توصیه کارشناسان برای بازگشت ثبات به بازار ارز

به گزارش همشهری همزمان با بالاگرفتن تب ارزی در بازار، یورو هم دیروز در بازار آزاد سه هزار و 310تومان فروخته شد و پوند از مرز چهار هزار تومان گذشت. در بازار سکه و طلا هم شیب قیمت‌ها همچنان رو به بالاست. دیروز باز هم با وجود تثبیت بهای جهانی طلا در بازارهای جهانی، هرگرم طلای 18عیار در بازار تهران با افزایش قیمت مواجه شد و 97هزار و 650تومان قیمت خورد. سکه تمام‌بهار طرح قدیم و جدید 958 و 957هزار تومان فروخته شد و نیم سکه و ربع سکه هم با قیمت‌های 478 و 238هزار تومان به فروش رسید.

پرش قیمت ارز در بازار آزاد باعث اختلال در برخی فعالیت‌های اقتصادی شده و نگرانی‌ها نسبت به آینده را افزایش داده است.کارشناسان اقتصادی با اشاره به مخاطرات شتاب‌گرفتن قیمت ارز در بازار آزاد پیشنهاد می‌کنند بهتر است هرچه زودتر تدابیری برای بازگرداندن ثبات به بازار ارز اندیشیده شود.

بازنگری در نظام تخصیص ارز

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در شرایط کنونی ارائه یک راه‌حل کوتاه‌مدت بسیار مشکل شده است، می‌گوید: بخشی از علل افزایش قیمت ارز مربوط به مسائل اقتصادی و بخشی نیز غیراقتصادی و کاملا سیاسی است. دکتر میثم موسایی به خبرنگار ما گفت: برای کنترل این شرایط باید مسئولان همت بیشتری برای کنترل واردات به خرج دهند و مانع از تخصیص ارزهای دولتی به عده‌ای خاص شوند. چرا که برخی از این افراد یا ارز را با قیمت آزاد در بازار می‌فروشند و یا کالاهای وارداتی را با نرخ ارز آزاد در بازار عرضه می‌کنند. این کارشناس اقتصادی با انتقاد از سیاست بانک مرکزی در ارائه ارز ترجیحی به برخی واردکنندگان، خاطرنشان کرد: این کار در واقع به‌معنای بالا بردن تقاضا برای ارز است؛ حال آنکه دقیقا باید برعکس آن عمل شود به این معنی که واردکنندگان ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد تأمین کنند. او همچنین افزایش صادرات را یکی دیگر از راهکارهای موجود برای افزایش عرضه ارز در بازار کشور دانست.

عرضه ارز ممکن نیست

یک کارشناس مسائل پولی و ارزی هم گفت: تا زمانی که دلار در حال نزدیک شدن به دو هزار تومان بود، می‌شد توجیه اقتصادی برای آن پیدا کرد. چرا که این نرخ پس از مدت‌ها تثبیت در حال نزدیک شدن به نرخ تورمی بود که در طول سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است. دکتر احمد حاتمی یزد خاطرنشان کرد: اما این روزها افزایش بهای ارز از حد منطقی فاصله گرفته و بیش از تورم یک دهه گذشته شده است. این افزایش به اقتصاد کشور لطمه می‌زند و موجب می‌شود که چند دور باطل تورمی را به‌وجود بیاورد. به‌گفته مدیرعامل اسبق بانک صادرات در حال حاضر نمی‌توان امیدی به عرضه ارز از طریق بانک مرکزی داشت چرا که انتقال منابع توسط این بانک از کشورهای طرف معامله با ایران مشکل شده و عملا امکان انجام این کار بعید است. حاتمی یزد در عین حال تصریح کرد: این بانک هیچ برنامه منسجمی برای کنترل بازار ارز ندارد و طرح‌های فعلی هم بی‌پایه است.

هدایت نقدینگی به سمت تولید

یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی هم معتقد است: تغییر رژیم ارزی باید همراه با یک تدبیر و بلندنگری بوده و پس از یک آزمایش موفق به اجرا گذاشته شود. دکتر احمد میرمطهری با اشاره به تغییر این نرخ توسط بانک مرکزی در سال گذشته، تصریح کرد: هیچ اقتصاددانی مخالف تغییر نرخ ارز نیست؛ اما اقتضای این کار می‌طلبید که بانک مرکزی روش‌هایی مطمئن را برای این تغییر در پیش بگیرد. او گفت: سال گذشته نرخ ارز به بدترین شکل ممکن تغییر کرد و از همان جا شتاب گرفتن بهای ارز در بازار آزاد شروع شد.

بعد از آن هم حتی با وجود برقراری آرامش در بازار اعلام شد که قرار است این نرخ تغییر کند و پس از آن هم بحث بورس ارز مطرح شد که معلوم نیست اتفاق نظری درباره آن وجود دارد یا خیر. میرمطهری تأکید کرد که درصورت پیش‌بینی کانال‌های مناسب و کارآمد برای هدایت نقدینگی به بخش‌های مولد می‌توان ضمن جلوگیری از تداوم این شرایط، اقتصاد کشور را از تبعات بعدی این اتفاق در امان نگه داشت.

قابل پیش‌بینی بود

دکتر محمد طبیبیان اقتصاددان هم در گفت‌وگو با خبرنگار ما تأکید کرد: بسیاری از دشواری‌های ارزی و نوسان در نرخ ارز قابل پیش‌بینی بود و این چالش ارزی هم ریشه در سیاست‌های اقتصادی داخلی و هم تنگناهای ناشی از کسب و نقل و انتقال ارز دارد و جهش صورت‌گرفته در یک‌سال‌ونیم اخیر نشان می‌دهد که قیمت ارزهای خارجی در بازار آزاد حدود 80درصد افزایش یافته است. او افزود: در این شرایط نباید از بانک مرکزی انتظار معجزه داشت؛ چرا که ابزارهای اقتصادی برای مقابله با این تنگناها و رفع دشواری‌ها محدود است و استفاده از این ابزارها در شرایط خاصی جواب می‌دهد.

توقف عرضه دلار، اشتباه بزرگ دولت

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم گفت: بزرگ‌ترین اشتباه دولت این است که از سه هفته قبل عرضه دلار (ارز) در بازار متوقف شده است. به گزارش فارس، غلامرضا مصباحی مقدم تأکید کرد: توقف عرضه دلار توسط بانک مرکزی باعث افزایش قیمت شدید در بازار شده و اگر عرضه دلار براساس تقاضا بود، با افزایش شدید قیمت مواجه نمی‌شد.

او افزود: مصوبه کارگروه مشترک دولت و مجلس در مورد نرخ ارز باید اجرا شود، اما هنوز زمان آن مشخص نشده است، همه‌‌چیز بستگی به تصمیم دولت دارد و بهتر است هرچه سریع‌تر بورس ارز تشکیل شده تا نرخ‌ها متعادل شود. این نماینده مجلس در مورد اختلاف نرخ مرجع و آزاد ارز و رانت‌خواری ناشی از آن، تأکید کرد: در حال حاضر رانت‌خواری درباره اختلاف نرخ مرجع و آزاد ارز وجود دارد، چون ارز مرجع فقط برای کالاهای اساسی و دارو اختصاص می‌یابد.