قبرس که از ماه ژوییه گذشته ریاست دوره‌ای شورای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد و دوره ریاستش در ماه دسامبر به پایان می‌رسد، خواسته بود که این مسئله در اولویت قرار گیرد.
با وجود گرمایش جهانی کره زمین که باعث افزایش نیاز به آب در مناطق خشک و بایر می‌شود، مدیریت منابع آبی امری ضروری است.
به گزارش یورونیوز، قبرس که با خطر پیشروی بیابان روبروست، در پی راههایی می‌گردد تا منابع آبی موجود را به هر طریقی حفظ کند.
این جزیره کوچک واقع در شرق مدیترانه به دو بخش ترک نشین در شمال و یونانی نشین در جنوب تقسیم شده است و حدود 70 درصد کل جمعیت این کشور شهرنشین هستند.
آب سد‌ها در قبرس برای آبیاری محصولات کشاورزی کافی نیست. برای جبران کمبود آب، کشاورزان چاه‌هایی حفر می‌کنند، اما آب این چاه‌ها شور است و برای تصفیه آب مورد نیاز برای آبیاری مزارع، کشاورزان آن را با آب سد‌ها ترکیب می‌کنند.
حدود ۵۰ هزار چاه غیر قانونی در قبرس شناخت شده است. این امر، در طول سال‌ها باعث کاهش مقدار زیادی از سفره‌های آب زیر زمینی ذخایر آبی کشور شده است. این چالشی برای مقامات دولتی است زیرا برای آنان مدیریت آب یک مسئله مهم است.
جزیره نیمه خشک قبرس در معرض خشکسالی است. طی خشکسالی‌های سال ۲۰۰۸، میلیون‌ها تن آب از یونان، با تانکر به قبرس صادر شد. بارندگی‌های کم و ذخایری که اکثرا به سدهای ساخته شده در جزیره وابسته‌اند، جوابگوی نیاز آب مردم این کشور نیستند.
مدیر بخش توسعه آب در قبرس می گوید: با وجود اینکه در قبرس سدهای زیادی داریم و از هر قطره آب هم استفاده می‌کنیم، باز هم سیستم موجود پاسخگو نیست. به همین دلایل مجبور شدیم از راههای غیر معمول، نظیر نمک زدایی استفاده کنیم.
مقامات قبرس دیگر نمی‌خواهند به هیچ قیمتی، کشور در شرایطی مشابه قرار گیرد. از این رو از ماشین آلات نمک زدایی آب استفاده می‌کنند. در حال حاضر پنج نمونه از این دستگاه‌ها در جزیره موجود است و یکی دیگر هم در حال ساخت است.
این راه حل جنجال برانگیز بوده است. این دستگاه‌ها مقداری زیادی آب نمک به دریا بر می‌گردانند و روش یادشده همانطور که طرفداران محیط زیست می‌گویند بر زندگی گیاهان و جانداران دو زیست دریایی خواهد اثر داشت.
اما از نظر سرپرست یکی از این ماشین‌ها، این اثر سوء نسبت به دو ضرر دیگر ماشینهای نمک زدایی، یعنی مصرف برق و تولید گاز دی اکسید کربن بسیار ناچیز است. او می‌افزاید تنها راه حل جایگزین، استفاده از آب معدنی کارخانه‌ای است.
پژوهشگران توصیه می‌کنند که برای به حداقل رساندن این ضرر‌ها از انرژی‌هایی نظیر انرژی خورشیدی استفاده شود.
مانفرد لانگ مدیر موسسه محیط زیست در قبرس، به دو نکته اشاره می‌کند: استفاده از منبع انرژی غیر از برق و بهبود سیستم فاضلاب شهری. وی در این‌باره میگوید: «اول باید منبع انرژی دیگری برای ماشین های نمک زدایی پیدا کنیم و مسئله دوم که به همان اندازه اهمیت دارد، این است که باید کارایی مصرف آب را بهینه کنیم. نصب و راه اندازی سیستم بهتر فاضلاب شهری و سیستم بهتر جمع آوری آب، راههایی هستند که من اکیدا توصیه می‌کنم.
بتازگی سیستم فاضلاب در شمال نیکوزیا، پایتخت قبرس مدرنیزه شده است. هزینه این طرح به طور عمده، توسط اتحادیه اروپا تامین شده و هر دو بخش یونانی نشین جنوب و ترک نشین شمال از آن حمایت کرده‌اند.
بوی نامطبوع، کیفیت ضعیف آب بازیافتی و آلودگی‌های آبهای زیر زمینی بخشی از مشکلاتی هستند که سیستم جدید فاضلاب باید حل کند. ماشینهای جدید، همچنین آب قابل استفاده برای آبیاری مزارع را جمع می‌کنند.
بخش فاضلاب شهرداری شهر نیکوزیا میگوید: تسهیلات جدید ۱۲ میلیون متر مکعب آب تولید خواهد کرد که در همه مناطق کشاورزی قابل استفاده است. از این گذشته، مهم‌ترین مسئله این است که دیگر باعث آلودگی محیط زیست نمی‌شویم. پس از این، منابع آب و آبهای زیر زمینی هم از آلودگی در امان می‌مانند.
در اینجا همه به طرحی که به طرح قرن معروف شده، دلگرم هستند. بنا به این طرح قرار است با ساختن بیش از ۱۰۰ کیلومتر لوله زیر دریا، ترکیه به شمال جزیره قبرس وصل شود.
با احداث این خط لوله زیر دریا، سالانه حدود ۷۵ میلیون متر مکعب آب به شمال قبرس منتقل می‌شود. این طرح در ابتدا برای شمال جزیره در نظر گرفته شده است. اما به گفته مقامات بخش ترک نشین قبرس تا بخش یونانی نشین جنوب قبرس امتداد داده خواهد شد.
بخش ترک نشین قبرس توسط جوامع بین‌الملل به رسمیت شناخته نمی‌شود. از نظر بخش یونانی نشین قبرس، هر پیشنهادی که داده شود باید به گونه‌ای سیاسی با آن برخورد شود.
از نظر طرفداران محیط زیست، فرای همه این حدس و گمان‌ها، اجرای این طرح بستگی به ثبات رای و قاطعیت سیاستمداران دارد. تغییرات آب و هوا، افزایش جمعیت، شهرسازی، اینها همه عواملی هستند که باعث کم آبی خواهند شد.
