با اینکه سند راهنمای رسمی مشخصی برای اجرای این طرح وجود دارد که به موجب آن باید ابتدا برنامه حرکت، مشخص و سپس مراحل اجرایی شروع شود ولی گویا مسئولان سعی در اجرای بدون برنامه این نظام دارند.
بارها و بارها درباره 7سال زمان برای تهیه سند تحول و اسناد بالا دستی آن ونیز درباره نقش حدود 500نفر از متخصصان و کارشناسان در تولید این سند سخنرانی شده ولی بهخوبی مشخص است که:
اولا، تنها 20 روز پس ازرونمایی سند ( بدون توجه به ضرورت برنامهریزی بیش از 100 عملیات پیش نیاز )، با شتابزدگی غیرقابل تصور ساختار جدید آموزشی کلید خورده است، زیرا از زمان رونمایی سند ( 139.9.22 ) تا زمانی که یک جدول ابتدایی 11 ضربدری با عنوان «نحوه استقرار نظام جدید آموزشی» به جای «دهها برنامه عمل و زیر نظام و ایجاد سازوکار» در تاریخ 1390.10.11به شورایعالی آموزش وپرورش ارائه شد تنها 20روز طول کشید ( نه 7 سال).
ثانیا، 10 نفر از آن 500نفر مورد اشاره را نمیتوان یافت که با روش اجرای کنونی موافق باشند. علت اتفاق نظر همه آگاهان برشتابزدگی در اجرا این است که به خوبی واقفند تنها 20روز از زمان رونمایی سند تا صدور دستور اجرای ساختار صرف برنامهریزی برای اجرای سند تحول شده است.
جای شگفتی دیگر این است که اعضای شورایعالی آموزش و پرورش به جای اینکه «سند تحول را با دقت مطالعه و پیشنهادهای ارائه شده به شورا را مورد نقد و بررسی و تحلیل قرار دهند و مجریان را در جهت تصمیمات اصولی و علمی و فکورانه و صبر و تحمل و آرامش (که از استلزامات دستگاه دیر بازده آموزش و پرورش و جزو ماهیت آن است) هدایت کنند »، کاملا اداری عمل کردهاند و هرچه به آنان ارائه شده را پذیرفتهاند.
از نمونه مصوبات غیرکارشناسی آن شورا میتوان همان جدول 11ضربدری نحوه استقرار نظام جدید آموزشی (که همه آشفتگیها از آن شروع شده است) تا تصویب جدول دروس پایههای اول و دوم و ششم دبستان ( به جای برنامه درسی جامع یکپارچه 6ساله دوره ابتدایی و برنامههای درسی هریک از 6 پایه همراه شرح کامل عناصر و منابع آن و بررسی چگونگی ارتباط عمودی و افقی پایهها بهویژه برنامه پایه ششم با پایههای قبل و بعد از آن و موارد انطباق آن با سند تحول) ونیز مشروعیت بخشیدن به قبول کردن دانشآموزان مردودی پایه اول راهنمایی (به هرنحو ممکن) و... را نام برد.
تصمیمات اعلام شده تاکنون نشان میدهد که قرار است اصلاح ساختار بدون برنامهریزی دقیق و تهیه نقشه راه مربوط به 20 هدف عملیاتی و110 راهکار قبل از ساختار در سند تحول (که پیشنیاز اصلاح ساختار است) اجرا شود. اگر این تصمیمات ادامه یابد (ضمن اینکه تذکر مهم مقام معظم رهبری نادیده گرفته میشود) به معنی خط بطلان کشیدن بر محتوای ارزشی و علمی سند تحول است و مدارس، معلمان و از همه مهمتر دانشآموزان، از مهرماه، علاوه براینکه با نارساییهای زیادی (در زمینههای فضای آموزشی نامناسب، معلمان تسلط نیافته در محتوای کتابهایی که با عجله تهیه شده و حتی یکبار هم آزمایش نشده ) روبهرو خواهند شد، هیچ اثر و بهرهای از تحول در آموزشوپروش را احساس نخواهند کرد.
با توجه به آنچه گفته شد این سؤال مطرح است که چه کسی باید جلوی اجرای زودهنگام و بدون برنامه نظام جدید آموزشی را بگیرد؟
* پژوهشگر علوم تربیتی