از جمله این نوع خوراکیها، که در بین خانوادهها زیاد نیز مصرف میشود، انواع نان است. در زمانهای بسیار قدیم، خانوادهها و افرادی که با هم زندگی میکردند، مایحتاج زندگی خود را بطور سالیانه و یکجا و بیشتر هم در ایام برداشت محصولات کشاورزی که بیشتر در پایان فصل تابستان و آغاز فصل پاییز بود، تهیه کرده و در منازل خود نگهداری میکردند و به مرور آن را مورد استفاده قرار میدادند.
یکی از این نیازها تهیه و نگهداری گندم برای پخت نان در طول سال بود. در گذشتهای نه چندان دور در هر خانهای چرخی سنگی وجود داشت که خانمهای خانه با آن گندم را آرد میکردند و خمیر میزدند و در تنورهای گلی که در هر منزلی وجود داشت و با هیزم داغ میشد، نان میختند.
کم کم آسیابهایی برای آرد کردن گندم ساخته شد که اول آسیاب آبی بود و بعداً به آسیابهای دیزلی و برقی تغییر یافت و پس از چندی واحدهای نانوایی و نان پزی در سطح شهرها و روستا احداث گردید، بطوریکه کم کم پختن نان در منازل متوقف گردید و افراد برای تهیه نان مورد نیاز خود آن را از مغازههای نانوایی خریداری کرده و میکنند.
نانواییهای اولیه طریقه خمیر زدن و پختن و سوخت تنورهای خود را به روشهای سنتی و قدیمی انجام میدادند و بعدها روشهای ماشینی و پخت نانهای فانتزی مرسوم شد.
شاطر:
در زمانهای گذشته شغل نانوایی که به شاطری معروف بوده است، در خانوادهها موروثی بود و یک نوع تقدس خاص خود را داشت.
این شغل از پدر به پسر میرسید و به همین دلیل نانوا حتی در صورت ضرر حاضر نبود از حرفه پدری دست بکشد و کار دیگری انتخاب کند.
بنابراین نانواها پشت در پشت این شغل و مغازه پدری را حفظ میکردند و ادامه میدادند و شغل نانوایی شغلی بود که هر کسی وارد به آن نمیشد.
به همین دلیل نانواها در کار خود تخصص داشتند و در شناخت گندم، تولید نان خوب و مرغوب و پر برکت از هر کوششی دریغ نمیورزیدند.
آنها برای حفظ حرمت خانوادگی این شغل همه سعی میکردند با تهیه گندم خوب و پرورش خمیر خوب، نان مرغوب و سالم به مشتریانشان تحویل دهند. خدا هم برکت کار را میداد.
در گذشته با توجه به اینکه شغل نانوایی شغل اجتماعی و پرطرفدار بود، نانواییهای هر محله برای سرگرمی و همچنین تشویق جوانان به آموزش بیشتر، کارها و نوآوریهایی برای شاطرها انجام میدادند و با برگزاری مسابقه و گردهم آمدن و پختن انواع نانهای مختلف با ایجاد نقش و نگارها روی آن و همچنین پختن نانهای مخصوص مثل نان پای خنچه عقد، یا نان پای سفره هفت سین، یا پختن انواع نانهای قندی و توتک، شور و حالی دیگر به محیط نانوایی و این شغل میدادند و محیط کار را شاداب و با نشاط میکردند.