سروش مدبری درگفتوگو با ایرنا افزود: تحقیقاتی که در برخی از کشورهای دنیا آغاز شده نشان میدهد ذراتی که درحالت پودرهای نانویی در زمان سایش دو گسل پراکنده میشوند، میتوانند بهعنوان روغن بین دو گسل عمل کنند. وی اظهارداشت: زمانی که دو گسل در کنار هم حرکت میکنند پودرهایی در مقیاس نانو از آنها ساطع میشود که به اعتقاد دانشمندان و محققان علوم زمین میتواند گسلها را صیقلکاری کند و از اصطکاک آنها بکاهد؛ این فرضیهای است که بین محققان مطرح شده و درحال بررسی است. عضو هیات علمی دانشکده زمینشناسی دانشگاه تهران به اهمیت شناختن تاثیر نانو در علوم مختلف اشاره کرد و گفت: محققان معتقدند که اگر این پودرهای نانویی را به گسلهای زلزلهخیز و فعال تزریق کنیم میتوان تا حد زیادی فعالیت گسلهای فعال را کاهش داد.
به گفته وی این تحقیق در برخی از کشورها آغاز شده است و ما هم باید تلاش کنیم تا تحقیقات در این زمینه را آغاز کنیم. مدبری ادامه داد: در حال حاضر فناوری نانو تمام دنیا را فرا گرفته و بهعنوان انقلاب قرن 21 مطرح است و کشورهای زیادی روی مبحث نانوکانیشناسی و نانو ژئوشیمیایی کار میکنند. وی افزود: امروزه بسیاری از کشورها اولویت اصلی خودشان را نانو قرار دادهاند و به همین دلیل سرمایهگذاری و هزینه زیادی را به این بخش اختصاص دادهاند.
رئیس انجمن زمینشناسی ایران اظهارداشت: ایران نیز در این زمینه بودجه زیادی را صرف مطالعات نانویی میکند تا کاربردهای آن را درعلوم مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. وی با بیان اینکه زمینشناسی ارتباط زیادی با نانو دارد گفت: مواد موجود در زمین در بسیاری موارد در مقیاس نانو است که در این میان دو بحث نانوکانیشناسی و نانوژئوشیمیایی مطرح میشود.
مدبری درباره نانوکانیشناسی توضیح داد: تمام مواد زمین از کانی تشکیل شده است و زمانی که این کانیها به مقدار زیادی ریز میشود در مقیاس نانو در میآید؛ بنابراین مطالعه آنها به مبحث نانوکانیشناسی مربوط میشود. وی گفت: بهعنوان مثال اتمسفر، جو زمین و گرد و غبارهایی که بر اثر فرسایش و توفانهای کویری ایجاد میشوند و حدود 30 درصد سطح زمین را میپوشانند در زمره نانوکانیها قرار دارند.
رئیس انجمن زمینشناسی ایران افزود: وقتی که آتشفشانی فعال میشود چندین میلیارد تن مواد وارد اتمسفر میشود که بخش بزرگی از این مواد بهصورت نانو است که میتواند عواقب وخیمی بهدنبال داشته باشد، مثلا بر اثر فرسایش فلات تبت ذرات خاک که بهصورت نانو در فضا پراکنده میشود حدود 15 هزار کیلومتر دورتر یعنی در قاره آمریکا قابل مشاهده است که این موضوع نشاندهنده اهمیت بررسی این ذرات است.
وی با بیان اینکه ذرات نانو در اتمسفر اثرات متفاوتی دارند اظهار داشت: یکی از آنها میتواند جلوی تابش خورشید را بگیرد بهطوری در سال 1870 یک آتشفشان در فیلیپین رخ داد که ذرات معلق آن در هوا جلوی تابش نور خورشید به زمین را گرفت بهطوری که آن سال، سال بدون تابستان نامیده شد. بنابراین تاثیرات ذرات نانو روی جو و زندگی انسان غیرقابل انکار است. مدبری درباره نانو ژئوشیمیایی توضیح داد: فیتوپلانگتونهای موجود در اقیانوسها تقریبا 50درصد اکسیژن زمین را تولید میکنند که این موجودات ریز دریایی از موادی که از خشکی وارد اقیانوس میشوند تغذیه میکنند. در واقع این مواد طبیعی که نانو ذرات اکسید آهن هستند توسط رودخانهها وارد اقیانوسها میشوند. وی تاکید کرد: بنابراین این نانو مواد شیمیایی که طبیعی است و بشر هیچ دخالتی در ایجاد شدن آنها ندارد از اهمیت زیادی برخوردار است. عضو هیات علمی دانشکده زمینشناسی دانشگاه تهران به ارتباط نانو با محیطزیست اشاره کرد و گفت: بخش بسیار بزرگی از آلایندهها در محیطهای طبیعی چه در هوا و چه در آب به وسیله نانوها در اطراف پراکنده میشوند.
وی ادامه داد: شاید تا چند سال پیش تصور میشد این مواد معلق در هوا حل میشوند اما هماکنون باور بر این است که این مواد آلاینده عمدتا روی نانوها سوارند و در محیط منتقل میشوند پس شناخت نانو برای محققان و زمینشناسان از اهمیت زیادی برخوردار است.