رونمایی از 4 ماهواره جدید «رصد»، «ظفر»، «فجر» و «امیرکبیر» حاکی از گامهای موفقیت آمیز محققان کشور است که طی سالهای اخیر صورت گرفته است، ماهواره «رصد»، نخستین ماهواره تصویربرداری ایران که تمامی مراحل طراحی، ساخت، تجمیع، آزمایش و آمادهسازی برای پرتاب آن در داخل کشور انجام شده در تاریخ 27 خرداد 90 با موفقیت به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت. «رصد» که3/15 کیلوگرم وزن دارد برای تزریق در مداری با ارتفاع 260 کیلومتر طراحی شده و میتواند در هر شبانهروز 15 بار به دور زمین بچرخد.
ماهواره بر «سفیر رصد» نیز که دومین ماهواره بر ساخت جمهوری اسلامی ایران است، میتواند یک میکرو ماهواره 16 کیلوگرمی را در ارتفاع 260 کیلومتری از سطح زمین قرار دهد. طول این ماهوارهبر، 22 متر، قطر آن 25 /1 متر و وزن کل آن 26 تن است.در تاریخ 14 بهمن 90 نیز ماهواره «نوید علم و صنعت» توسط ماهوارهبر جدید سفیر به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت. ماهواره نوید علم و صنعت دارای ابعاد 50×50 ×50 سانتیمتر است و در مدار بیضوی شکل با شیب مداری 55 درجه حرکت میکند، این ماهواره 50 کیلوگرم وزن دارد و برای تزریق در ارتفاع 370 کیلومتری طراحی شده است، طول عمر مداری این ماهواره 2 ماه است و در هر شبانهروز 6 بار از فراز جمهوری اسلامی ایران عبور میکند و در دید ایستگاههای زمینی قرار میگیرد. پرتاب این ماهواره با استفاده از ماهوارهبر «سفیر نوید» از کلاس ماهوارهبر سفیر B1 که در سازمان هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح توسعه یافته، انجام شد.
ماهوارههای آینده ایران
ماهواره طلوع، نخستین ماهواره سنجش از راه دور ایران است که در 14 بهمن سال 1388 - روز ملی فناوری ماهواره ای - رونمایی شد. این ماهواره توسط ماهواره بر سیمرغ قابل پرتاب است و دارای فناوریهایی مانند محموله تصویربرداری، کنترل وضعیت مکانیسمها و سلولهای خورشیدی است. ماموریت اصلی این ماهواره، تصویربرداری تکطیفی با تفکیکپذیری 50 متر، ذخیره و ارسال دادههای تصویر به ایستگاههای زمینی است.
ایران در حوزه ماهواره برها در جمع 8 کشور برتر جهان قرار گرفته که از این جهت بسیار مهم است.در همین راستا وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، از پرتاب ماهواره طلوع و فجر در سال 91 خبر داده و گفته قراردادن ماهواره در مدار ژئو (36 هزار کیلومتر)، از جمله برنامههای جمهوری اسلامی ایران است که بهطور جدی آن را پیگیری میکند.
همچنین رئیس گروه پژوهشی دینامیک فضایی و کنترل پژوهشکده علوم و فناوری فضای دانشگاه صنعتی امیرکبیر از طراحی و ساخت نمونه مهندسی و فضایی سفینه حامل موجود زنده در دانشگاه صنعتی امیرکبیر طی 28 ماه آینده برای ارسال موفق موجود زنده به مدار زمین پایین «LEO» خبر داد. مدار LEO به ارتفاع 160 تا 2000 کیلومتری از سطح زمین اطلاق میشود که پرتاب در این مدار بهرغم مزایایی که دارد، مشکلات و معایبی نیز خواهد داشت، مثلا بهدلیل وجود مقاومت هوا در این مدار انرژی ماهواره و فضاپیما کم میشود.
مدار زمین متوسط به ارتفاع 2000 تا 34800 کیلومتری از سطح زمین و مدار زمین ثابت یا GEO به مدار واقع در 35794 کیلومتری از سطح زمین اطلاق میشود. همچنین نخستین ماهواره زلزلهشناسی کشور با نام «آیات» توسط محققان ایرانی طراحی و ساخته میشود. این ماهواره 50 تا 70 کیلوگرمی در ارتفاع پایین قرار خواهد گرفت و ماموریت اصلی آن شناسایی سیگنالهایی است که قبل و بعد از وقوع زلزله از کره زمین انتشار مییابد. گفتنی است نخستین ماهواره کاملا ایرانی، ماهواره ملی امید بود که در سال 87 با موفقیت در مدار قرار گرفت، مسئولان ذیربط در پی این رخداد از اکتساب 18 فناوری توسط ایران در پی پرتاب این ماهواره خبر دادند. با پرتاب ماهواره ملی امید در سال 87 ایران وارد کشورهای دارای صاحب این تکنولوژی شد، ایران با پرتاب ماهواره ملی امید بهعنوان نهمین کشور دارای این فناوری در جهان شناخته شد. پیش از آن ماهواره سینا نخستین ماهواره و کاوشگر فضایی ایران بود که در روز پنجشنبه 6 آبان ماه سال 84 به فضا پرتاب شد و با موفقیت در مدار اختصاصی ایران قرار گرفت. پیشرفت های ایران در زمینه ارسال ماهواره به فضا که با همکاری دانشگاه های صنعتی کشورانجام می شود توانسته است زمینه لازم را برای رشد سایر علوم و فناوری های پیشرفته در کشورفراهم کند.
فناوری هوا فضا کاربرد های فراوانی در سایر علوم و فناوری ها دارد و صنایع مختلف نیز می توانند از دستاورد های دانشمندان کشورمان در این زمینه استفاده کنند.