در حقیقت انتقاد از جشنواره میتواند پایهای برای بهتر برگزار شدن جشنواره باشد به شرط آنکه مسئولان موسیقی کشور نیز با پذیرش این انتقادات به راهحلی بینابین برسند. شاید بد نباشد که متولیان هنر برای حل این مشکل پیشقدم شوند و با توجه به قوانین موجود شرایطی را فراهم کنند که گروههای حرفهای در جشنواره موسیقی فجر حضور داشته باشند تا از این راه به مخاطبان با سلیقههای مختلف احترام گذاشته شود. جشنواره موسیقی فجر باید چگونه باشد تا گروههای متفاوت با سلیقههای مختلف بخواهند و بتوانند در آن شرکت کنند؟ این سؤال را از اهالی موسیقی پرسیدهایم.
داوود گنجهای، هنرمندی است که از ابتدا با جشنواره موسیقی فجر همراه بوده است. او با بیان اینکه هرجشنواره قوانینی دارد، درباره جشنواره موسیقی فجر میگوید:«اگرچه جشنواره موسیقی فجر یک جشنواره دولتی است اما به هر حال همچون سایر جشنوارههای دولتی و غیردولتی قوانینی دارد که شرکتکنندگان باید آنها را رعایت کنند. این مسئله در همه جشنوارههای خارجی نیز مصداق دارد.
حال ممکن است عدهای کار و سلیقهشان با این قواعد هماهنگ باشد و دیگری خیر. به هر حال این مسئله هم به موسیقیدان مربوط است که بخواهد در جشنواره حضور داشتهباشد یا خیر».
گنجهای با بیان اینکه هنرمندان ما در همین کشور کارشان را شروع کرده و رشد کردهاند، میگوید:«هنرمند قریحهای دارد که خداوند در وجود او قرار داده. همچنین هنر هنرمند،زاده همین فرهنگ است و این مردم هستند که او را بهعنوان موسیقیدان شناخته و حمایت کردهاند. بنابراین هنرمند نباید مردم را از هنرش محروم کند».
این هنرمند معتقد است:«من بعد از 50سال معلمیکردن به این نتیجه رسیدهام که شرکت نکردن در یک جشنواره ملی موسیقی گرهی از مشکلات موسیقی باز نمیکند و فقط به از بین رفتن تدریجی موسیقی منجر میشود. هنرمندان ما باید حتی اگر مخالفتهایی با جشنواره دارند باز هم در آن شرکت کنند تا این هنر حتی برای مدتی کوتاه مرکز توجه رسانهها و مسئولان موسیقی کشور باشد».
گنجهای میافزاید:«موسیقیدانان ما اگر به قوانین جشنواره یا نحوه برگزاری آن اعتراض دارند باید بهدنبال راهحل باشند. البته مسئولان موسیقی کشور نیز باید این امکان را به موسیقیدانان بدهند تا آنها بتوانند انتقاداتشان از جشنواره را اعلام کرده و با همکاری هم بهدنبال راههایی برای بهتر برگزار شدن جشنواره و رضایت مخاطب باشند».
فرید عمران، عضو شورای سیاستگذاری این دوره از جشنواره است. او که سالها خارج از ایران زندگی کرده معتقد است:«مسئله شرکت در جشنواره موسیقی فجر از 2 منظر قابل بررسی است؛ اول آنکه هنرمند روحی مستقل و آزاد دارد و بهدلیل همین روح آزاد است که نمیخواهد از کسی جز خدا فرمان بگیرد چرا که منبع الهام هنرمند خدا و طبیعت است. بنابراین باید شرایط بهگونهای باشد که همه هنرمندان با سلایق و علایق مختلف بتوانند در برنامههای جشنواره حضور داشته باشند و هنرشان را ارائه دهند».وی حرف هایش را اینگونه ادامه می دهد:«از سوی دیگر هنرمندان نباید مسائل هنری را با مسائل سیاسی ادغام کنند و همیشه باید به خاطر داشته باشند که مخاطب آنها مردم هستند و هنرمند موظف است که خودش را از سیاست دور نگه دارد تا هنرش تحت تأثیر اتفاقات سیاسی قرار نگیرد».
سال گذشته حسین علیزاده در نشست خبری کنسرت خود در انتقاد از وضعیت موسیقی کشور گفت:«هنرمند در انتخاب رویدادهای فرهنگی باید آزادی و اختیار عمل داشته باشد و بتواند با تشخیص خود در جشنواره و یا هر رویداد فرهنگی و موسیقایی شرکت کند؛ ولی متأسفانه در شرایط فعلی چنین نیست و به محض اینکه هنرمندی عدمموافقت خود را برای حضور در جشنواره اعلام میکند رسانهها این کار او را یک حرکت سیاسی عنوان میکنند».
این آهنگساز برجسته کشور همچنین از روند سیاسی شدن هنر در جامعه نیز انتقاد کرد و گفت:«بهنظرمیرسد آثاری که در جشنواره حضور دارند اغلب سفارشی هستند و ایده و دیدگاه هنرمند در آنها مطرح نیست. این درحالی است که هنر موسیقی نباید در مسیری حرکت کند که سفارش بپذیرد. از همین رو معتقدم که جشنواره موسیقی فجر یک رویداد صرفا هنری نیست». با وجود آنکه علیزاده خود در بیست و ششمین جشنواره بینالمللی موسیقی فجر شرکت نکرد اما آثار و تفکر او بهعنوان یکی از اعضای شورای سیاستگذاری ارکستر ملی به روی صحنه رفت.
علیزاده معتقد است: متأسفانه درحال حاضر از تمام برخوردها، برداشت سیاسی میشود و همین کار هنرمند را سختتر میکند. چرا که او در انتخاب قطعات برای کنسرتهای مختلف نیز ناچار است دقت کند تا از این اجراها برداشت سیاسی نشود.
از سوی دیگر سالها پیش سالارعقیلی که زمانی خود از فعالان و شرکتکنندگان در جشنواره موسیقی فجر، چه بهعنوان خواننده ارکستر ملی و چه بهعنوان خواننده مستقل بوده نیز در گفتوگو با مهر اعلام کرد:«حضور استادان در جشنواره موسیقی فجر به معنای صرف کردن اعتبار هنری خود در این رویداد فرهنگی است اما بهدلیل سطح کیفی جشنواره فجر اغلب اساتید صاحبنام حاضر نیستند اعتبار هنری خود را در این جشنواره صرف کنند».
شاید به همین دلیل است که آخرین حضور سالار عقیلی را باید در بیست و چهارمین جشنواره بینالمللی موسیقی فجر جست.