موضوعی که اگرچه بدون هیچ پیشزمینه قبلی اعلام شد اما چندان دور از انتظار هم نبود؛ چه اینکه براساس اعلام قبلی، این دور از مذاکرات باید از 28ژانویه یعنی همین فردا آغاز میشد درحالیکه هنوز هیچ توافقی بر سر مکان مذاکرات صورت نگرفته بود.
با وجود اینکه ایران بارها آمادگی خود را برای انجام مذاکرات اعلام کرده بود، در ساعات پایانی روز جمعه یک تماس تلفنی از سوی معاون اشتون همهچیز را به آیندهای نامعلوم موکول کرد.
هلگا اشمید در این تماسی تلفنی توضیح درستی درباره علت تعویق مذاکرات به همتای ایرانی خود نداد و تنها به ذکر این نکته بسنده کرد که «1+5آمادگی لازم برای برگزاری مذاکرات درماه ژانویه را ندارد». او در همین تماس کوتاه البته ماه فوریه را بهعنوان زمان مورد نظر 1+5 به علی باقری پیشنهاد داد. با این حال مایا کوسیانچیک، سخنگوی کاترین اشتون روز جمعه در جمع خبرنگاران در بروکسل با تأکید بر اینکه «من نمیتوانم تاریخ یا مکانی را تأیید کنم»، از ادامه گفتوگو با ایران برای تعیین زمان و مکان مذاکرات بعدی خبر داد. معلوم نیست غرب با چه هدفی زمین و زمان را به هم میدوزد.
تنها نتیجه این همه ایندست و آندستکردن و تعلل برای تعیین زمان و مکان مذاکرات 1+5 با تهران تأخیری ششماهه از مذاکرات مسکو تاکنون بودهاست. تغییر زمان مذاکرات اما به مذاق ایران چندان خوش نیامده. ایران آمادگی انجام مذاکرات در همان زمان تعیینشده قبلی را دارد و از 1+5 هم میخواهد که به تعهدات خودش پایبند باشد.
این موضوعی است که علی باقری، معاون سعید جلیلی در شورای امنیت ملی به همتای اروپایی خود گوشزد میکند اما ظاهرا اختلافات درون مجموعه 1+5 بیشتر از آن است که بتوان به حصول توافقی همهجانبه میان اعضا در آیندهای نزدیک امیدوار بود و چارهای جز تعویق پیش روی غرب قرار ندارد.
پس از آنکه ایران قاهره را بهعنوان گزینه میزبانی مذاکرات آتی با 1+5 معرفی کرد و اتفاقا خیلی زود با استقبال مصر مواجه شد، انتظار جامعه بینالملل این بود که این پیشنهاد ایران مورد توجه اعضای 1+5 - که نگران سردی فضای قزاقستان بودند- واقع شود. اما بهنظر میرسد غیر از دودستگی و ناهماهنگی میان شش کشور طرف مذاکره با تهران، عوامل دیگری هم در این تأخیرهای پی در پی نقش تعیینکنندهای داشتهاند. ازجمله این موضوعات میتواند درپیشبودن دور بعدی مذاکرات ایران و آژانس باشد؛
مذاکراتی که در 13فوریه (25بهمن) برگزار خواهد شد و اگرچه بهعنوان موضوعی جداگانه از مذاکرات تهران و 1+5 مورد بحث و بررسی قرار میگیرد اما تردیدی در این نیست که این دو موضوع تأثیر بر هم خواهند داشت. از اینرو میتوان پیشبینی کرد که دور بعدی مذاکرات 1+5 با ایران زودتر از 13فوریه نخواهد بود.
از سوی دیگر 1+5 که مذاکرات را با این نیت که نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا بهعنوان جدیترین مانع بر سر به نتیجه رسیدن مذاکرات مشخص شود، شش ماه به تأخیر انداخته بود، حالا هم دریغی ندارد که یکماه دیگر تا تثبیت تیم جدید سیاست خارجی باراک اوباما و مشخصشدن سیاستهای جدید این کشور در قبال موضوع هستهای ایران صبر کند. البته شاید هم غرب هنوز امیدوار است که تحریمها ایران را وادار به تسلیم شدن بکند.موضوعی که البته فاصلهای عمیق با واقعیتهای موجود دارد.