این سازمان که مقر آن در اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان است، به وسیله یک ژنرال انگلیسی که ریاست ستاد زمینی ارتش پاکستان را بر عهده داشت، شکل گرفت.
همچنین این سازمان به عنوان یک ارگان امنیتی برای هر 3 نیروی دفاعی پاکستان تشکیل شد و وظیفه آن دفاع از مرزهای جغرافیایی و ایدئولوژیکی پاکستان بود.
در واقع دوران زمامداری ژنرال ایوب خان (1969-1958) دوره انسجام و تبیین حیطه وظایف سازمان اطلاعات پاکستان است. در این دوره نقش این سازمان در تأمین منافع ملی، مانیتورینگ احزاب سیاسی و اپوزیسیون و تحکیم نقش نظامیان در قدرت برجسته و مشخص گردید.
اوج قدرت این سازمان حضور ژنرال حمید گل بین سال‌های1987 تا 1989 در راس این سازمان است. ISI اکنون به عنوان یکی از 5 آژانس برتر امنیتی جهان شناخته می‌شود به طوری که شبکه آن در سطح جهان بسیار گسترده است.
عملیات این سازمان در سطح جهان گسترش یافته و ادارات مختلف آن شامل امنیت بین‌الملل، سرویس مبارزه با جاسوسی، سرویس کشمیر، امنیت داخلی و دیگر سرویس‌های کوچک‌تری که مسئول انجام عملیات‌های مختلف هستند، فعال می‌باشند.
اهداف مهم سازمان اطلاعات پاکستان:
- صیانت از منافع پاکستان و امنیت ملی این کشور در داخل و خارج
- کنترل پیشرفت سیاسی و نظامی در کشورهای همسایه که امنیت ملی این کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهند
- هماهنگی میان فعالیت‌های اطلاعاتی 3 نیروی مسلح ارتش
- تحت نظر گرفتن افراد خود، اتباع خارجی، رسانه‌ها، سیاستمداران پاکستانی، دیپلمات‌های خارجی در پاکستان و دیپلمات‌های پاکستان در خارج از کشور.
ساختار اداری سازمان اطلاعات پاکستان:
اداره اطلاعات پاکستان در اسلام‌آباد واقع است. به رئیس این اداره مدیر کل می‌گویند که معمولا از میان ژنرال‌های نیروی زمینی ارتش انتخاب می‌گردد.
3 معاونت مهم سیاسی، خارجی و عمومی دارد که به طور مستقیم زیر نظر مدیر کل انجام وظیفه می‌کنند. پرسنل عمومی ISI اکثراً از میان نیروهای پلیس، نیروهای شبه‌نظامی دولتی و برخی واحدهای ویژه نیروی زمینی انتخاب می‌گردند.
محافل غیر رسمی پاکستان شمار کارمندان نظامی و غیرنظامی ISIرا حدود 25 هزار نفر تخمین زده‌اند که این تعداد به جز 30 هزار نفری است که برای این سازمان خبررسانی می‌کنند.
این تعداد نیرو در 6 بخش پشتیبانی، اطلاعات داخلی، اطلاعات خارجی، بخش جامو و کشمیر، عملیات مسلحانه و فنی مشغول فعالیت می‌باشند.
بخش‌های تشکیلاتی سازمان اطلاعات پاکستان:
- کمیته اطلاعات: این بخش هماهنگ کننده همه بخش‌ها در ISI است. اطلاعاتی که در بخش‌های مختلف تولید می‌شود به این بخش ارسال و پس از تجزیه و تحلیل در این بخش، بصورت گزارش توزیع می‌گردد.
- دایره اطلاعات مشترک: این دفتر بزرگترین بخش این سازمان را تشکیل می‌دهد. فعالیت اصلی این بخش جمع‌آوری اطلاعات در مورد احزاب سیاسی است.
- دایره ضد اطلاعات: این بخش مشابه NOC در CIA است. دیپلمات‌های پاکستانی که در امر جمع‌آوری اطلاعات اخبار مشغولند، گزارشات خود را به این بخش می‌فرستند. حوزه فعالیت این بخش عموماً خاورمیانه، جنوب آسیا، چین، افغانستان و آسیای مرکزی است.
- اطلاعات مشترک شمال: این بخش در جامو و کشمیر فعال است و حرکت نیروهای هندی در خط کنترل را بر عهده دارد.
- اطلاعات مشترک متفرقه: این بخش مسئولیت فعالیت‌های جاسوسی، مأموریت‌های جاسوسی، نظارت و فعالیت در دوران جنگ را بر عهده دارد.
- دایره مشترک اطلاعات ارتباطی: این دایره مجموعه عملیات اطلاعاتی را از طریق برپایی ایستگاه‌های شنودی و دیداری در طول مرز با هند و مراقبت برای جلوگیری از تصویربرداری از مناطق ممنوعه بر عهده دارد.
- اطلاعات مشترک تکنیکی: این بخش مسئولیت تجهیزات جاسوسی و عملیاتی در زمینه‌های سخت افزاری و نرم افزاری را برعهده دارد.
روش انتخاب رئیس سازمان اطلاعاتی پاکستان:
همانند انتخاب سران تمامی نیروهای دفاعی و آژانس‌های اطلاعاتی در پاکستان، انتصاب مدیر کل ISI نیز بر عهده رئیس جمهور این کشور بوده و بر پایه مشورت با نخست‌وزیر انجام می‌شود.
برای انتصاب مدیرکل جدید این سازمان، رئیس ستاد کل ارتش از طریق وزارت دفاع اسامی 3 تن از افراد مورد نظر را از میان ژنرال‌ها به نخست‌وزیر پیشنهاد می‌کند و نخست وزیر این اختیار را دارد که یکی از این 3 نفر را انتخاب کرده یا هر 3 را رد کند و خواستار اسامی جدیدی شود و یا اینکه براساس نظر خود فردی را برای این پست انتخاب کند.
