیرقانونی دانست. مقام معظم رهبری هم در نماز جمعه 25 بهمن تأکید فرمودند: مسئولان باید قدر پدیده حضور گسترده و فراگیر ملت در راهپیمایی 22 بهمن را بدانند.
راهپیمایی برفی
سال 83 را میتوان اولین سرآغاز مطرح شدن مسائل هستهای در راهپیماییهای 22 بهمن دانست که تاکنون نیز ادامه دارد.
خبرگزاری فرانسه از این مراسم گزارش داد، هزاران ایرانی بهرغم سرمای شدید و برف در میدان آزادی تهران جمع شدند و به سخنان خاتمی که بهشدت از سیاستهای آمریکا انتقاد میکرد گوش دادند.
خاتمی درحالی آخرین سخنرانی خود در جایگاه رئیس جمهور ایران را انجام میداد که با وجود تعلیق فعالیتهای غنیسازی ایران لایحه حمایت از جنگ با ایران به سنای آمریکا ارائه شده بود.
پس از این مراسم مقام معظم رهبری در پیامی ضمن تشکر از حضور گسترده مردم آزمون بزرگ بعدی مردم را انتخابات ریاست جمهوری در بهار آتی عنوان کردند و خطاب به ملت فرمودند «همین ایمان و هوشمندی شما خواهد توانست توسعه عدالتمحور را در کشور نهادینه سازد.»
افزایش فشارهای هستهای
اما آخرین راهپیمایی 22 بهمن در سال گذشته، مصادف بود با افزایش فشارهای هستهای به ایران، توهین کاریکاتوریست دانمارکی به ساحت رسول اکرم(ص) و همچنین همزمان با عاشورا و تاسوعای حسینی.
محمود احمدینژاد که اولین بار بود سخنرانی در این مراسم را تجربه میکرد با طرح مسأله هولوکاست تأکید کرد اگر میخواهید هولوکاست را ببینید باید آنرا در فلسطین و عراق جستوجو کنید.
رویترز نیز از تهران گزارش داد ایران درحالی سالگرد انقلاب خود را جشن گرفت که رئیس جمهور این کشور تهدید کرد که هرگونه فشار غیرمنصفانه بر روی ایران باعث میشود ایران در عضویت خود در NPT تجدیدنظر کند.
چرا امسال شرکت کنیم
شاید در طول سالیانی که شرایط آن را مرور کردیم هیچگاه شرایط منطقهای تا به این اندازه حساس نبوده است.
ملت ما امسال درحالی سالگرد انقلاب خود را جشن میگیرد که با دستیابی کامل به فناوری سوخت هستهای از سویی در آستانه جهشی عظیم قرار دارد و از سوی دیگر تلاش تمام قدرتمندان عرصه بینالمللی برای ناکام گذاشتن این موفقیت ایران آغاز شده و قطعا حضور و حمایت مردم میتواند تحلیل مناسبتری از شرایط داخلی ایران به آنها ارائه دهد.
از سوی دیگر حضور نظامی آمریکا در منطقه گستردهتر شده و برگزاری باشکوه این مراسم میتوان آب سردی بر برخی خیالات و تصورات نادرست سردمداران آمریکا در مورد شرایط حاکم در داخل ایران باشد.