دراین همایش که درمحل تالار ایوان شمس برگزار شد همچنین محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، حسن بیادی نایب رئیس شورای اسلامی شهرو احمد مسجد جامعی عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر شرکت داشتند.
در این مراسم مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران که ریاست شورایعالی استانها را نیز برعهده دارد طی سخنانی به بررسی تضادها و مغایرتهای قانونی و ابهامات در بحث شوراها پرداخت و گفت:
براساس اصل 101 قانون اساسی شوراها باید بر امور بهداشتی، عمرانی، اجتماعی، فرهنگی و غیره نظارت داشته باشند اما چگونگی این نظارت یا اینکه نتیجه این نظارت چگونه عملی شود معلوم نیست، مثلا سؤال اینجاست که آیا شوراها فقط وظیفه اطلاع رسانی ازنحوه نظارتشان را دارند یا اینکه میتوانند بازخواست یا استیضاح کنند؟
زیرا اگر قرارباشد فقط اطلاعرسانی کنیم که این کار را رسانهها بهخوبی میتوانند انجام دهند و دیگر نیازی به تشکیل شوراها و برگزاری انتخابات و هزینه کردن و تشکیل جلسه و این چیزها نیست.موضوع دومی که رئیس شورای اسلامی شهر تهران در توضیح مغایرتهای برسرراه شوراها به آن اشاره کرد این بود که شورای نگهبان شوراهای شهر را اجرایی و تصمیمگیرنده نمیداند، این درحالی است که براساس اصل هفتم قانون اساسی شوراها ارگانی تصمیمگیرنده هستند و ما بلاتکلیفیم که بالاخره میتوانیم تصمیمگیرنده باشیم یا خیر؟ و اساسا چرا شوراها را از تصمیمگیری شورایی محروم میکنند؟
چمران همچنین ضمن تقدیر از عملکرد برخی کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی و نحوه تعامل آنها با مدیریت شهری درعین حال به طرح یکسری نقدها نسبت به مجلس پرداخت و گفت: خیلی جاها مصوبات مجلس در مورد شوراها درست نبوده و از قدرت و وظایف شوراها کاسته است. مثلا نماینده شوراها را در کمیسیونها و شورای برنامهریزی استان حذف کردند و من هرچه فکر کردم دلیل این کار را متوجه نشدم اما بهشدت بهدنبال اصلاح این مصوبه هستیم و امیدواریم که با همکاری مجلس جدید به نتیجه مطلوب برسیم.
بنابراین گزارش چمران درسخنرانی خود ضمن اشاره به اینکه در بحث مالیات بر ارزش افزوده نیز از حق شهرداریها زده شده است گفت: در اصل 103 قانون اساسی، استانداران و فرمانداران دولتی باید مصوبات شوراهای شهر را درحدود مقررات و وظایف اجرا کنند اما شما میبینید که استانداران و فرمانداران مصوبات شورای شهر را به جای اینکه اجرا کنند تایید میکنند و این یک تضاد دیگر است که باید روی آن فکر و راهحلی برای آن پیدا کرد.
بحث واگذاری تصدیها نیز از دیگر محورهای سخنرانی روز گذشته مهدی چمران بود.وی دراین باره تاکیدکرد که شوراها هرگز قصد تولیگری ندارند بلکه بهدنبال تصدیگری آن هم در موضوعات محلی نه مسائل کلان کشور هستند، ضمن اینکه در مورد واگذاری 21 وظیفه از دولت به شهرداریها نیز باید بهصورت دقیق مطالعه و بررسی شود و تا راهکاری علمی و عملی برای آن پیدا نشود این امر شدنی نیست.رئیس شورای اسلامی شهر تهران در پایان اظهارات خود بر لزوم وحدت ملی میان دولت، مجلس، قوه قضاییه و شوراها بهعنوان یکی از ارکان تصمیمگیری تاکید کرد.
چالش فاصله بین تغییر و تدبیر
بنا بر این گزارش دیروز محمد باقر قالیباف شهردار تهران نیز در همایش شوراها و مدیریت محلی به ایراد سخنرانی پرداخت. وی با تقسیم حکومتها بهگونههای متمرکز، غیرمتمرکز، فدرال، ناحیهای، جمهوری و پادشاهی گفت: نظام ما در حوزه ساختاری بیش از اندازه متمرکز است و این باعث شده تا به موضوعات بهصورت سلسله مراتب یک سویه نگاه شود و به جای اینکه براساس هدف گرایی کشور مدیریت شود طبق مسئلهگرایی مدیریت شده و متعاقب آن سیستم فردمحور شده و اثر بخشی به حداقل میرسد.
این شیوه به گفته قالیباف نه تنها در هیچ کجای دنیا انجام نمیشود بلکه اساسا شرط عقل هم نیست. وی در این باره به فرمایش حضرت امام (ره) اشاره کرد و گفت: هرکاری که مردم میتوانند انجام دهند دولت حق ندارد انجام دهد بنابراین ما حق نداریم فکر کنیم بهتر از مردم میفهمیم.
شهردار تهران ادامه داد: مردم عقل دارند و با خود میگویند چطور در دفاع مقدس و خون دادن اعتقاد به مشارکت مردم وجود دارد اما پای بحث اقتصادی و تقسیم قدرت که میرسد مردم بلد نیستند و ممکن است خطا کنند؟ مگر ما خودمان خطا نمیکنیم؛ اصلا من بهعنوان شهردار تهران هرگز به اندازه افراد ساکن در یک محله نسبت به آن محل شناخت ندارم و به همین دلیل بنای تصمیمگیری و اجرا را باید بهخودشان واگذار کنم.
در واقع تا زمانی که در حوزه ساختار اداری تفکیک کار ملی و محلی محقق نشود پیشرفت کشور اتفاق نخواهد افتاد اما متاسفانه هر چه پیش میرویم این ساختار روز به روز به سمت متمرکز شدن پیش رفته و کارنامه قابل دفاعی ارائه نشده است.
وی با اعلام اینکه امروز یکی از مهمترین چالشهای کشور فاصله تصمیمگیری بین تغییر و تدبیر است، گفت: جامعه و انسانها رو به تغییر است و هرکس در برابر آن مقاومت کند محکوم به شکست است اما در عین حال باید برای جلوگیری از به بار آمدن خسارت بهصورت کنترل شده و مدیریتشده به سمت مبانی و آرمانهای برخاسته از اسلام حرکت کنیم.یکی از دیگر محورهای سخنرانی دیروز قالیباف افزایش کارکرد شوراها و شهرداریها بود زیرا مردم از مسئولان خدمت صادقانه، عالمانه و عاقلانه میخواهند.
شوراهای اسلامی، محور توسعه
حسن بیادی نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران نیز در همایش شوراها و مدیریت محلی در افق چشمانداز طی سخنانی گفت: 3دوره از عمر شوراهای اسلامی میگذرد و باور به نقش مردم در اداره امور کشور و اعتقاد به توانمندیهای بیبدیل مردم در صحنه سازندگی کشور در اعتقادات امام (ره) به خوبی دیده میشود.
وی ادامه داد: تاثیر این اندیشههای ارزنده در تدوینکنندگان قانون اساسی به حدی بود که نقش بیبدیل مردم در حل مشکلات و خلق زیبایی انسانی در امور جاری کشور بهعنوان رکن اساسی دیده شده است. از نظر بیادی، مسلما به کارگیری صحیح و پشتیبانی از این مولود اولیه انقلاب(شوراهای شهر و روستا) مرزهای اربابرعیتی بین مردم و دستگاههای اجرایی را از بین برده و فرصتی استثنایی بهوجود آورده تا حرکتهای متعالی برای سازندگی کشور با حفظ عزت و اقتدار نظام در همه ابعاد فراهم شود.
به گفته نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران اعتقاد به شوراهای اسلامی و مردم باید یک باور قلبی برای مجریان امور باشد تا این امر محقق شود؛ قطعا همگان باید بدانند که شوراهای اسلامی فقط عامل توسعه نیستند چراکه محور توسعهاند و توسعه باید درکشور مبتنی بر اخلاق، ایمان به خدا و با مشورت و تعامل جدی با مردم و مدیریت یکپارچه امکان پذیر است. وی همچنین گفت: حکومتی که ازحمایت مردم برخوردار نباشد از همکاری آنها هم برخوردارنیست بنابراین شوراها و نقش مردم ومشارکت آنها در امور جاری خودشان ضامن بقای جامعه است و باعث داشتن دولتی کوچک اما با اقتدار و چابک خواهد بود.
پیشنهاد برگزاری جشنواره شهید بهشتی
احمد مسجدجامعی عضو کمیسیون اجتماعی شورای شهر از دیگر سخنرانان نخستین همایش شوراها و مدیریت محلی در افق چشمانداز طی سخنانی پیشنهاد برگزاری جشنواره شهید بهشتی را مطرح کرد و گفت: پیشنهاد میدهم همزمان با صدور تشکیل فرمان شوراهای اسلامی اقدام به معرفی همه کسانی شود که در پیشبرد اهداف شوراها و ارتقای آن نقش داشتهاند. مسجدجامعی یکی از مهمترین کارکردهای نظام مردمسالار را تقسیم قدرت در ساختار قوا دانست وگفت:
در این صورت میتوان اداره امور کشور را مبنی بر آرای عمومی دانست. یکی دیگر از تاکیدات این عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تقویت شوراهای محلی بود. وی دراین باره گفت: شوراهای محلی در تقسیم قوا جزو هیچیک از قوا قرار نمیگیرند و بدینترتیب نمایندگان محلی نه کارمند دولت و نهکارمند شهرداری هستند تنها بر امور دستگاههای قانونگذار و اجرایی نظارت دارند.
مسجد جامعی گفت: شورایاریها نماد مشارکت و مداخله مستقیم و بدون واسطه، آگاهانه و سازمان یافته مردم در امور مدیریت شهری هستند. در ادامه این همایش محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی سخنرانی کردند و میزگرد جمعبندی همایش برگزار شد که گزارش این سخنرانیها و میزگرد در شماره شنبه آینده منتشر میشود.
مدیریت ملی و کلان به دنبال تولیگری باشد
محمدباقر قالیباف در بخشی از سخنانش در همایش شوراها و مدیریت محلی در افق چشمانداز گفت: مدیریت محلی آن هم در مقیاس محلی که موضوعات را در سطح محلات پیگیری کند تنها راه حل چالش تداخل تولیگری و تصدیگری در مدیریت است و موضوعات وقتی به سطح ملی رفت هیچ کس حق دخالت و تصمیمگیری ندارد و تنها افراد میتوانند در تصمیمسازیها مداخله کنند.
وی با بیان اینکه همواره موضوع تولیگری و تصدیگری امورات مطرح میشود گفت: تولیگری امور باید در اختیار دولت مرکزی و امورات تصدیگری در هر حجمی باید توسط مدیریت محلی انجام شود و تا زمانی که در کشور در حوزه ساختار اداری و نظام اداری، تفکیک کار ملی و محلی نباشد هرگز پیشرفت اتفاق نخواهد افتاد.
شهردار تهران خطاب به شوراها گفت: یک زمانی میگویند مدیریت واحد شهری میخواهیم. با مدیریت واحد شهری میخواهیم چه کار کنیم؟ چرا مطالعه نشده یک حرف را میزنیم؟ اگر به من بهعنوان خدمتگزار تهران بگویند آب، برق، گاز و تلفن را شما اداره کنید، میخواهم با آنچه کار کنم؟ با پول نفت نمیتوانند اداره کنند آن وقت ما با درآمدی که حقوق کارگران را نداریم بدهیم، میخواهیم با آب، برق، گاز و تلفن به مردم خدمات بدهیم و دنبال 23 تصدی هستیم. من بااین مخالف هستم. این همان موضوع سیستم متمرکز و سلسله مراتبی است و نتیجه آن میشود که مسئله محور حرکت میکنیم.