مشارکت حدود 65درصدی مردم در انتخابات روز جمعه، تهدیدات خارجی و برنامه‌ریزی کشورهایی را که از استقلال ایران زیان می‌بینند دچار سردرگمی کرد و تردیدهای جدی در جبهه صهیونیسم، آمریکا و انگلیس ایجاد کرد. در سطح منطقه نیز یکی از امتیازات برجسته نظام ما انتخابات مجلس بود که تأثیرات زیادی بر جایگاه کشور ما نزد ملت‌های منطقه خواهد داشت.
غربی‌ها در انتخابات اخیر تلاش زیادی کردند تا این امتیاز را از ایران بگیرند و وانمود کنند که آنچه ملت‌های منطقه تحت عنوان مردم‌سالاری در ایران می‌بینند براساس ادعای برخی نیروهای داخل ایران چندان نیز قابل تفاخر نیست. پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 88 رسانه‌های غربی چنین تبلیغ می‌کردند که مردم ایران به انتخابات آتی اقبال نخواهند داشت، ولی ملت ایران نشان دادند که اگرچه برای جریانات سیاسی احترام قائل هستند، ولی هرگز سرنوشت خودشان را تحت‌تأثیر آشتی و قهر احزاب سیاسی رها نمی‌کنند.
در بعد کیفی، مردم ایران نشان دادند که نسبت به مسائل داخلی هم اطلاعات قابل توجهی دارند. اگرچه ادعای جامع و کامل بودن آگاهی مردم نسبت به افراد و جریانات سیاسی در داخل کشور را ندارم، اما می‌توان گفت این آگاهی در انتخابات مجلس نهم رشد زیادی داشته است.
نتایج اولیه انتخابات نشان می‌دهد که یک پالایش نسبی از سوی مردم در انتخاب نمایندگان صورت گرفته است. برخی افراد که طی چند سال اخیر به‌عنوان تندرو در فضای سیاسی کشور شناخته شدند، از سوی مردم صاحب صلاحیت شناخته نشدند و نتوانستند به مجلس راه بیابند. این پالایش مختص به یک جریان خاص نیست. مردم در این دوره از انتخابات به افرادی که احساس می‌کردند حضورشان در مجلس مفید نبود رأی ندادند. این پالایش از سوی مردم ارزشمند و قابل احترام است.
انتخابات نهمین دوره مجلس همچنین یک پاسخ روشن برای کسانی داشت که تصور می‌کردند با غیبت از عرصه سیاسی در مسیر حرکت مردم مشکل ایجاد می‌کنند. این جریانات خودشان را از تأثیرگذاری در امور جامعه محروم کردند. نکته مهم دیگری که از انتخابات مجلس نهم برمی‌آید موضوع توهمی است که در بخشی از دولت پدیدار شده بود. دولت دهم تصور می‌کرد که اگر در انتخابات مجلس افراد و جریانات خاص را تأیید کند، مردم نیز آنها را حمایت خواهند کرد که چنین نشد. بر این توهم نیز خط بطلان کشیده شد و همانطور که شاهد بودیم خواهر آقای رئیس‌جمهور از حوزه گرمسار موفق به کسب اکثریت آرای مردم نشد. این اتفاق بدان معنا بود که آگاهی سیاسی مردم رشد پیدا کرده است و آنان تنها به یک فرد به صرف انتساب به فرد مشهور دیگر رأی نمی‌دهند. مردم در انتخابات اخیر نشان دادند که اگرچه دولت نهم و دهم منشأ خدمات در جامعه بوده ولی تبعیت سیاسی از منویات آقای احمدی‌نژاد الزاماً نمی‌تواند برایشان خیروبرکت داشته باشد.
نتایج اولیه انتخابات مجلس نهم حکایت از آن دارد که برخی از روحانیون صاحب‌نظر در عرصه‌های علمی و معرفتی از راهیابی به آن بازمانده‌اند. این روحانیون تصور می‌کردند که اگر با چنین زمینه‌ای به‌صورت تمام قد وارد عرصه سیاست و انتخابات شوند مقبول مردم می‌افتند و همه جامعه از ایشان حمایت خواهند کرد. انتخابات بدون گمان برای این دسته از نامزدها نیز حاوی این پیام مهم بود. ما در تهران و قم شاهد حذف چنین نامزدهایی از نمایندگی بودیم.
* رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر
