به گفته وی، طالبان به این نتیجه رسیده است که نمی‌تواند به‌طور مسلحانه و قهرآمیز قدرت را به‌دست بگیرد. نظریات وی را می‌خوانیم.
- در نشست اخیر پاریس درباره افغانستان، چه کسانی شرکت کردند و آیا از طرف طالبان، نمایندگان واقعی این گروه شرکت کردند؟
طالبان دو نفر را فرستاده بودند که هر دو از اعضای برجسته این گروه هستند. نمایندگان دولت افغانستان و جبهه متحد ملی که گروه مخالف دولت آقای کرزی هستند، جبهه ملی، شورای‌عالی صلح و مجلس افغانستان و چند نهاد غیردولتی مثل گروه‌های زنان در این نشست شرکت کردند. شهاب‌الدین دلاور و محمد نعیم وردک که از طرف طالبان آمده بودند، هر دو از نزدیکان ملا محمد عمر به حساب می‌آیند. این نخستین‌بار است که طالبان در نشستی شرکت می‌کند که در آن نیروهای مخالف اصلی آنها یعنی جبهه ملی و ائتلاف ملی یا گروه‌های جبهه شمال حاضر می‌شوند.
- آیا در این نشست بحث‌های جدی صورت گرفته است؟
اینکه دو طرف اعلام کرده بودند فقط برای شنیدن نظریات طرف مقابل آمده‌اند، این بخش رسانه‌ای اجلاس است. به‌نظرم این امر توافقی از سوی طالبان و نیروهای مخالف آنها بود، اما واقعیت آن است که در پشت پرده، بحث‌های خیلی جدی‌تری صورت گرفته است، در این زمینه که پس از سال 2014 که نیروهای ناتو و آمریکا از افغانستان خارج شوند، چه وضعیتی در این کشور به‌وجود آید و هر کدام از گروه‌های مدعی قدرت چه سهمی از قدرت داشته باشند. واقعیت این است که به لحاظ فکری و ایدئولوژیک طالبان انحصارطلب است و مایل نیست کسی را در قدرت شریک کند.
مشکل این است که نیروهای قبلی جهادی و نیروهای تحت عنوان اتحاد شمال به لحاظ قومی و مذهبی با طالبان مسئله دارند یعنی نیروهای تاجیک، ازبک و شیعیان هزاره که در مقاطع گوناگون با طالبان جنگیدند و پس از سال 2001 و مداخله آمریکا و خلع طالبان از قدرت، جانشین آنها شدند و با آمریکا همکاری کردند. بحثی که الان مطرح است این است که اگر قرار باشد طالبان به‌طور قهرآمیز قدرت را در کابل به‌دست بگیرد، این نیروها دوباره مسلح می‌شوند و در برابرشان می‌ایستند.
در این راستا، صحبت‌هایی در این زمینه بیان شده است که این نیروها پس از سال2014 مجدداً مسلح شوند. به‌نظرم توان آنان از طالبان کمتر نیست، چون مسئله قومی است. فکر می‌کنم طالبان به واقعیت‌هایی رسیده اند، یعنی متوجه هستند که شرایط داخلی، منطقه‌ای و جهانی دیگر اجازه عرض اندام به آنها نمی‌دهد، به‌خصوص اگر آمریکا با کابل برای تأسیس پایگاه نظامی پس از سال 2014 به توافق برسد.
- مذاکره‌ای که از مدتی پیش بین آمریکا و طالبان آغاز شد، چه سرانجامی پیدا کرد؟
طالبان در قطر نمایندگی سیاسی تأسیس کرد و اکنون سخن از آن است که دفتری مشابه در ترکیه دایر کنند اما مذاکره یادشده بین طالبان و آمریکا به جایی نرسید زیرا طالبان شرط اول خود را آزادی تمام زندانیان خود از گوانتانامو گذاشته بود و آمریکا نمی‌خواست برخی از رهبران آن را آزاد کند. همین بهانه‌ای شد که طالبان مذاکره را قطع کند.
پس از آن سخن از مذاکره آمریکا و طالبان در ریاض به میان آمد که آن هم تا به حال به جایی نرسیده است. سازمان ملل عشق آباد پایتخت ترکمنستان را برای میزبانی مذاکره طالبان با کابل پیشنهاد کرده است. آمریکایی‌ها مایل هستند عربستان یا قطر یا حتی ترکیه را فعال کنند. طالبان همچنین خواستار خروج آمریکا از افغانستان به‌عنوان پیش‌شرط مذاکره است که آمریکا این را نخواهد پذیرفت. واقعیت این است که نه آمریکا می‌تواند طالبان را شکست دهد نه طالبان می‌تواند آمریکا را بیرون کند. نوعی بن بست به‌وجود آمده است که راه‌حل آن فقط مذاکره و راه سیاسی است.
