درباره این تحولات با امیر موسوی ،کارشناس مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کرده‌ایم.
- محتوای قطعنامه شورای امنیت و هدف آن چیست؟
قرار بود قطعنامه متضمن پیشنهادهای اتحادیه عرب باشد و در واقع در راستای پشتیبانی از این پیشنهادها بود. پیشنهاد اول اتحادیه هم واگذاری اختیارات بشار اسد به فاروق‌الشرع معاونش بود، دوم تشکیل دولت وحدت ملی و سوم برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری و اصلاح قانون اساسی. این امر و به‌ویژه درخواست کناره‌گیری بشار اسد مورد مخالفت شدید روسیه است. اگر این بند حذف شود، چه بسا روسیه به نفع این قطعنامه رای دهد. یعنی روسیه و چین اعلام کرده‌اند که موضوع درخواست برکناری اسد مورد تاییدشان نیست. لذا اگر این کشورها اصرار کنند، این قطعنامه رای نخواهد آورد مگر اینکه تعدیل شود. در این بین، روسیه با اجرای اصلاحات ملی و آشتی ملی و توقف درگیری‌ها موافق است.
- اگر سوریه به این خواسته‌ها تن ندهد برنامه‌های بعدی غرب چه خواهد بود؟
اگر روسیه به این قطعنامه رای مثبت دهد و البته با توجه به تاریخچه و گذشته این کشور، این امر بعید نیست که در لحظات آخر مسکو کوتاه بیاید، در این میان، سوریه این قطعنامه را رد خواهد کرد و پس از آن، شورای امنیت به سراغ بند هفتم منشور سازمان ملل درباره اقدام نظامی خواهد رفت.
- به‌نظر شما، دولت سوریه چه برگ‌های برنده‌ای در اختیار دارد؟
دو برگ برنده دارد؛ یکی اینکه اکثریت مردم هنوز با رئیس‌جمهور همراهند و تظاهرات‌کنندگان علیه نظام به‌رغم گزارش‌های رسانه‌های گروهی، در اقلیت هستند. برگ دوم هم نهادهای نظامی، امنیتی و اداری را هنوز به‌صورت کامل در کنار خود دارد و افرادی که جدا شده‌اند، اندک و غیرقابل‌ذکرند. با توجه به این دو نکته ارزشمند و مهم، اسد طی این مدت می‌توانست اصلاحات سریع‌تر و جدی‌تری صورت دهد.
- آیا با کنار رفتن اسد، فشار غرب بر سوریه کاهش خواهد یافت؟
اگر اسد کنار برود، آشوبی در سوریه درخواهد گرفت، چرا که زمینه برای برکناری او مهیا نیست مگر اینکه مرحله‌ای انتقالی در این میان، مطرح باشد؛ یعنی همان چیزی که خود وی می‌خواهد. اسد اکنون در شرف تشکیل دولت فراگیر و موقت است. این دولت قانون اساسی را تایید می‌کند و پس از آن اقدام به برگزاری انتخابات می‌کند. اگر مخالفان وارد میدان شوند و این پیشنهاد را تایید کنند و اتحادیه عرب و جامعه بین‌الملل آن را پشتیبانی کنند، قدرت به‌تدریج منتقل خواهد شد. اما اقدام ناگهانی منجر به ورود به فازی جدید خواهد شد که در این صورت، بعید نمی‌دانم که جنگی داخلی و منطقه‌ای دربگیرد. اگر انتقال قدرت آرام باشد حتی حزب بعث هم شاید جابه‌جا شود. زیرا انتخابات آزاد و احزاب جدید تحولی در کشور ایجاد می‌کنند و خود بشار اسد هم این را قبول دارد و این آمادگی را دارد که به‌صورت مسالمت‌آمیز قدرت را واگذار کند، اما ظاهرا هدف گروه‌هایی که با بشار اسد مشکل دارند، نه اصلاحات بلکه انتقام‌گیری است. مخصوصا برخی از کشورهای حوزه خلیج‌فارس که به‌دنبال تکرار سناریوهای یمن، لیبی و مصر هستند، تا چنین به ملت‌های خود القا کنند که انقلاب‌ها به آشوب و ناآرامی منجر خواهد شد .
- به‌نظر شما نقش و جایگاه قطر و اعمال فشار آن علیه سوریه چیست؟
قطر به‌صورت غیرطبیعی وارد این امر شده. با توجه به اینکه قطر کشوری غیردمکراتیک است و کودتایی اداره می‌شود، لذا هیچ امتیاز دمکراتیک ندارد تا به‌دنبال انجام دمکراسی در کشورها برود.
