دکتر کاظم زنده‌دل، اپیدمیولوژیست سرطان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران که در حال حاضر دبیر شبکه ملی تحقیقات سرطان در وزارت بهداشت است، به همشهری گفت: با توجه به اینکه در کشورهای در حال توسعه سرطان در آینده تبدیل به یکی از مشکلات اصلی نظام سلامت می‌شود باید برنامه‌هایی در سطح ملی برای کنترل این بیماری تدوین کرد. با شناخت عوامل خطر و پیشگیری در سطح اولیه و پایه‌گذاری برنامه‌های غربالگری که منجر به کاهش مرگ و میر می‌شود می‌توان از عواقب وخیم و پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.دکتر زنده‌دل ضمن اشاره به بازدید نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مرکز تحقیقات کانسر، همکاری با این بخش از آژانس انرژی اتمی را مثبت ارزیابی کرد و افزود:
کشور ما ظرفیت‌های قابل‌توجهی در زمینه کنترل، پیشگیری، تشخیص زودرس و درمان‌های حمایتی سرطان دارد که با سیاستگذاری صحیح و تدوین برنامه‌های جامع می‌توان توسعه نظام‌مند و همه جانبه را تجربه کرد و به‌عنوان کشور نمونه در کنترل سرطان در منطقه معرفی شود و در نهایت با ارائه گزارش مبسوطی به مسئولین وزارت بهداشت اجرای برنامه جامع کنترل سرطان در کشور پیگیری خواهد شد. به‌نظر ما، با توجه به ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد، درصورت برنامه‌ریزی و اقدامات مناسب، ایران می‌تواند نقشی محوری برای توسعه این برنامه در منطقه ایفا کند و با همکاری مؤثر با سازمان انرژی اتمی برنامه‌های کنترل سرطان را در کشورهای منطقه توسعه دهد. البته برای به نتیجه رسیدن این اهداف همکاری تمام مسئولین، انجمن‌ها و مؤسسات علمی کشور ضروری است که این امر با تشکیل کمیته ملی کنترل سرطان و با حضور ذی‌نفعان مربوطه و تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های اجرایی و عملیاتی صحیح تحقق خواهد یافت.
دکتر زنده دل افزود: خوشبختانه در بحث غربالگری پیشگیری از سرطان در کشور ما پیاده‌سازی شده و شامل2بخش است: یکی غربالگری که به سراغ افراد سالم رفته و درصورت دیدن علائم مشکوک به مراکز تشخیصی درمانی ارجاع می‌دهیم و بخش دیگر تشخیص زودرس است که اگر فردی علامتی داشته باشد باید به مراکز درمانی مراجعه کند تا در مراحل اولیه بتوان درمان بهتر و بقای بیشتری را برای بیمار قائل شد.دکتر زنده‌دل با تاکید بر اینکه ما به‌دنبال این نیستیم اعلام کنیم در برنامه‌های ملی کنترل سرطان، غربالگری داریم یا خیر، بلکه هدف ما این است که شاخص‌های منتج از اجرای برنامه‌های کنترلی، کاهش مرگ‌ومیر را نشان دهد.
به گفته وی در کشورهای توسعه یافته چون مردم لزوما آگاهی بیشتری دارند و سیستم هم پاسخگویی مناسب برای آنها دارد و برنامه‌های کنترل سرطان درست اجرا می‌شود، میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان بسیار کمتر از کشور ماست.دکتر زنده‌دل در خصوص هزینه‌های انجام برنامه‌های غربالگری گفت: برنامه‌های تشخیص زودرس باید مبتنی بر شرایط کشور تبیین و به‌طور مرتب ارزیابی شود تا بتوانیم به پاسخ اصلی که همان افزایش بقای بیماران است برسیم.وی با تاکید بر اینکه ما باید تمام تلاشمان را روی اجزای کنترل سرطان شامل بحث آموزش و پیشگیری از سرطان بگذاریم چرا که بحث غربالگری تنها یکی از ابعاد پیچیده این بیماری است و تشخیص زودرس بدون آمادگی سیستم برای پاسخگویی مناسب نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه در اجرای کل برنامه نیز اختلال ایجاد می‌کند افزود :برنامه جامع ملی کنترل سرطان با 6 استراتژی بسترسازی، حمایت سیاسی و اقتصادی، تحقیق و توسعه، تعامل و همکاری مشترک با سایر نهاد‌های مرتبط، اجرای اصول برنامه در جامعه (پیشگیری، غربالگری و تشخیص زودرس، درمان مؤثر و طب تسکینی و حمایت از خانواده بیماران) و ارزشیابی ارائه شده است.
