آرایش‌ سیاسی مجلس در 8 دوره، نهضت آزادی تا حزب‌الله؛ فراکسیون‌سازها

 به گزارش همشهری آنلاین، حیات فراکسیونی 8 دوره مجلس شورای اسلامی در کشورمان نشان می‌دهد چینش فراکسیون‌های سیاسی مجالس ایران از مدل دو قطبی "اکثریت - اقلیت" که اغلب منتسب به اصولگرایان و اصلاح‌طلبان بوده‌اند به سمت مدلی جدید متمایل می‌شود؛ مدلی که در آن اصولگرایان صحنه‌گردانی می‌کنند و فراکسیون‌های متعدد اصولگرا در مجلس تشکیل می‌شوند تا فضای مجلس آرایش دیگری به خود بگیرد. آرایشی که بر روی خیلی از مناسبات مجلس از جمله تعیین رئیس مجلس می‌تواند تأثیرگذار باشد. شاید از این روست که وقتی از محمدرضا باهنر درباره چینش فراکسیونی مجلس نهم و تعیین رئیس مجلس سوال می‌شود، او می‌گوید: "داریم طراحی‌هایی انجام می‌دهیم." 

جدول فراکسیون‌های سیاسی 8 دوره مجلس شورای اسلامی     

 4 برداشت از رویش فراکسیون‌های سیاسی در 8 دوره مجلس

• پارلمان جمهوری اسلامی ایران از اول انقلاب تا کنون دست کم 13 فراکسیون سیاسی به خود دیده که همگی غیر از دو فراکسیون تنها در یک دوره مجلس عمر داشته‌اند. فراکسیون اصولگرایان و فراکسیون اصلاح‌طلبان به ترتیب 4 و 3 دوره مجلس قدمت دارند.
• فراکسیون اصولگرایان قدیمی‌ترین فراکسیون سیاسی در مجلس شورای اسلامی است که نام اولیه آن فراکسیون حزب الله بوده است. فراکسیون اصولگرایان تنها در مجلس ششم در اقلیت مجلس قرار داشته است.
• اولین تجربه ایجاد انشعاب از فراکسیون اصولگرایان در مجلس هفتم اتفاق افتاد به این ترتیب که سه فراکسیون جدید با عناوین فراکسیون ائتلاف حزب الله، فراکسیون اصولگرایان مستقل و جبهه وفاق و کارآمدی تشکیل شدند.
• محمدرضا باهنر نماینده مجالس دوم، سوم، چهارم، پنجم، هفتم و هشتم که از حامیان اصلی فراکسیون حزب الله در مجلس پنجم و موسس فراکسیون پیشرفت و عدالت در مجلس هشتم بود، حسن غفوری‌فرد نماینده مردم در مجالس اول، پنجم، هفتم و هشتم و محمدباقر نوبخت دبیرکل حزب اعتدال و توسعه را می‌توان مردان فراکسیون‌ساز مجلس نامید چراکه غفوری‌فرد در رأس دو فراکسیون ائتلاف حزب الله و مهرورزی نسبت به فراکسیون‌سازی همت داشته و نوبخت نیز که عامل ایجاد فراکسیون‌هایی با دستمایه مستقل بودن و فراجناحی بودن در دوران نمایندگی‌اش بوده است.

چینش فراکسیونی مجلس نهم

زمزمه‌ها حاکی از این است که تجربه ایجاد انشعاب از فراکسیون اصولگرایان که استارت آن در مجلس هفتم خورد، بار دیگر در مجلس نهم تکرار می‌شود.

به گزارش همشهری آنلاین، همزمان با مشخص شدن ترکیب مجلس نهم برخی چهره‌های راه‌یافته به مجلس نهم از تشکیل فراکسیون‌های متعدد سیاسی در مجلس آتی خبر می‌دهند به طوری که عنوان شده است نه تنها فراکسیون‌های جدیدی با نام لیست‌های انتخاباتی مشهوری مانند جبهه پایداری، صدای ملت و ایستادگی در مجلس نهم متولد می‌شوند بلکه گروه‌های شکل‌دهنده جبهه متحد اصولگرایان نیز جدا می‌شوند و فراکسیون‌هایی با نام‌های رهپویان انقلاب اسلامی، جمعیت ایثارگران، موتلفه اسلامی و ... به آرایش فراکسیونی مجلس اضافه می‌شوند.

بر طبق این گزارش، فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت اولین فراکسیون جدید مجلس نهم است که دوشنبه 18 اردیبهشت ماه 91 یعنی حتی قبل از شکل‌گیری مجلس نهم با برگزاری نخستین نشست مجمع عمومی خود در محل ساختمان مجلس قدیم اعلام موجودیت کرد. کاظم جلالی دبیر هیئت موسس این فراکسیون اصولگراست. جلالی اعلام کرده که حاضران در مجمع عمومی این فراکسیون بر ریاست علی لاریجانی در مجلس نهم اتفاق نظر دارند. 

جلالی پس از تشکیل نخستین جلسه مجمع عمومی فراکسیون رهروان ولایت در تشریح دیدگاه‌های این فراکسیون به خبرنگاران گفت: برخی در مجلس از ولایت هزینه می‌کنند در حالی که ما معتقد هستیم که ما باید برای ولایت هزینه شویم. پاسداری از قانون اساسی، حفظ شأن قوه مقننه و تحقق سند چشم‌انداز به عنوان بالاترین سند بالادستی کشور توجه به مشکلات مردم و رایزنی با فراکسیون‌ها مختلف کشور اولویت‌های ماست.

همشهری آنلاین در پی این گزارش به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا تشکیل فراکسیون‌های سیاسی جدید و افزایش تعداد فراکسیون‌های سیاسی مجلس می‌تواند شاخصه‌ای از یک رفتار متعالی و مترقی از سوی نمایندگان باشد.