به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) به نقل از خانه ملت، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در نشست علنی امروز چهارشنبه ۵ مهر در نطق پیش از دستور ضمن تبریک ولادت امام هشتم شیعیان گفت: حب به ولایت و اهل بیت(ع) در بین علویان شرایط را به سمتی برد که مأمون عباسی به مکر بزرگی دست زد.
نماینده مردم قم درمجلس شورای اسلامی در تشریح خدعه‌‌های مأمون عباسی تأکید کرد: مأمون با ولایتعهدی امام رضا(ع) در پی چند موضوع بود.
وی ادامه داد: نخست آن که با ولایتعهدی ایشان، در شرایطی که خلفای عباسی، علویان را به شدیدترین وجهی سرکوب می‌کردند، مأمون می خواست تا جامعه را بر اشتباه در مورد حضرت بیاندازد.
لاریجانی با اشاره به آنچه شخصیت‌های اسلامی در نقل تاریخ ذکر کرده‌اند، تصریح کرد: با این ابهام‌سازی در افکار عمومی مأمون فضای تردید ایجاد کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر نکته ذکر شده توسط مأمون در برابر اعتراض هواخواهان حکومت عباسی بر مسئله ولایتعهدی امام رضا(ع) گفت: مأمون در برابر اعتراض هواخواهان حکومت عباسی تأکید می‌کند که این مرد خود را از ما پنهان کرده و مردم را به حکومت خود می‌خواند و ما او را ولیعهد خود قرار دادیم تا مردم را به خدمت ما بخواند و به سلطنت ما اعتراف نماید.
وی ادامه داد: مأمون در این صحبت‌ها تأکید دارد که با این کار در پی آن است که به مردم نشان دهد که امام رضا(ع) دنیاخواه است.
لاریجانی هدف مأمون از ولایتعهدی حضرت را کنترل فعالیت‌های ایشان توصیف و تصریح کرد: مأمون قصد داشت با این کار مقام و منزلت امام رضا(ع) را کاهش داده و از چشم طرفدارانش بیندازد و دیگر کسی او را به عنوان چهره مقدس نپذیرد.
وی در این خصوص تأکید کرد: ابوسلط هروی، از شاگردان حضرت در تحلیل واگذاری حضرت می‌گوید که ولایتعهدی را به مردم واگذاشتند تا به مردم نشان دهد، او دنیاخواه است و بدین ترتیب موقعیت معنوی حضرت را بین مردم از بین ببرد.
لاریجانی در تشریح عکس‌العمل امام رضا(ع) در قبال این رفتارهای مأمون گفت: عکس‌العمل امام به نحوی بود که مکر مأمون روشن شد.
وی افزود: امام در مقابل نامه‌ای که به حضرت نوشت و دعوت نمود درخواست او را رد کرد، پس مأمون در این درخواست مُصر شد و به تهدید روی آورد و امام با رفتار خود این اکراه و تهدید را نشان داد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر این که امام در زمان وداع با رسول‌الله (ص) در مدینه چندین بار گریان از حرم بیرون آمد و بازگشت، تأکید کرد: زمانی که علت گریه حضرت را جویا شدند، فرمود من از جوار جدم بیرون رفته و با غربت از دنیا خواهم رفت.
وی ادامه داد: حضرت در زمان ترک مدینه، خانواده خود را جمع کرد و دستور داد برای او گریه کنند و فرمود من دیگر بار سوی شما باز نخواهم گشت.
لاریجانی با اشاره به این که تلاش حضرت برای نپذیرفتن ولایتعهدی سودی نبخشید، افزود: زمانی که حضرت به جلسه‌ای رسید که به منظور معرفی وی برپا شده بود، ایشان فرمودند، به خاطر رسول خدا، ما حقی بر گردن شما و شما حقی بر گردن ما دارید.
وی ادامه داد: امام تأکید کردند که اگر شما، حق ما را ادا کنید ما نیز حق شما را می‌دهیم و حضرت با این بیان نشان دادند که ولایتعهدی حقی است که خداوند به آنها داده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر استقلال حضرت در برابر مأمون گفت: امام به مأمون فرمودند که اگر این خلافت متعلق به تو است و خداوند آن را به تو داده است، در آن صورت جایز نیست لباسی که خدا به تو پوشانده است، خلع کنی و در اختیار دیگری قرار دهی و اگر متعلق به تو نیست باز هم جایز نیست آنچه به تو تعلق ندارد، به دیگری ببخشی.
لاریجانی در تشریح اقدامات حضرت برای خنثی‌شدن خدعه‌‌ها و سیاست‌های مأمون تأکید کرد: امام در پاسخ به این سؤال که چرا ولایتعهدی را پذیرفتی، پاسخ دادند که خدا می‌داند من از قبول این امر کراهت داشتم اما زمانی که در وضعی قرار گرفتم که از بین ولایتعهدی و قتل یکی را می‌باید انتخاب می کرد به ناچار ولایتعهدی را بر کشته شدن ترجیح دادم.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به شرط امام برای پذیرش ولایتعهدی تصریح کرد: حضرت شرط کردند که در صورت قبول ولایتعهدی مداخله‌ای در کار حکومتی ندارند.
وی ادامه داد: حضرت در این خصوص فرمودند که من این امر را می‌پذیرم به شرطی که کسی من را بر کاری نگمارد و کسی را از مقامش عزل نکنم، رسم و روشی را نقض نکنم و فقط از دور مورد مشورت قرار گیرم.
لاریجانی با تأکید بر اینکه امام رضا(ع) نمی‌خواستند مسئولیت وضع موجود و کارهای مأمون را بپذیرد، تأکید کرد: حضرت فرمودند که من در این امر داخل نشدم مگر مانند داخل شدن کسی که از آن خارج است.
رئیس مجلس شورای اسلامی گام دوم مأمون پس از شکست در خدعه اولش، روی آوردن به جلسات علمی توصیف و تصریح کرد: مأمون در گام دوم در پی این موضوع برآمد که جایگاه امام رضا(ع) را در بین علما از بین ببرد.
وی ادامه داد: در این جلسات که عمدتاً مسائل فکری و اعتقادی بود و بخش مهمی از این مذاکرات را مرحوم طبرسی در کتاب خود آورده است، بحث های کلامی، اخلاقی و فقهی یافت می‌شود.
لاریجانی با اشاره به نقل‌های مرحوم صدوق در این خصوص افزود: مأمون دانشمندان سطح بالای هر فرقه را در مقابل امام قرار می داد تا جهت آن حضرت را به وسیله امام از اعتبار بیاندازد.
وی با رد برخی از اظهارات مبنی بر خواست مأمون برای جلب نظر امام تأکید کرد: حضرت به پیروان خود می‌فرمایند که فریب ظاهرسازی مأمون را نخورند چرا‌که من به دست مأمون به قتل خواهم رسید.
منتخب مردم قم در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه بر خلاف تفکر مأمون، جلسات علمی باعث علو درجات حضرت افزود: زمانی که مأمون متوجه شد این جلسات به دلیل نشان دادن جایگاه حضرت برای او خطرناک است، اقدام به محدود کردن حضرت نمود و به مأمورین دستور داد مردم را از مجلس حضرت طرد نمایند.
لاریجانی کیفیت رفتن حضرت امام رضا(ع) را به نماز عید فطر عاملی در روشن شدن روابط مأمون با ایشان توصیف و تصریح کرد: مأمون از امام خواست تا نماز عید را بخواند اما امام بر مبنای شرایط ابتدای ولایتعهدی این درخواست را رد کرد در پی اصرار مأمون، حضرت به ناچار این درخواست را قبول نمود.
وی ادامه داد: حضرت فرمودند که من همچون رسول خدا به نماز خواهم رفت و مأمون پذیرفت و مردم انتظار داشتند، که حضرت با آداب و رسوم خلفا از منزل خارج شوند اما شگفت زده دیدند که آن حضرت با پای برهنه به راه افتاد.
لاریجانی با تأکید بر اهمیت رفتار حضرت در آن زمان گفت: بسیاری از مأموران با تماشای این صحنه از اسب پیاده شدند و به دنبال حضرت راه افتادند و در این لحظه «فضل» به مأمون گفت که اگر شرایط به این گونه ادامه یابد، مردم فریفته امام می‌شوند و به همین دلیل مأمون حضرت را از رفتن به مصلی منع کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به این که افراد مرتبط با حضرت در بلاد مختلف روایت حدیث می‌کردند، افزود: در فضای بحث‌های کلامیه جبریه، اهل حدیث، معتزله و غلات امام با روشنگری مکتب فکری شیعه را معرفی نمود و در روایتی از حضرت آمده است، هر کس قائل به تشبیه و جبر باشد کافر و مشرک می شود و ما در دنیا و آخرت از او بیزار هستیم و هر کس که خدا را به آفریدگانش تشبیه کند، او را نشناخته است.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به این که حضرت در مقابل روایات جعلی اصل کلی تمسک به قرآن را مبنا قرار می دهند، گفت: حضرت فرمودند که وقتی روایات مختلف و مخالف با قرآن باشد من آنان را تکذیب می‌کنم.
وی ادامه داد: حضرت در مقام قضاوت بین معتزله و اهل حدیث که اولی معتقد به تفویض و دومی قائل به جبر بودند، نظریه «امر بین امرین» که از جدش امام صادق(ع) نقل شده بود را بیان فرمودند.
لاریجانی با تأکید بر این که این موارد نشان از نشر مکتب فکری امام در زمان خدعه و مکر و محدودیت است، افزود: مدرسه رضوی حامل افکار بلند کلامی، اخلاقی و فقهی حضرت بود و همین امر نیز باعث شد مأمون تاب نیاورد و حضرت را به شهادت رساند.
رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن عرض ارادت به مقام والای امام هشتم(ع) تأکید کرد: امیدواریم ملت بزرگ ایران که افتخار میزبانی حضرت را دارند، از معارف آن ولی خدا بهره مندتر شوند و از مکر و خدعه مأمون صفتان امروز در امان بمانند.
