به گزارش همشهری، با وجود آنکه قرار بود پس از دو هفته معاملات آزمایشی، مبادلات رسمی بورس انرژی از ابتدای دی‌ماه آغاز شود اما هنوز خبر دقیقی از زمان آغاز به‌کار بورس انرژی در دست نیست، این در حالی است که پیش از این زمان‌های مختلفی درباره راه‌اندازی بورس انرژی مطرح شده بود و حتی نخست قرار بود این بورس از ابتدای سال فعالیتش را شروع کند اما با خبر‌های رسیده به‌نظر می‌رسد بورس انرژی هم به سرنوشت بورس نفت دچار شود.
قرار است در فاز نخست معاملات برق در این بورس انجام شود و در فاز دوم معاملات نفت. اما از قرار معلوم تا زمانی که وزارت نیرو قبول نکند که برای انجام معاملات پایاپای نقدینگی به بورس انرژی تزریق کند امکان انجام معاملات برق فراهم نمی‌شود چرا که مبلغ فروش برق باید به‌صورت مستقیم به خزانه دولت واریز شود و خریداران برق توانایی پرداخت چنین مبالغ هنگفتی را ندارند.به این ترتیب شروع به‌کار بورس انرژی منوط به همکاری وزارت نیرو با بورس انرژی است و اگر وزارت نیرو نقدینگی مورد نیاز برای انجام معاملات بورس انرژی را تأمین نکند آغاز معاملات بورس انرژی غیرممکن می‌شود.
پیش از این شاپور محمدی، مدیرعامل بورس انرژی در گفت‌وگو با همشهری در پاسخ به این پرسش که معاملات بورس انرژی از چه زمانی به‌صورت رسمی آغاز می‌شود، گفته بود: راه‌اندازی معاملات بورس انرژی به‌صورت رسمی به تأمین نقدینگی از سوی وزارت نیرو بستگی دارد. در واقع یکی از مشکلات آغاز‌به‌کار معاملات بورس انرژی تأمین نقدینگی است چرا که مبلغ فروش برق باید به‌طور مستقیم به خزانه دولت واریز شود و با توجه به اینکه شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع برق نمی‌توانند این وجوه را تأمین کنند، قرار شد که وزارت نیرو این نقدینگی را تأمین کند.
آغاز به‌کار بورس انرژی تا پایان سال
محمود خواجه نصیری در گفت‌وگو با همشهری درباره زمان آغاز به‌کار بورس انرژی گفت: با امضای تفاهمنامه تأمین نقدینگی بورس انرژی زمینه آغاز به‌کار این بورس فراهم خواهد شد.وی در پاسخ به این پرسش که بالاخره چه زمانی بورس انرژی ایران فعالیت رسمی‌اش را آغاز می‌کند، گفت: بند‌های نهایی این تفاهمنامه در حال نهایی شدن است و جزئیات کامل آن در بهمن‌ماه اعلام می‌شود، بر این اساس به‌نظر می‌رسد بورس انرژی ایران تا پایان سال فعالیت خود را آغاز کند.
خواجه‌نصیری در پاسخ به این پرسش که شنیده می‌شود وزارت نیرو نقدینگی کافی برای تأمین نقدینگی مورد نیاز بورس انرژی را ندارد و درصورت تأمین نشدن نقدینگی تاسیس بورس انرژی غیرممکن خواهد شد، گفت: خیر توافق‌هایی در این زمینه در حال انجام است و وزارت نیرو در این‌باره قول مساعد داده است.
سابقه شکست بورس نفت
شاید صراحتا بتوان گفت که عامل اصلی تشکیل بورس انرژی در ایران یک دهه تلاش نافرجام برای تأسیس بورس نفت بود. پیش از مصوبه شورای بورس در سال 90 برای راه‌اندازی بورس انرژی ایده چندانی برای راه‌اندازی این بورس وجود نداشت و آن چیزی که از سال‌ها قبل طرحش نوشته شده بود راه‌اندازی بورس نفت بود اما تشکیل بورس نفت آنقدر طول کشید و گرفتار فراز و نشیب و مخالفت‌های مدیران شد که ایده راه‌اندازی بورس انرژی از درون ایده بورس نفت بیرون آمد.
موضوع راه‌اندازی بورس نفت از اوایل دهه80 به‌مدت شش سال در پیچ و خم وزارت نفت و اقتصاد گرفتار بود و نهایتا پس از این مدت در سال 86 بار دیگر طرح تأسیس بورس نفت مورد بهره‌برداری تبلیغاتی دولتمردان قرار گرفت و بعد از دو سال از زمان آغاز به‌کار دولت نهم بر سر زبان‌ها افتاد. در آن زمان کشور امارات به سرعت در حال راه‌اندازی بورس نفت دبی بود.
تا سال86 تغییرات پیاپی در وزارت امور اقتصادی و دارایی، راه‌اندازی بورس نفت را به‌دست فراموشی سپرده بود. اما از این سال با طرح دوباره تأسیس بورس نفت قرار شد برای شکستن طلسم راه‌اندازی بورس نفت در گام اول فراورده‌های پتروشیمی در بورس کالای ایران عرضه شود و در مرحله بعد نفت کوره و نفت خام هم در بورس عرضه شوند اما این راهکار هم شکست خورد و بخت این عروس دم بخت هرگز باز نشد چرا که نفت هرگز نتوانست به بورس کالا راه یابد تا آرزوی دیرینه دولتمردان ایرانی برای تبدیل ایران به مرجع قیمت‌گذاری نفت خاورمیانه محقق شود.
هرچند با ارائه طرح تأسیس بورس انرژی از سال90 قرار است مبادلات نفت در این بورس انجام شود اما به‌نظر می‌رسد مشکلات موجود به قدری زیاد است که ایده انجام معاملات نفت صرفا به یک رؤیا تبدیل شود، مضاف بر اینکه آغاز معاملات برق هم در بورس انرژی با مشکلات جدیدی روبه‌رو شده است.
