با این خبر همه همکاریهایی که تاکنون بین ایران و روسیه بر سر ساخت این نیروگاه مطرح بو د به پایان رسید. سئوال مهم این است که چرا روسیه با پایان دادن به این همکاری ازسود قابل ملاحظه این پروژه چشم پوشی کرد؟
پرونده هستهای ایران شرایط مساعدی را برای روسیه ایجاد کرده بود تا در سایه آن به امتیازات اقتصادی مهمی در غیبت متحدین اقتصادی سابق ایران یعنی اروپا و ژاپن دست یابد. اما اکنون شاهد بروز فاصله بین دو کشور روسیه و ایران در بحثهای ظاهرا اقتصادی مانند موضوع نیروگاه هستهای بوشهر هستیم.
شرایطی که اکنون ایجاد شده به نفع ایران و روسیه نیست و بعید است این دو کشور خواستار بوجود آمدن آن باشند. باید دید چه حادثه و یا اتفاقی باعث شده روسیه با یک شریک بزرگ و مهم اقتصادیاش به نام ایران اینگونه رفتارکند؟
در عالم سیاست حدس زدن در مورد اینکه آمریکا در پروندهای مانند پرونده هستهای ایران- که روی آن سرمایهگذاری زیادی کرده است- بیکار نمینشیند تا رقبایی مانند روسیه از دو طرف امتیاز بگیرند، زیاد سخت نیست.
نزدیک 5 سال است که بحث هستهای ایران در مجامع جهانی مطرح است اما از دو ماه پیش بود که اخباری از مذاکره با دو کشور لهستان و جمهوری چک برای نصب سیستم دفاع ضد موشکی توسط آمریکا منتشر شد که روسیه نیز شدیدا به آن اعتراض کرد.
اما مذاکرات آمریکا ادامه دارد. دلیل آمریکا برای انجام این کار حفظ اروپا در برابر تهدیدات احتمالی موشکی ایران است. اگر آمریکا موفق به جلب نظر این دو کشور شده و در نزدیکی مرزهای روسیه سیستم دفاع ضدموشکی ایجاد کند، مسابقه تسلیحاتی جدیدی را با این کشور آغاز کرده است و اگر روسیه به چنین مسابقه تسلیحاتی تن در دهد، چارهای نخواهد داشت جز اینکه توسعه اقتصادی خود را محدود کرده و بخشی از اعتبارات آن - که کم هم نیست - صرف این مسابقه نماید.
روسیه برای حل این مشکل چارهای ندارد جز اینکه با آمریکا بر سر مسائل مورد اختلاف به توافق برسد تا شاید آمریکا از این طرح منصرف شده و یا تهدیدی برای روسیه به شمار نیاید.
روسیه که خاطره خوشی از مسابقه تسلیحاتی طولانی اتحاد جماهیر شوروی سابق با آمریکا ندارد- بویژه با توجه به نتیجهای که این مسابقه برای اتحاد جماهیر شوروی داشت ( فروپاشی)- اینک قصد ندارد تجربه تلخ گذشته را تکرار کند.
بدون تردید روسیه مایل نیست که روابط اقتصادی سودآور خود را با ایران تحت تاثیر پرونده اتمی جمهوری اسلامی قرار دهد اما ظاهرا شرایط به گونهای نیست که قادر به مقاومت بیشتر در برابر خواستههای آمریکا بوده و پاندول منافع ملیاش را بین منافع آمریکا و ایران متوازن نگه دارد.