سران کشورهای عضو در نشست ماه دسامبر گذشته خود در ریاض مقرر کردند هر کشور عضو 3 نماینده از میان نخبگان سیاسی و اقتصادی خود را برای عضویت در کمیته مکلف به بررسی این ایده معرفی کند.
پادشاه عربستان سعودی در حالی این ایده را مطرح کرد که اندکی پیش از آن، شورای یاد شده از 2 کشور پادشاهی اردن و مراکش هم رسما خواسته بود تا به این شورا بپیوندند. این فراخوان و این ایده پس از شدت گرفتن موج اعتراضات مردمی در جهان عرب و کشانده شدن آن به جغرافیای خلیج‌فارس مطرح شد و از این رو، شاید بتوان گفت یکی از عوامل زمینه ساز این ایده، ایجاد خاکریزی دفاعی از رهبران و نه ملت‌ها در برابر این موج کوبنده است، چرا که اعتراضات از دل ملت‌ها برمی‌خیزد و این رهبران و حاکمان هستند که باید با همگرایی بیشتر در برابر این اعتراضات ایستادگی کنند، خاصه آنکه درهم بافتگی فرهنگی و اجتماعی کشورهای عربی و ناملموس بودن مرزهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باعث می‌شود تا سرنگونی یک نظام حاکم، زمینه و مقدمه سرنگونی نظامی دیگر در این کشورها را رقم زند.
اما فارغ از این هدف، محور قابل توجهی که در آن زمان بدان اشاره‌ای علنی نشد و تنها در لفاف چالش و تهدیدات منطقه‌ای و بین‌المللی از آن سخن رفت، بُعد نظامی نهفته در ورای این ایده بود. اساسا شکل‌گیری شورایی تحت نام شورای همکاری خلیج‌فارس، 30 سال پیش، باز با همان هدف نهفته نظامی صورت گرفت. امروز هم ایده انتقال از شورا به اتحادیه بیشتر با همان هدف مطرح می‌شود. اما این‌بار، می‌توان گفت هرچند رویکرد نظامی این مجمع بعدی منطقه‌ای دارد اما بیش از آن متوجه تحولات داخلی کشورهاست. به عبارتی دیگر، رفتارهای دمکراسی خواهانه در کشورهای عربی و سرنگونی 3 رژیم پلیسی تونس، مصر و لیبی و مشخص شدن ضعف این کشورها در برابر معترضان با وجود پلیسی بودنشان و نیز شدت گرفتن موج اعتراضات در حوزه خلیج‌فارس و در پی آن، دخالت نظامی عربستان سعودی و امارات عربی متحده در بحرین، همگی باعث شد تا این ایده مطرح شود. اظهارات سرلشکر طارق‌الحسن مسئول امنیت کل بحرین درباره تشکیل قدرتی نظامی مشابه با پیمان آتلانتیک شمالی ناتو در چارچوب این اتحادیه جدید، در همین راستا قابل تفسیر است و طبعا این قدرت نظامی جدید هرچند که می‌تواند نوعی صف‌آرایی جدید در مقابل کشورهای منطقه تلقی شود اما علاوه بر آن، با هدف مقابله با هرگونه رویداد احتمالی مشابه با رخدادهای جهان عرب شکل می‌گیرد.
با این حال، چنین ایده‌ای با چالش‌هایی هم مواجه است و چه‌بسا که فرایند عملی شدن آن با کندی مواجه شود، زیرا کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به‌رغم عضویت در این شورا اما دسته‌بندی‌ها و اختلافات درونی متعددی با هم دارند. مشکلات دیپلماتیک و جغرافیایی قطر با عربستان، امارات با پادشاهی عمان، کویت با قطر و رویارویی عربستان و بحرین با قطر، بر همگان مشخص است، خاصه اینکه همزمان با نخستین نشست کمیته بررسی طرح اتحادیه خلیج‌فارس، رئیس پارلمان کویت ضمن انتقاد از بحرین و عربستان، از ناممکن بودن تحقق این ایده در سایه تفاوت رژیم‌های سیاسی حوزه خلیج‌فارس سخن راند. السعدون با تشکیک در اینکه برخی رژیم‌های حوزه خلیج‌فارس نماینده مردمشان نیستند، این سؤال را مطرح کرد که چگونه چنین کشورهایی سخن از این اتحادیه می‌رانند درحالی‌که زندان‌هایشان مملو از هزاران زندانی خواهان آزادی بیان است.
