اینکه به چه دلیل، بهرغم شعار جهانی شدن علم، یک شخصیت علمی ایرانی در کشور آمریکا به اتهام خرید وسایل و تجهیزات دانشگاهی برای کشورش بازداشت میشود و مدیریت علمی کشور در برخورد با این موارد و موارد مشابه آن چگونه عمل کرده است، خبرنگار گروه دانش همشهری با 2نفر از شخصیتهای دانشگاهی و علمی کشور گفتوگوی کوتاهی انجام داده است که در زیر میخوانید.دکتر رضا منصوری، استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف در این زمینه به خبرنگار گروه دانش همشهری گفت: به اعتقاد من، اینکه یک شخصیت برجسته علمی بهدلیلی که اعلام شده دستگیر و بازداشت شود، اقدامی کاملا مردود است چرا که خرید تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی، امری کاملا عادی است و بهنظر من، دلیل اینکه با یک چنین بهانهای یکی از همکاران دانشگاهی ما را در یک کشور خارجی بازداشت کنند چیزی جز آزار و اذیت نمیتواند باشد.
این استاد دانشگاه افزود: متأسفانه باید بگویم که ما در زمینه دیپلماسی علمی ضعیف عمل کردهایم و در این مورد و موارد مشابه دیگر دارای دیپلماسی علمی قابل قبولی نبودهایم و به عبارت بهتر اصلا دیپلماسی علمی نداریم. البته در محکومیت این اقدام، دانشگاه صنعتی شریف و برخی از دانشگاهها مراتب اعتراض خود را اعلام داشتهاند اما در هر حال، به اعتقاد من اینها همه در سطح ملی بوده است و ما نتوانستهایم در سطح بینالمللی کاری انجام دهیم. این درحالی است که اگر چنین اتفاقی برای یک شهروند یا یک شخصیت و متخصص علمی یکی از کشورهای صنعتی دنیا اتفاق میافتاد، مطمئن باشید که آنها با فعال کردن سازوکارهای دیپلماسی، خیلی سریع موضوع را حل و فصل کرده و به نتیجه دلخواهشان میرسیدند.
دکتررضا منصوری اضافه کرد: گرچه آقای دکتر عطاردی با پیگیریهای خانواده و دوستانشان در آمریکا در حال حاضر با قرار وثیقه آزاد شدند و بازداشت نیستند اما باز هم تصریح میکنم که بازداشت ایشان به اتهام خرید تجهیزات آزمایشگاهی و نمونههای مشابهی که برای شخصیتهای علمی کشور ما پیش آمده، نشان دهنده آن است که ما از آن چیزی که امروزه به آن دیپلماسی علمی میگویند غفلت کردهایم و به بیان دیگر توان هماوردی با ارتباطات بینالمللی را نداشته و آمادگی مقاومت در برابر این تحرکات را نداریم و این مسئله بسیار نگرانکننده است؛ چرا که قطعا از این موارد و موارد مشابه آن اتفاق خواهد افتاد. بنابراین، مدیریت علمی کشور، باید متوجه این نکته باشد و آمادگی این قبیل موارد را داشته باشد و از سوی دیگر، توان حل و فصل آن را نیز در سریعترین زمان ممکن داشته باشد.
این استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف، خاطرنشان کرد: به اعتقاد من، وزارتخانههای علوم و امور خارجه باید این قضیه را در سطح دادگاههای بینالمللی پیگیری کنند.در این زمینه، دکترجلیل راشد محصل، رئیس دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران هم به خبرنگار همشهری گفت: این اقدام دولت آمریکا که یک شخصیت علمی و دانشگاهی را به بهانه خرید وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی بازداشت کنند، مسلما مورد تأیید هیچکس نیست؛ چرا که به اعتقاد من شخصیتها و متخصصان علمی باید بتوانند فعالیتها و کارهای علمی خود را انجام دهند چرا که علم منحصر به هیچ جای خاصی نیست و به همه مردم متعلق است و این اقدام، مغایر با شعار جهانی شدن علم است.وی افزود: به اعتقاد من، جامعه علمی کشور باید در این موارد، نظر خود را روشنتر و صریحتر اعلام و مشخص کند تا دیگر شاهد این قبیل تحرکات نباشیم و علاوه برآن، اگر هم این موارد و موارد مشابه آن پیش آمد، باید برای رفع آن در سریعترین زمان ممکن،چارهاندیشی شود.
فعالیت های علمی استاد ایرانی بازداشت شده در آمریکا
چندی قبل یک استاد برجسته علمی در کشور، به اتهام خرید وسایل و تجهیزات آزمایشگاهی در کشور آمریکا بازداشت و اخیرا با شرط تحت نظر بودن، با قرار وثیقه آزاد شد. دکتر سیدمجتبی عطاردی، استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف است که در زمینه الکترونیک، میکروالکترونیک، طراحی ic، طراحی soc و ابزارهای eda، دارای تحقیقات متعددی است و علاوه برآن، دارای 15سال فعالیت علمی برجسته در حوزه مدارات مجتمع و طراحی تراشههای کارت هوشمند و گیرنده تلویزیون دیجیتال نیز هست. وی دارای کتاب و مقالات متعددی به زبانهای انگلیسی و فارسی در حوزه فعالیتهای غیرنظامی است.